Farelerde MPTP nörotoksisitesine eritropoetinin etkisi (Klinik ve immünohistokimyasal değerlendirme)

Abstract

BÖLÜM 6. ÖZET Parkinson Hastalığı, nörodejeneratif doğada, yaşlı bireyleri daha sıkça etkileyen, etyolojisi ve patogenezi henüz aydınlatılamamış kronik bir hastalıktır. Patogenezi aydınlatmaya yönelik çalışmalar günümüzde oksidatif stres, mitokondrial bozukluk ve glutamat eksitotoksitesi üzerine yoğunlaşrnıştır.Glutarnat eksitotoksitesi kuranıma göre Parkinson Hastalığı'nda dopaminerjik nöron hasarı sonrası, STN' a substantia nigradan gelen inhibisyonun ortadan kalkarak bu nükleusun aktivitesinin artmasına yol açmaktadır. STN 'daki artmış bu aktivite, hedef yapılarından biri olan substantia nigrada NMDA reseptör aracılıklı glutamaterjik endojen toksiteye neden olmaktadır.Bu eksitotoksitenin önlenmesine yönelik tedavi yaklaşımları dopaminerjik nöronlar üzerine protektif etki sağlayabilir. Glutamat aracılıklı eksitotoksisitenin önlenmesine yönelik bu güne kadar yapılan tedavi girişimleri yan etkileri nedeniyle klinik kullanıma girememiştir. Bu çalışmada tedavi edici ajan olarak kullandığımız EPO halen kronik böbrek yetmezliğinin neden olduğu aneminin tedavisinde belirgin bir yan etki göstermeksizin kullanılan bir maddedir. Santral sinir sistemine olan etkileri son yıllarda ortaya konmuştur. Bu etkisini özellikle NMDA aracılıklı glutamat eksitotoksisitesi sonrası NO üzerinden gösterdiği öne sürülmekte olup mekanizması henüz aydınlatılamamıştır. Bu çalışmada, MPTP ile farelerde dopaminerjik nörotoksisite oluşturulduktan sonra antiglutamat bir madde olan Eritropoetinin etkisi klinik ve immunohistokimyasal yöntemlerle incelenmiştir.Amacımız Parkinson Hastalığının patogenezinde önemli bir yeri olan eksitotoksisitenin önlenmesinde Eritropoetinin nöroprotektif etkili yeni bir tedavi seçeneği olup olmayacağım göstermektir. Elde ettiğimiz klinik sonuçlara göre MPTP+Salin grubunda yani hastalıklı kontrol grubunda deney sonrası, deney öncesine göre gözlenen biyoaktivitemetri değişimleri lokomotor aktivitede yavaşlama şeklinde gözlenmiştk.Eritropoetinin hem MPTP öncesi, hem de MPTP sonrası verilmesi lokomotor aktiviteyi olumlu yönde etkilemiştir. İmmunohistokimyasal sonuçlara göre MPTP+Salin grubunda, TH ile boyanan hücrelerin oram ve boyama yoğunluğu, kontrol grubuna göre göreceli azalmış bulunmuştur. EPO tedavisi uygulanan her iki grupta TH ile boyanan hücrelerin oram ve boyama yoğunluğu MPTP+salin grubundan daha yüksek bulunmuştur. Bu sonuçlar MPTP uygulanan hastalıklı kontrol 50grubunda beyin sapı dopaminerjik nöron sayısında anlamlı bir kayıp olduğunu; EPO tedavisinin ise bu nöronlarda göreceli bir korunma yaptığı şeklinde değerlendirilmiştir. Çalışmamızın klinik ve immunohistokimyasal sonuçlan Eritropoetinin nöroprotektif olabileceği yönünde yorumlanmış olup ileride yapılacak daha kapsamlı çalışmaların konuya netlik kazandıracağı düşüncesindeyiz 51