Baziler arter bifurkasyon bölgesi mikrovasküler anatomisi

Abstract

ÖZET İntrakranial sakküler anevrizmaların yaklaşık % 15'i vertebrobaziler sistemde oluşmaktadır. Bu anevrizmaların büyük bir kısmı (%51-63) baziler bifurkasyon bölgesinde yerleşmektedir. Basiler bifurkasyon, tepe veya tip anevrizmaları denilen bu gurup tüm intrakranial anevrizmaların yaklaşık % 5-8' ini oluşturmaktadır. Basiler bifurkasyon anevrizmaları; doğrudan cerrahi girişimin teknik olarak zor olması ve bu bölgede yer alan üst pons ile mezensefalonun önemli kısımlarını besleyen vital perforan arterlerin varlığı nedenleri ile nöroşirurjikal patolojiler içerisinde oldukça önemli bir yere sahiptirler. Operasyon mikroskoplarının gelişmesi başta olmak üzere tüm teknolojik yenilikler bu bölgeye yönelik cerrahi girişimlerin sonuçlarını oldukça iyileştirmiştir. Yine de baziler bifurkasyon ve çevresindeki lezyonlara yapılacak girişimlerde bu bölgenin mikrovasküler anatomisinin ve çevre yapılarla olan ilişkisinin iyi bilinmesi yapılacak cerrahi girişimin başarısı için esastır. Basiler bifurkasyon bölgesinin mikrovasküler anatomisinin ayrıntılı olarak ortaya konulması amaçlanarak, silikon boyalar ile vasküler yapıları boyanmış 10 adet kadavra beyni ile 75 adet hasta vertebral anjiyografisi üzerinde; baziler arter bifurkasyonunun pozisyonu, sağ ve sol posterior serebral arter P1 segmentleri arasındaki açı, dorsum sella ile arasındaki mesafe, baziler apeksin optik kiazmaya olan uzaklığı, biklinoid çizgi ile baziler apeks arasında oluşan açı, baziler arterin her iki P1 segmentinin ve bu arterlerden çıkan perforan arterlerin morfolojisi incelendi. Sonuç olarak: baziler apeks - optik kiazma arası ortalama: 9.5 mm (7.4-1 1.6); posterior serebral arter (PCA)'den posterior komunikan arter (PCoA) çıkışı - baziler apeks arası (P1 segmeti) sağda ortalama: 6.2 mm (5.3-7.1), solda ortalama: 5.7 mm (4.9-6.5); baziler arter bifurkasyonu ile superior serebellar arter arası ortalama: 1.8 mm (1.4-2.1) olarak ölçüldü. Posterior serebral arter`in P1 segmentinden çıkıp interpedinküler fossaya giren perforan arter sayısı sağda 3-7, solda ise 2-6 adet bulundu. Bu perforanlardan posterior talamik arter (PThA) - posterior koroidal arter (PChA) ortak trunkunun %30 oranında sağ P1 den, %70 oranında ise sol P1 den çıkan perforan arter ile oluştuğu gözlendi. Ayrıca bu perforanların posterior perfore yapı (posterior perforating substance - PPS) ön ve arka kısmını penetre ettiği de gözlendi. Çalışmanın anjiyografik değerlendirme sonuçlarında ise; her iki P1 segmentinin arasında oluşan açı ortalama 120 derece (50-170), biklinoid çizgi ile Idorsum sella arasında oluşan açı ortalama 38.16 derece (2-84), son olarak da dorsum sella ile baziler apeks arasındaki mesafe ortalama 12.52 mm (9.69-18.22) olarak bulundu. Bu çalışmanın sonucu olarak: baziler arter bifurkasyon anevrizmalarına uygulanacak cerrahi yaklaşımlarda perforan arterlerin durumu, çıkış yeri ve sayısı dikkatle değerlendirilmeli, mutlaka anatomik varyasyonlar göz önüne alınmalıdır. Bu nedenler ile pre-op angiografilerde baziler apeksin çevre yapılar ile ilişkisini dikkatlice incelemek, yapılacak cerrahi girişimin sonuçlarının iyileştirilmesinde büyük katkı sağlayacaktır.