Abdominal organların ve yumuşak dokuların incelenmesinde dual enerji bilgisayarlı tomografi yöntemi

Abstract

ÖZET Dokuz Eylül Üniversitesi Radyodiagnostik Anabilim Dalı Bilgisayarlı Tomografi Ünitesinde Temmuz 1992- Temmuz 1993 tarihleri arasında kalan 13 aylık dönemde renal kitle öntanısı ile başvuran 34 olguyu dual enerji bilgisayarlı tomografi yöntemi ile incelenmiştir. Seçilen 80 ve 120 kVp enerji düzeyleri ile renal parankim, karaciğer, dalak gibi abdominal organların yanısıra perirenal ve subkütan yağ dokuları, paravertebral kaslar, abdominal aorta ve vertebral trabeküler kemik kesimleri incelenmiş, organların ve abdominal yumuşak dokuların HÜ değişim miktarları saptanmıştır. Buna göre renal parankiml4.3 HÜ, karaciğer 18.1 HÜ, dalak 15.2 HÜ, abdominal aorta 17 HÜ, musküler yapılar 16.8 HÜ, perirenal yağ dokusu 31.9 HÜ, subkütan yağ dokusu 32.1 HÜ, trabeküler kemik -30 HÜ değişim göstermektedir. Abdominal yumuşak dokular ile parankimal organlardan elde edilen veriler arasında istatistiksel açıdan anlamlı fark saptanmazken, yağ dokusu ölçümleri ile renal parankim arasında anlamlı fark gözlenmiştir (p<0.01). Bu durum DEBT yönteminin yağ içeriğine olan duyarlılığının bir göstergesi olarak kabul edilmiştir. Renal hamartamatöz (anjiomyolipoma) lezyonlardan (n=10) ortalama 23 HÜ değişim ile malign kitlelerde (n=12) ortalama 13 HÜ değişim değeri saptanmıştır. Ayrıca renal basit kist olgularında düşük oranlı (ortalama 4 HÜ), sinüs lipomatosis olgusunda yüksek oranlı değişim değeri gözlenmiştir (41 HÜ). Kronik pyelonefrit olgularının ve subkapsüller hematomlu olgunun DEBT yöntemi çerçevesinde önemli bir özellik arzetmediği saptanmıştır. Renal kitle ölçümlerine yönelik Mann-Whitney U-testi ile yapılan karşılaştırmada hamartamotöz (anjiomyolipoma) lezyon ölçümleri ile malign kitle ölçümleri arasında istatistiksel açıdan farkın anlamlı olduğu (U=78) sonucuna varılmıştır. Bu sonuca dayanarak dual enerji çalışmalarının renal hamartamatöz lezyonlarının ayırıcı tanılarında öneme sahip bir radyolojik yöntem olduğu düşünülmektedir. Çalışma sonucu olarak ayırıcı tanıda güçlük çekilen renal hamartom olgularında dual enerji BT'nin abdominal tomografik incelemeler öncesinde kontrast madde gerektirmeyen kolay uygulanabilir yardımcı bir tetkik yöntemi olduğunu görüşü elde edilmiştir. -39-