Kastre rat uterus modellerinde estrojen ve progesteron reseptör manipülasyonu ve klinik adaptasyonu

Abstract

6. ÖZET Steroid hormonlar, endometriumdaki etkilerini spesifik reseptörleri üzerinden gerçekleştirirler. Estrojen normal bir endometriumda proliferasyona yol açarken, progesteronun etkisi, endometriumu sekretuvar doku tipine döndürür. Bu, hormon ve reseptörler arasındaki ineç ayarın bozulması bazı klinik patolojilerle karşımıza çıkar. Bunlardan bir tanesi endometrial adenokarsinomlardır. Endometrium karsinomlan kadın genital sisteminin en sık, kadınlarda görülen tüm kanserler içinde de 4. sırada yer alan önemli bir hastalıktır. Erken evrelerde yakalanıldığında uygun tedavi ile sağ kalım oranlan oldukça iyi olmakla beraber, ileri evrelerde veya rekürrent olgularda ilave tedavilerin etkinliği maalesef sınırlı olmaktadır. Bu tür hastalarda adjuvan olarak uygulanan hormonal tedavilerin etkinliği %30-40 eivarındadır. Başarıdaki sınırlılığın en önemli sebeblerinden biri tümörün reseptör içermemesi veya az içermesi, diğeri de uzun süreli uygulanan progestogen tedavisinin kendi reseptör düzeylerini azaltmasıdır. O halde, reseptör düzeylerinin manipülasyonu ile hormonal tedavilerin etkinliğinin arttırılabileceği düşüncesi mantıklıdır. İşte bu mantıktan hareket ederek progesteron reseptörlerini arttırabilecek ve aynı zamanda antiestrojenik etki yaratabilecek ajanların sıçanlara uygulanarak endometriumdaki estrojen ve progesteron reseptörleri üzerindeki etkilerini inceleyerek, elde edilen verilerin kliniğe adapte edilmesi amaçlanarak bu çalışma düzenlenmiştir. Çalışmada ağırlıkları 250-300gr. arasında değişen 90-120 günlük 44 adet Spnifjııo Pnwlcy inli kullanıldı Oııeo lünı inlini, endokrin loııksiyoıılmını ıtyni dü/.oyo gctiunck için ceııalıi olaıak kaslı e edildi. Tüm lallara ilk 3 gün 0, 17ıng/kg'dan cstıadıol valerianat, sonraki 4 gün 0,20mg/kg'dan progesteron verildi. Vajinal smear bakılarak estrus fazına girenler çalışmanın 2. kısmına alındı. Bu kısımda ratlar 4 gruba ayrıldı. 1. gruba 7 gün süre ile lOmg/kg'dan danazol intraperitoneal enjeksiyonlarla verildi. 2. gruba 7 gün süre ile 0,35mg/kg'dan tamoxifen intraperitoneal olarak verildi. 3. gruba 62,5mg/kg dozda triptorelin tek doz olarak intramuskuler olarak uygulandı. 4. gruptaki ratlara herhangi bir ilaç uygulaması yapılmadı ve kontrol grubu olarak kabul edildi. İlaç uygulanımının bitimini takiben ratlar 2. kez operasyona alınarak histerektomi uygulandı. 40Alınan uteruslar patoloji labaratuvarmda immünohistokimyasal metodla incelenerek reseptör düzeyleri yüzde olarak belirlendi. Elde edilen sonuçlarda, tamoxifen uygulanılan grupta estrojen ve prrogesteron reseptör düzeyleri kontrol grubuna oranla anlamlı derecede yüksek bulundu (p<0.05). Daııazol uygulanan grupla ise sadece estrojen reseptör konsantrasyonu kontrol grubundan anlamlı oranda. yüksekti(p<0,05). Triptorelin grubunda ise gerek eslrojen gerekse progesteron reseptör düzeyleri kontrol grubu değerlerine yakındı(p>0.05). Sonuçta hormona! reseptör manipülasyonunda tamoxifenin, diğer ajanlara göre daha etkili olduğu bulundu. Klinikte, rekürrent veya ileri evre endometria! karsinomlu olgularda progesteron tedavisi ile birlikte uygulanmasının, progestinlerin tek başına uygulanmasından daha faydalı olabileceği kanısına varıldı. Ancak bu düşünceyi güçlendirmek ve optimal başarıyı sağlayabilecek tamoxifen dozunun ve uygulanma SİH esini tespiti için daha fn7,!a sayıda esperin sei'üal ve insan deneylerine ihtiyaç vardır. 41