Beta-talasemi hastalarında granülosit apoptozu

Abstract

8. ÖZET BETA-TALASEMİ HASTALARINDA GRANÜLOSİT APOPTOZU Beta talasemide aneminin en önemli nedeni inefektif eritropoezdir. Kemik iliğindeki eritroid öncüllerde aşırı a-globin birikimine ikincil olarak artan apoptoz, inefektif eritropoezin başlıca nedenidir. Bu hastaların kemik iliğinden elde edilen eritroblastlarında apoptoz oranı artmış olarak bulunurken lenfoid ve miyeloid öncüllerde apoptozun artmamış olduğu rapor edilmiştir. Oksidatif stres bir apoptoz nedenidir. Talasemik hastaların serumlarında oksidatif stresin artmış olduğu yüksek düzeydeki lipid peroksitlerinin varlığı, düşük vitamin E düzeyi ve düşük antioksidan enzim seviyeleri ile kanıtlanmıştır. Hastalarının serumları eklenerek oluşturulan ortamda inkübe edilen endotel hücrelerinde apoptozun morfolojik bulguları gösterilmiştir. Ayrıca bu hastalarda nötrofillerin migrasyon ve kemotaksis fonksiyonlarının defektif olduğu bildirilmiştir. Aşırı demir yükü beta-talasemi majorlu hastalarda granülosit fonksiyonlarını bozan ve enfeksiyonlara yatkınlık yaratan etkenlerden bir diğeridir. Demir yükü artmış talasemili hastaların serumlarında, dolaşımdaki demiri taşıyan maddelerden sadece ferritininin granülositlere toksik etki gösterdiği bildirilmiştir. Desferoksamin (DFO), transfüzyonel demir yükünün tedavisinde kullanılmaktadır. DFO'nun sitotoksik bir ajan olduğu, çoğalmakta olan hücreleri S- fazında durdurduğu, DNA sentezini önlediği ve kültür ortamındaki hücrelerde apoptoza neden olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada, literatürde ilk kez talasemi majorlu hastalarda periferik kandaki granülositlerde apoptoz oranlarının Annexin-V yöntemi ile araştırılması ve bu hastalardaki granülosit apoptoz oranı ile enfeksiyon sıklığı, DFO kullanımı ve serum ferritin düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlandı. Haziran 2001 -Ağustos 2001 tarihleri arasında yaşları 6 ay ile 16 yaş arasında değişen, 22'si DFO kullanan ve 13'ü DFO kullanmayan toplam 35 beta- talasemi major hastası ve kontrol grubu olarak 15 sağlıklı çocuk çalışmaya dahil edildi. Periferik kan örneklerinden Histopaque-1119 ve Histopaque-1077 kullanarak granülosit izolasyonu yapıldı. Annexin V-FITC yöntemi ile granülosit apoptoz oranları çalışıldı. Sonuç olarak; beta-talasemi majorlu hastalarda granülosit apoptoz oranlarının artmamış olduğu, granülosit apoptoz oranları ile enfeksiyon sıklığı, DFO kullanımı ve artmış serum ferritin düzeyleri arasında anlamlı bir ilişkili olmadığı bulundu. 33

9. SUMMARY GRANULOCYTE APOPTOSJS IN PATIENTS WITH THALASSEMIA Ineffective erythropoesis is the major defect that leads to anemia in beta- thalassemia patients. The enhanced apoptosis secondary to increased a-globin accumulation in erythroid progenitors is the main cause of ineffective erythropoesis in beta-thalassemia. In a recent study, enhanced apoptosis was clearly demonstrated in erythroid progenitors in patients with beta-thalassemia, but in lymphoid and granulocyte precursors, enhanced apoptosis could not be found. Oxidative stress causes apoptosis in cells. Oxidative stress exists in thalassemic serum as evidenced by the presence of high level of lipid peroxides, low level of vitamin E and low level of antioxidant enzymes. Morphological signs of apoptosis are demonstrated on endothelial cells incubated with thalassemic serum. Also defective migration and chemotaxis functions of neutrophils of thalassemia patients were reported in the literature. Iron overload is one of the factors that causes defective granulocyte functions and susceptibility to infections. Serum ferritin, not the other iron carrying compounds exerts toxic effect on granulocyte membrane function. Desferrioxamine (DFO) is widely used in the treatment of transfusion related iron overload. It's well known that DFO is a cytotoxic agent which inhibits S-phase of cell proliferation, prevents DNA synthesis and leads apoptosis of cells in culture.The aim of this study was to investigate apoptosis rate of peripheral granulocytes with Annexin-V method and to examine the association between the granulocyte apoptosis and frequency of infections, the role of DFO treatment, and serum ferritine levels. This study was performed between June 2001 and August 2001. Twenty two thalassemic children receiving DFO treatment, thirteen thalassemic children not receiving DFO treatment, and fifteen healthy children as the control group were included in this study. In all children, granulocytes were isolated by using Histopaque-1119 and Histopaque-1077 from peripheral blood samples. Granulocyte apoptosis was studied with Annexin V-FITC apoptosis detection method. As a result of our study, we concluded that apoptosis of peripheral granulocytes is not increased in beta-thalassemia patients and there is no association between the granulocyte apoptosis and frequency of infections, role of DFO chelation therapy and high serum ferritine levels. 34