Panik bozukluğu hastaları, birinci derece akrabaları ve sağlıklı kontrollerde %35 karbondioksite duyarlılık

Abstract

IV- ÖZET Panik BoıykSyğu Hastaları, Birinci Dereee Akrabaları v@ Sağlıklı Kontrollerdi© %35 Karbondioksite Duyarlılık Dr. Emel Serap İVlonkuI, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anafoilim Dalı, Narlıdere, 35340, Izmir. E-mail: monkuls@vahoo.com Amaç: Karbondioksit (CO2) inhalasyonu panik bozukluğunun laboratuvar modeli olarak geniş çapta kullanılmakla birlikte, C02 duyarlılığın psikolojik ve fizyolojik mekanizmaları ve kalıtsallığı halen belirsizliğini korumaktadır. Bu çalışmada durumluk ve sürekli anksiyete, anksiyete duyarlılığı ve boğulma öyküsü gibi parametrelerin CO2 yanıtı üzerindeki etkisi araştırıldı. Yöntem: Çalışma 32 adet ilaç kullanmayan ve DSM-iV'e göre panik bozukluğu tanısı alan hasta, hastaların birinci dereceden akrabalarından 32 kişi ve 34 kişilik sağlıklı kontrol grubundan oluşan örneklem ile yapıldı (toplam 98 kişi). Gönüllüler 10 dakika arayla bir vital kapasite %35C02-%6502 karışımı ve hava (plasebo) soludular. Bazal anksiyete düzeylerini ölçmede Anksiyete Duyarlılığı Göstergesi (ADG.) ve Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri (DSKE) kullanıldı. Panik semptomları hastalaf tarafından her soluma öncesinde ve sonrasında doldurulan Akut Panik Envanteri (APE) ile değerlendirildi. Bulgular: Panik bozukluğu hastaları hem akrabalardan hem de sağlıklı kontrol grubundan daha yüksek anksiyete duyarlılığı ve durumluk ve sürekli anksiyeteye sahiptiler (ANOVA, p=0.000), akrabalar ve sağlıklı kontroller arasında ise anlamlı fark bulunmadı. Tüm grupta (n=98) geçmiş boğulma öyküsünün CO2 duyarlılığı riskini arttırdığı gözlendi (Odds ratio=1.770, p=0.020). DSKE sürekli bölümünün kadın panik bozukluğu hastalarında (Odds ratio=1.224, p=0.019), DSKE durumluk bölümünün ise panik bozukluğu hastalarının kadın akrabalarında (Odds ratio=1.314, p=0.017) C02 ile oluşan panik atağını yordadığı gözlendi. Hasta ve akrabasının C02 ile panik atağı geçirme ilişkisi (C02'e aşırı duyarlı bir panik bozukluğu hastasının birinci dereceden yakını olmanın kişide C02 ile panik atağını yordaması) anlamlı bulunmadı (kappa 0.175 idi ve p=0.467).Sonuç: Panik bozukluğunda C02 duyarlılığında geçmiş boğulma öyküsü önemli görünmektedir. Benzer şekilde, anksiyete duyarlılığı, durumsal ve sürekli anksiyeîenin panik bozukluğunda CO2 duyarlılığıyla ilişkisinde cinsiyet farklılığı gelecekteki CO2 kışkırtma çalışmalarında sonuçların değerlendirilmesinde dikkate alınmalıdır. Anahtar sözeükler: Panik bozukluğu, birinci-derece akrabalar, solunumsal kışkırtma, boğulma, anksiyete duyarlılığı, cinsiyet

V. İNGİLİZCE İSİM VE ÖZET Sensitivity to 35% Carbon Dioxide in Patients with Panic Disorder, Their First dtegre® Relatives and Healthy Controls Introduction: Although carbon dioxide (CO2) inhalation is. widely used as a laboratory model of panic disorder, the heritability and underlying physiological and psychological mechanisms of CO2 vulnerability remain elusive. We investigated the effects of state-trait anxiety, anxiety sensitivity and history of suffocation on response to a CO2 challenge in panic disorder patients, their healthy first-degree relatives and healthy controls. Method: Our sample consisted of a total of 98 volunteers, including 32 DSSV1-İV unmedicated panic disorder outpatients, their healthy first-degree relatives (n=32) and healthy controls (n=34). We used Anxiety Sensitivity Index (ASI) and State- Trait Anxiety Inventory (STAI-1) for baseline anxiety and Acute Panic Inventory for panic symptoms. Subjects inhaled air (placebo) and a mixture of 35%C02-65%02 Results: Panic disorder patients had more anxiety sensitivity and state and trait anxiety than their relatives and healthy controls (ANOVA, p=0.000), the difference between relatives and healthy controls was not significant. A past history of suffocation increased the risk of C02 reactivity (Odds ratio=1.770, p=0.020) in the whole group. STAI-trait predicted C02-induced panic in female patients (Odds ratio=1.224, p=0.019), and STAI-state predicted C02-induced panic in female relatives (Odds ratio=1.314, p=0.017). The agreement of patient panic versus relative panic with C02 (i.e. predicting whether an individual relative will panic based on whether or not they have a C02-sensitive panic disorder patient as a first-degree relative) was not significantly better than chance (kappa was 0.175 and p=0.467). Conclusion: Anxiety sensitivity, state and trait anxiety seem to have a gender- specific relation to C02 reactivity in patients with panic disorder. History of suffocation may be an important predictor of C02-induced panic. Key Words: Panic disorder, first-degree relatives, respiratory challenge, suffocation, anxiety sensitivity, gender