Sıçanlarda, akut egzersiz sonucu gelişen oksidan stresin lökosit aktivasyon değişiklikleri ile olan ilişkisi ve eritrosit deformabilitelesine etkisi

Abstract

SIÇANLARDA, AKUT EGZERSİZ SONUCU GELİŞEN OKSİDAN STRESİN LÖKOSİT AKTİVASYON DE?İŞİKLİKLERİ İLE OLAN İLİŞKİSİ ve ERİTROSİT DEFORMABİLİTESİNE ETKİSİ Organizmada, egzersiz nedeniyle serbest radikaller artmakta, egzersizin şiddeti, süresi, sıklığı ile serbest radikal üretimi değişmektedir. Oksidan stres nedenlerinden birisi, egzersizde oluşan lökosit aktivasyonudur. Serbest radikal etkisine organizmanın tüm hücreleri maruz kalırken, eritrositler hücresel özellikleri nedeniyle daha çok zarar görebilmektedir. Çalışmada kullanılan deney hayvanları 3 grup altında toplanmış, bu gruplar kontrol (n = 9), deney 1 (n = 9), deney 2 (n = 7) olarak ayrılmıştır. Deney 1 grubunu oluşturan sıçanların kanları egzersizden 15 dk., deney 2 grubunu oluşturan sıçanların kanları ise egzersizden 24 saat sonra alınarak analizler yapılmıştır. Egzersiz ile lökosit fagositik aktivitesi (FA) ve elastaz aktivitesinin giderek arttığı; ancak gruplararası anlamlı farkın sadece kontrol ve deney 1 arasında FA açısından bulunduğu (p = 0.013), deney 2 eritrosit (RBC) malondialdehit (MDA) düzeyinin hem kontrol (p = 0.0194), hem de deney 1 grubuna göre (p = 0.0226) anlamlı derecede yükseldiği görülmüştür. RBC, hemoglobin, hematokrit değerleri giderek azalsa da anlamlı fark bulunamamıştır.Ortalama RBC hacmi (MCV) değerlerinde kontrole göre 15.dk.da anlamlı olmayan artış görülürken, 24. saatte p = 0.0194 düzeyinde anlamlı bir azalma olduğu, ortalama RBC hemoglobin konsantrasyonu (MCHC) nun ise anlamlı olarak yükseldiği (p =0.0196) saptanmıştır. MCV değişikliği nedeniyle eritrosit deformabilitesi sağlıklı biçimde değerlendirilememiştir. Lökosit elastaz aktivitesi ve FA ile MDA düzeyleri arasındaki anlamlı pozitif korelasyon, egzersiz sonrasındaki lökosit aktivite değişikliklerinin RBC MDA artışına katkısı olduğunu düşündürmüş, MCV ve MCHC değişiklikleri ise hücre seviyesindeki dehidratasyona bağlanmışdır. MCV ve MCHC deki değişmelerin 24. saatte belirmesi ile egzersiz önce ve sonrasında deney hayvanlarının ağırlıklarında fark olmaması, hücresel dehidratasyonun, plazma ozmolalite yükselmesinden çok, olası eritrosit membran enzim aktiviteleri değişikliği ve membran hasarına bağlı intrasellüler katyon farklılıklarından kaynaklanmış olma olasılığını akla getirmiştir. 60

The Relationship Between Oxidant Stress and Leucocyte Activation which might Affect the Erythrocyte Deformability As a Result of Acute Exercise in Rats During the exercise free radicals increase in the organism and the rate of production of the radicals might be changed with power, duration and frequency of exercise. One of the reasons for the oxidant stress during the exercise is the leucocyte activation. All of the cells, especially the erythrocytes are affected by these radicals. In this study there are 3 groups which are control ( n = 9 ), 15 minute after exercise ( n = 9 ) ( 1 ) and 24 hours after exercise ( n = 7 ) ( 2 ). The leucocyte phagocytic ( FA ) and elastase activity have increased in both exercise groups but there is only a significant difference of FA between the control and group 1 ( p = 0.0194 ). Erythrocyte ( RBC ) malondialdehyde ( MDA ) values have increased in group 1 ( p = 0.0194 ) and in group 2 ( p = 0.0226 ) when it is compared with the control and group 1 in order. In addition it's found that there is a significant decrease in mean corpusculer volume ( MCV ) (p = 0.01 94 ) and significant increase in mean corpusculer hemoglobin concentration (MCHC)(p = 0.0196). Because of significant decrease in MCV, the results of the Cell Transit Analyser ( CTA ) haven't been trustworthy for determining the erythrocyte deformability. It is found that there is a positive significant correlation between leucocyte fagositic and elastase activity and RBC MDA with the significant negative correlation between heamatocrit and RBC MDA. The results indicate that the leucocyte activity variation after the exercise affects the RBC MDA values and it is thought that the changes in MCV and MCHC depend on the degree of erythrocyte dehydratation. There haven't been any weight changes in rats before and after the exercise and the variations in MCV and MCHC values are seen after 24 hours so it is thought that the reason of the cell dehydratation might be the result of the changes of erythrocyte membrane enzyme activities and the intracellular cation variations as a result of membrane damage. 61