II. Abdülhamid`in Türk kütüphaneciliğine katkıları

Abstract

II. Abdülhamid modern anlamda kütüphaneciliği Türk toplumuna kazandırarak kültürel anlamda Osmanlı devletini çok önemli bir konuma getirmiştir. Gerek devletini yönettiği sarayda kurduğu kendi şahsi kütüphanesi olan Yıldız Saray Kütüphanesini gerekse ülkemizin ilk milli kütüphanesi olan Beyazıt Devlet Kütüphanesini kurması; kütüphanecilik faaliyetleri açısından çok önemli olup geçmişten günümüze varlığını koleksiyon veya bina olarak devam ettiren kurumlardır. Bununla beraber bazı kurumlara bağlı olarak açılan ihtisas kütüphanelerinden ve döneminin eğitim kurumları olan sıbyan okulları, ibtidailer, rüşdiyeler ile dârülfünûnlarda açılan kütüphanelerin varlığından söz etmek mümkündür. Döneminde hazırlanan kütüphanecilikle ilgili resmi düzenlemeleri yürürlüğe koymuştur. Aynı zamanda kendi dönemindeki kütüphanelerde bulunan eserlerin künye bilgileri ile bibliyografik denetimlerinin yapılmasını sağlayarak `bilgi erişim` noktasında çok önemli bir araç olan kataloglama işlemini Türk Kütüphaneciliğine kazandırmıştır. Eğitim ve kütüphaneyi birbirinden ayrılmaz bir bütün olarak gören II. Abdülhamid Osmanlı Devleti'nin kültür seviyesini yükseltmiştir.Anahtar Kelimeler: II. Abdülhamid, Yıldız Saray Kütüphanesi, Beyazıt Devlet Kütüphanesi, Kütüphaneler

Sultan Abdulhamid II brought the Ottoman Empire to a significant position in the cultural sense by modernizing the librarianship in Turkish society. His establishing both the Yıldız Palace Library which is his own library in the palace where he governed the state and the Beyazıt State Library which is the first national library of our country is very important in terms of librarianship activities, and these are the institutions that continue their existence from past to present in the form of collections or constructions. In addition, it is possible to mention the specialization libraries opened under some institutions and the libraries opened in Ottoman primary, secondary, high schools and universities. He put into force the official regulations on librarianship prepared in his period. At the same time, by providing the identification information and bibliographic countrol of the works in the libraries of his time, he developed the cataloging process which is a very important tool with regard to` the access to information` in Turkish Librarianship. Sultan Abdulhamid II who deemed library and education as an inseparable whole, increased the cultural level of the Ottoman Empire. Key Words: Abdulhamid II, Yıldız Palace Library, Beyazıt State Library, Libraries