Türkiye`de tüketici kredisi talebinin gelir ve faiz esnekliği (2005-2018 dönemi için bir uygulama)

Abstract

Bireyler tüketim ihtiyaçlarını karşılarken gelir ve servetlerinin yanı sıra çeşitli borçlanma araçlarından da yararlanmaktadırlar. Yaygın olarak kullanılan borçlanma araçlardan biri tüketici kredileridir. Bireylerin bugünkü ihtiyaçlarının gelecekteki gelirleri ile karşılanmasını sağlayan tüketici kredileri, çoğunlukla bankalar tarafından finanse edilmektedir. 1990'lı yıllardan 2001 krizine kadar geçen süre içinde birçok kriz yaşayan Türkiye'de, bireyler tüketim ihtiyaçlarını erteleyerek özellikle borçlanma araçlarına olan talebi düşük seviyede tutmuşlardır. Kriz döneminin ardından tüketici kredilerinin Türkiye'deki gelişimi incelendiğinde, 2000'li yıllardan sonra büyük gelişim gösterdiği tespit edilmiştir. Fakat tüketici kredilerinde yaşanan bu gelişmeler makroekonomik faktörlerden oldukça etkilenmektedir.Bu çalışmada, tüketici kredileri ile GSYİH, faiz oranı, döviz kuru, BIST100 Endeksi ve işsizlik oranı arasındaki ilişki ARDL yöntemi ile tespit edilmiştir. Analizde yararlanılan veriler 2005:Q4-2018:Q4 dönemini kapsamaktadır. Uygulanan analiz sonucunda, tüketici kredilerinin bütün alt başlıkları açısından gelir esnekliğinin daha yüksek olduğu bulunmuştur.

Individuals benefit from their income and wealth as well as various debt instruments while meeting their consumption needs. One of the most widely used borrowing instruments is consumer loans. Consumer loans, which enable individuals to meet their present needs with their future income, are mostly funded by banks. In Turkey, which has experienced many crises in the period from the 1990s to the 2001 crisis, individuals have kept demand for debt instruments low, especially by postponing consumption needs.When the development of consumer loans in Turkey after the crisis period was examined, it was determined that they showed great development after the 2000s. However, these developments in consumer credit are highly affected by macroeconomic factors.In this study, the relationship between consumer loans and GDP, interest rate, exchange rate, BIST100 Index and unemployment rate was determined by ARDL method. The data used in the analysis covers the period 2005:Q4-2018:Q4. As a result of the applied analysis, It was found that income elasticity is higher in terms of all sub-titles of consumer loans.