İki uçlu duygu durum bozukluğunda ve lityumun etki düzeneğinde inositol monofosfatoz enzim etkinliğinin rolü

Abstract

VI. ÖZET Bu çalışmada iki-uçlu duygudurum bozukluğunun etiyolojisi, hastalık dönemleri ve lityumun etki düzeneğinde inositol monofosfataz (IMPaz) enzim etldnliğinin rolü araştırılmıştır. Araştırmanın ilk bölümünde iki-uçlu duygudurum bozukluğunun; tanım, tarihçe, sınıflandırma ve etiyolojisi hakkında bilgi verilmiştir. Biyokimyasal etiyoloji ve lityumun etki düzenekleri ile ilgili biyokimyasal çalışmalar, özellikle inositol döngüsü gözden geçirilmiştir. Araştırma, yaş ve cinsiyet açısından eşleştirilmiş 68'i iki-uçlu duygudurum bozukluğu, 58'i sağlıklı gönüllüden oluşan 126 denek üzerinde yapılmıştır. Hastalar ilaç kullanan ötimik, ilaç kullanmayan ötimik, ilaç kullanmayan mani/hipomani olmak üzere üç alt gruba ayrılmıştır. IMPaz enzim etkinliği açısından hastalarla kontroller ve hasta alt grupları kendi içlerinde karşılaştınlmıştır. Hastaların enzim etkinliği kontrollerden anlamlı ölçüde düşük bulunmuştur. Hasta alt grupları kendi içlerinde karşılaştırıldığında IMPaz enzim etkinliği ilaç kullananmayanlara göre kullananlarda anlamlı ölçüde düşük bulunmuştur. İlaç kullanmayan ötimik ve manik/hipomanikler arasında enzim etkinliği açısından anlamlı fark saptanmamıştır. Veriler değerlendirildiğinde gruplar arasındaki farklılığın nedeninin lityum kullanımı` olduğu sonucuna varılmıştır. Süreğen lityum kullanan hastalarda lityum düzeyi ve kullanım süresi ile enzim etkinliği arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır. Çalışmada elde edilen önemli bir veri, kontrol grubunda kadınların enzim etldnliğinin erkeklerden daha düşük bulunmuş olmasıdır.