Epilepsili çocuklarda karbamazepin ve valproik asitin serum lipidleri ve karaciğer fonksiyon testleri üzerine etkisi

Abstract

ÖZET Epilepsili Çocuklarda Karbamazepin ve Valproik Asitin Serum Lipidleri ve Karaciğer Fonksiyon Testleri Özerine Etkisi Sadiye Demiroğlu Amaç: Epilepsili çocuklarda mikrozomal enzim indüksiyonu yapan karbamazepin (CBZ) ile indüksiyon yapmayan valproik asitin (VPA) serum lipidlerine ve karaciğer fonksiyon testlerine etkisinin prospektif olarak araştırılması. Hastalar ve Yöntem: Çalışma 1 Eylül 1996-31 Mart 1998 tarihleri arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Nörolojisi Bilim Dalı'na başvurarak epilepsi tanısı konan yaş ortalamaları 8.6±3.9 yıl olan T8'i erkek, 20'si kız toplam 38 hastanın 31 'ine CBZ, 7'sine VPA tedavisi verilerek yapıldı. Tedavinin 2. ve 6. Ayında kontrol edilen serum lipidleri ve karaciğer fonksiyon testleri, tedaviye başlamadan önceki değerleriyle karşılaştırıldı. Bulgular CBZ tedavisi alan grupta tedavi öncesi ile tedavinin 2. ayı ve 6. ayı değerleriyle karşılaştırıldığında, sırasıyla, total kolesterol (161.58+34.00 mg/dl, 194.00+35.40 mg/dl ve 182.37±24.29 mg/dl, p:0.000), LDL-K (94.94±25.48 mg/dl, 118.00±36.38 mg/dl ve 114.73±22.12 mg/dl, p=0.0002), T. Kolesterol/HDL-K (2.9±1.25 ve 3.66±1.08, p=0.021), LDL-K/HDL-K (1.82+0.62, 2.25±1.05 ve 2.40±0.97, p=0.041) ve karaciğer fonksiyon testlerinden gama glutamil transferaz (12.97+4.79 U/L, 20.19±8.70 U/L ve 19.50±6.93 U/L, p=0.000) değişimi anlamlı olarak bulunmuştur. CBZ alan hastalarda trigliserid, HDL-K, lipid elektroforezi, alkalen fosfataz, serum glutamil okzalotransaminaz, serum glutamil piruvat trans aminaz, total-direk bilirubinde ve VPA alan hastalarda ise tüm lipid değerleri ve karaciğer fonksiyon testlerinde anlamlı değişiklik gözlenmedi. Sonuç: Karbamazepin, mikrozomal enzim indüksiyonu yaparak serum lipid düzeylerini aterogenezise zemin hazırlayacak şekilde etkileyebilmektedir. Bu nedenle çalışma sonuçlanınız CBZ kullanan hastalarda ileride ateroskleroz gelişme riski açısından, lipid profillerinin yakından izlenmesi gerektiğini düşündürmektedir. Anahtar Kelimeler: Çocuk, epilepsi, karbamazepin, valproik asit, serum lipidleri, karaciğer fonksiyon testleri.

SUMMARY The effects of Carbamazepine and Vaplroic Acid on the Serum Lipids and Liver Function Tests in Epileptic Children Sadiye Demiroğlu Aim: To determine the effects of carbamazepine (causes liver microsomal enzyme induction) and valproc acid (does not causes liver microsomal enzyme induction) on the serum lipids and liver function tests in children with epilepsy, prospectively. Patient and Methods: Thirty eight epileptic children (M/F: 18/20) receiving carbamazepine (n:31) and valproic acid (n:7) mean age of 8.6±3.9 years, were followed up from September 1,1996 to March 31,1998 in The Pediatric Neurology Deparment of Medical Faculty of Dokuz Eylül University. Serum lipids and liver function teste of the patients were determined at the onset second and sixth months of theatment The result were compared. Results: The patients treated with carbamazepine had significantly different levels at 2nd and 6th months of treatment with respect to total cholesterol (161.58+34.00 mg/dl, 194.00+35.40 mg/dl ve 182.37±24.29 mg/dl, p:0.000), LDL-C(94.94±25.48 mg/dl, 118.00±36.38 mg/dl ve 114.73±22.12 mg/dl, p=0.0002), T.cholesterol/LDL-C (2.9±1.25 ve 3.66±1.08, p=0.021), gama glutamyl transferase (1.82±0.62, 2.25±1.05 ve 2.40±0.97, p=0.041) which was the only liver enzyme that differed significantly. Non significant difference was determined with respect to triglyceride, HDL-C, lipid elect roforesis in this group of patient fn addition non of the teste indicated above differed significantly in the patients treated with valproic acid. Conclusion: Carbamazepine causes liver microsomal enzyme induction resulting in altered serum lipid profile which coud lead to atherosclerosis. Thus, serum lipid profile of the patients receiving carbamazepine should be carefully followed up, since they might have increased of atherosclerosis in the long- term. Key-Words: Children, epilepsy, carbamazepine, valproic acid, serum lipids, liver function tests.