Tavşanlarda normovolemik hemodilüsyonun orta serebral arter velositesine, intrakraniyal ve serebral perfüzyon basınçları üzerine etkisi

Abstract

51 ÖZET Bu çalışma; izofloran anestezisi altındaki tavşanlarda oluşturulan normovolemik hemodilüsyonun, orta serebral arter velositesine, intrakraniyal ve serebral perfüzyon basıncına olan etkilerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Ağırlıkları 2500-2650 gr arasında değişen 12 Yeni Zelanda tavşanı çalışmaya alındı. İzofloran anestezisi altında trakeostomi açılarak mekanik ventilasyon uygulanan deneklere EKG, invasiv arteriyel kan basıncı, santral venöz basınç (SVB) ve ısı monitorizasyonu yapıldı. Sol parietal bölgeden 5 mm'lik burr hole açılarak dura üzerinden transkraniyal doppler ultrasonografı ile orta serbral arter pik sistolik (Vmax), end diastolik (Vmin) ve ortalama (Vmt) akım hızlan ölçüldü. Pulsatilite indeksi (PI) ve rezistans indeks (RI) otomatik olarak cihaz tarafından hesaplandı. Deneklere koranal sütünün önünde lcm büyüklüğünde burr hole açılarak dura üstüne kafa içi basıncı ölçmek için prob yerleştirildi ve beyin basınç monitörüne bağlandı. (Spiegelberg Probe 1 ve Brain -Pressure Monitor). Cerrahi işlem tamamlandıktan sonra 30 dakika beklendi. Ve bazal ölçümlerin yapılmasından sonra denekler 2 gruba ayrıldı. Grup I: Hemotokrit %30'a düşürülünceye kadar 30 dakika içinde kan alındı. Normovolemik hemodilusyon Dekstran40 ile yapıldı. Başlangıç SVB ve ortalama arteriyel basınç (OAB) değerlerine ulaşılıncaya kadar hemodilusyona devam edildi. Grup II: Hemotokit %20'e düşürülünceye kadar aynı yöntem ile normovolemik hemodilusyon oluşturuldu. Tüm deneklerden bazal hematokrit, serum gukoz, sodyum ölçümü için venöz kan örneği ve arteriyel kan gazı analizi için arteriyel kan örneği alındı. Ayrıca arteriyel oksijen içeriği ve serebral oksijen transportu da, tüm denekler için hesaplandı. Aynı örneklemeler, ölçümler ve hesaplamalar hemodilusyon işlemi bittikten sonrada tekrarlandı. Veriler ortalama + standart hata olarak verildi, p ( 0.05 istatiksel olarak anlamlı olarak kabul edildi. Her iki grupta, OAB, KAH, SVB, nazofaringeal ısı, serum glukoz, sodyum, arteriyel kan pH, PaC>2, PaCC>2 değerlerinde ve yapılan ölçümlerde intrakraniyal basınç, serebral perfüzyon basınçları, pulsatilite indeksi ve rezistans indekste anlamlı farklılık saptanmadı. Bununla birlikte OS A velosite, arteriyel oksijen içeriği ve serebral oksijen transportu değerlerinde hem grup içi hemde gruplar arası anlamlı farklılık saptandı. Sonuç olarak, tavşanlarda oluşturduğumuz akut normovolemik hemodilüsyonun; OAB, PaC02, Pa02, vücut ısısı, plazma sodyum ve glukoz değerleri ve anestezi düzeyi sabit52 tutulduğunda, OSA velosite ortalama değerlerinde artışa neden olduğu saptanmıştır. Ayrıca her iki grupta arteriyel oksijen içeriğinde azalma oluşmasına rağmen serebral oksijen transportu sadece hematokrit %20'ye düşürüldüğünde olumsuz olarak etkilendiği gösterilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre velositedeki artışın viskozite azalmasına bağlı olan gelişen direkt hemoreolojik etki olduğu ve hematokritin %20'ye düşürüldüğü durumlarda serebral oksijen transportunun devamlılığının sağlanmasının zor olacağı kanısına varıldı.

53 SUMMARY The purpose of this study is to determine the effect of hemodilution with normovolemia on middle cerebral artery (MCA) velocity, intracranial pressure (ICP) and cerebral perfusion pressure (CPP) in rabbits. 12 New Zeland white rabbits (mean weight 2, 5 ±0,2) were included in this study. The rabbits were intubated via tracheostomy and ventilated under isoflurane naesthesia. Electrocardiography (ECG), mean arterial blood pressure (MAP), central venous pressue (CVP) and body temparature were monitorized. A left parietal cranial burr hole approximately 5 mm in diameter was created at the bregma and transcranial doppler USG probe was positioned over the exposed dura and adjusted to obtain Doppler spectra (peak systolic=Vmax, end-diastolic=Vmin, mean velocity=Vmt, pulsatility index=PI and resistance index=RI) from over coronal suture line was made in order to measure ICP by Spielberg probe 1 and Brain Pressure Monitor. Also CPP was monitorized throughout experiment. After steady state had been reached, a venous blood sampling was made for measuring basal hematocrite, glucose, sodium level and an arterial blood sampling was done to obtain pH, PaC>2 and PaC02 measurements. Then, arterial oxygen content (Ca02) and cerebral oxygen transport(TE02) were calculated. The rabbits were divided into 2 groups, randomly. In group I, hemodilution with normovolemia (hematocrite levels reduced to 30 % of basal levels) was created in 30 minutes by 40-dextran infusion, until CVP and MAP were reached to the begining levels. In group II, somethings were done but hematocrite levels reduced to 20 % of basal levels. All measurements were repeated and recorded after hemodilution. All the results were expressed as mean with standart errors. Differences were considered to be statistically significant at p ( 0.05. There was no significant difference between two groups in terms of MAP, HR, CVP, body temparature, serum glucose, sodium, arterial pH, PaÛ2, PaC02, ICP, CPP, PI, and RI of MCA velocity, Ca02 and TE02 levels showedsignificant difference between and within these two groups. We detected that when MAP, HR, CVP, body temparature, serum glucose, sodium and arterial pH, Pa02, PaC02 were maintained at constant levels, acute hemodilution with normovolemia caused an increase in MCA velocity in rabbits. Even though arteriel oxygen contents decreased in both groups, diverse effect in cerebral oxygen transport was only seen in rabbits with hemodihtion at hematocrite levels which was 20 % of basal levels.54 We concluded that increase in MCA velocity is releated with decrease in viscosity of blood and it is difficult to keep cerebral oxygen transport at hematocrite levels reduced to 20 % of basal measurements.