Türkiye`de aşiret-siyaset ilişkisi: 1923-1973

Abstract

Bu çalışma, Türkiye'nin sosyo-politik bir panaroması olan aşiret siyaset ilişkisi üzerine inşa edilmiştir. Çalışmanın önemli bir bölümü aşiret yapılanması ve bu yapılanmanın politik konsülü içerisinde hazırlanmış olup sonuçları ve detayları politik çerçeve unsurlarına göre hazırlanmıştır. Toplum mekanizması öncülüğünde hazırlanan ve bu mekanizmanın geçmişten günümüze kadarki dönüşümlerinden hareketle Osmanlı Devleti ve onun halefi olan Türkiye Cumhuriyeti'nin devlet pratiği içerisindeki yeri de çalışmanın teması içerisinde verilmiştir. Osmanlı Devleti'nin aşiretlere yönelik politikası ile onlarla olan ilişkilerinden bahisle, aşiretlerin Milli Mücadele'deki yeri zımnen olsa bu çalışmada ele alınmıştır. Çalışmamızın ana pratiğinde ve sonucunda Kemalist yönetiminin aşiret sistemini ortadan kaldırmak ve anayasal düzen sağlanması ile ülke huzurunun tesis edilmesi için yapılan müdahaleler, çıkarılan iskân kanunları ve bilhassa hazırlanan raporlar kayda değerdir. Diğer taraftan en azından aşiret düzenini kontrol etmek için kurulmuş olan müfettişlik raporları da bu çalışmanın politiği içerisinde hazırlandı. Çalışmanın son bölümünde ise aşiret siyaset ilişkisinin siyaset sosyoloji ekseninde ele alınarak hazırlanmış olan anketlere değinilmiştir. Eldeki bulgulara göre anketlerin SPSS programıyla dökümüne ulaşılmış, bu dökümler sosyal ve nitel gözlem yoluyla değerlendirilmiştir. Çalışmada dikkat çeken önemli bir hususta, aşiret reisleriyle yapılmış olan yüz yüze görüşmelerdir. Bu görüşmelerde aşiret siyaset denkleminin aktörlerinden olan aşiret reislerinin konuya bakış açısı ve hatıralarına da değinilerek, doğu bölgeleri için demokrasi ve politik durum hakkındaki çözümlemeler üzerinde durulmuştur.

This study has built on relation between tribe and diplomacy which is Turkey's social-political view through large angle. Considerable part of this study has been prepared in tribe formation and this formation's political consul, its results and details has prepared according to political frame. Prepared with social mechanism and the point of transformations of this mechanism from the past to present time; tha place of Ottoman and its successor Turkish Republic in the state experience has given in the study's theme.Additionally as from latterly of Ottoman State the tribes relation said with politics effect reflexed on Turkey and even indirectly in the National Battle approachedin this study. The studys's basic issue and in its end Kemalist governance interventions to clear away the tribe systam and settlement law and specially prepared reports are remarkable. On the other hand inspectorships at least founded to control tribe regularity has prepared in this study's politic.As for he last part of work has been touched on surveys that prepared in the politics sociology axis of tribe politics relation. The surveys reached its moulding through SPSS programme according to available evidences, these mouldings has interpreted through social and qualitative observation. Another important point attracts attention is interview with tribe leaders had face to face. At these interviews the actors of tribe politics equation tribe leader's point of view on this subject and their memoirs mentioned, touched on democracy and disengagament about politic state for the East areas.