Endometrioid türde endometrium adenokarsinomlarında ısı şok proteinleri (HSP70 ve HSP90) ile tenascin ekspresyonunun prognostik önemi (78 olgu)

Abstract

ÖZET Endometrium kanserleri kadın genital sisteminin en sık görülen malignilesidir ve kadınlarda görülen tüm malignitelirin %1 1 'ini oluşturur. Endometrial karsinom olgularında, histolojik tip, derece, evre, myometrial invazyon derinliği, yaş ve lenf düğümü metastazı gibi iyi bilinen prognostik göstergelerin yanısıra, tedavi ve prognozun belirlenmesi amacıyla hastaların değerlendirilmesinde daha objektif prognostik parametreler üzerinde durulmaktadır. Bu parametrelerden bazıları; onkogenler, tümör süpresör genler, DNA ploidisi gibi genetik çalışmalardır. Bu çalışmada 78 endometrioid adenokarsinom olgusunda HSP90, HSP70 ve tenascin ekspresyonu ile yaş, tümör derecesi, FIGO evresi, ve myometrial invazyon derinliği gibi prognostik göstergeler arasındaki ilişki araştırılmıştır. HSP'leri supra-fızyolojik ısıya maruz kalınması gibi stress durumlarında ortaya çıkan proteinlerdir. Endometrium dokusunda HSP90, steroid reseptör fonksiyonlarını düzenlemektedir, IISP70 de benzer şekilde seks steroid reseplörlcriylc ilişkilidir ve antiapoptotik protein olarak da görev yapmaktadır. Normal endometrial siklus yanısıra endometrial karsinomlarda da HSP ekspresyonu gösterilmiştir. Bu çalışmada olguların 70'i (%89.7) HSP70 ile olumlu boyanma gösterimiştir, olguların IISP70 ile boyanma özellikleri ile tümör derecesi, evresi ve yaşı arasında istatistiksel anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır. Myometrial invazyon varlığı ile karşılaştırıldığında HSP70 boyanmasının anlamlı derecede korele olduğu gözlenmiştir (p^0.017). HSP90 ile ise olguların 30'u (%38,5) boyanma göstermemiştir. 48 olguda (%60.5) gözlenen HSP90 immunoreaktivitesi ise FIGO evresi, yaş, tümör derecesi ya da myometrial invazyon derinliği ile anlamlı bir ilişki göstermemektedir. Bu çalışmada endometrial adenokarsinom hücrelerinde gözlenen HSP90 ve HSP70 immunreaktivitesi birbirleri ile ters bir ilişki göstermektedir (p^O.05). Tenascin yüksek moleküler ağırlıklı multifonksionel bir ckstrascllüler matriks glikoproteinidir ve pek çok tümörün stromasında eksprese edildiği bildirilmiştir. Bu çalışmada incelenen endometrioid karsinom olgularının 60'ında (%76.9) stromal tenascin ekspresyonu gözlenmiş olup tümör derecesi, evre, yaş ya da myometrial invazyonla ilişkisi gösterilemcmckle birlikte tümör derecesi 3 olan olguların derece 1 ve 2 olan olgulardan anlamlı şekilde yoğun boyanma gösterdiği saplanmıştır (p^0.035). 45Çalışmamızda bazı adcnokarsinom hücrelerinin sitoplazmasında da spesifik tenasein ekspresyonu gözlemlenmiştir. Stromal ekspresyondan bağımsız olarak tümör hücresinde boyanma bulunan 27 adet (% 34.6) olguda da ekspresyon, benzer şekilde tümör evresi, derecesi, hasta yaşı ya da myometrial invazyon varlığıyla ilişkili görünmemektedir. Sonuç olarak bu tür parametrelerin prognostik önemlerinin kesin olarak belirlenebilmesi ve tedavi yönlerdirilmeside kullanılabilmeleri için izlemleri tam olan geniş hasta gruplarında çalışılmaları gerekmektedir. 46