Kadına yönelik şiddetin Türk basınında sunumu: Özgecan Aslan cinayeti örneği

Abstract

Günümüzde basın, olayları aktarmanın ötesinde toplumu biçimlendirmek gibi bir etkiye sahiptir. Olaylar, basının ideolojileri doğrultusunda şekillenmekte ve ataerkil bakış açısıyla haber metinlerinde yeni temsiller inşa edilmektedir. Basın, kadını ya maruz kaldığı şiddet eylemlerinin sorumlusu ya da `kurban` olarak sunmakta, basın yoluyla da kadına yönelik şiddet normalleştirilmektedir. Bu çalışmada, kadına yönelik şiddet haberlerinde kullanılan `cinsiyetçi söylem` bağlamında, kadının basında ne şekilde temsil edildiği ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Elde edilen bilgiler doğrultusunda, haber metinlerinde temsil edilen kadınlık imgesini açığa çıkarmak amacıyla, 14 Şubat-14 Mart 2015 tarihleri arasında Cumhuriyet, Sabah ve Hürriyet gazetelerinde yer alan Özgecan Aslan cinayeti haberleri söylem analizi yöntemiyle incelenmiştir. Çalışma sonucunda, cinsiyetçi söylemlerle üretilen kadına yönelik şiddet haberlerinde, şiddet eyleminden kadının sorumlu tutulduğu haber sunumunun Özgecan Aslan cinayeti haberlerinde kullanılmadığı tespit edilmiştir. Fakat haber metinlerinde Özgecan Aslan'ın fotoğraflarına sıkça yer verilmiş, genç kadın mağdur, güçsüz olarak sunulmuş ve kadının toplumsal yaşamdaki ikincil konumunu pekiştiren bir dil kullanılmıştır. Bu duruma paralel olarak basın, kadına yönelik şiddet olaylarının tüm ayrıntılarına yer vererek kadının gizlilik haklarını ihlal etmemeli ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin toplum içinde görünürlüğünü pekiştirmemelidir.

Violence against women constitutes one of the most important problems in many countries including Turkey. Almost every day newspapers and televisions report violence against women and construct the image of femininity from a patriarchal perspective. The news of violence against women produced by sexist discourses increases the visibility of the social roles of men and women and supports the discourses. The incident where the university student Özgecan Aslan was murdered and the events that followed were reported by the media for days. In this thesis, the news of the murder of Özgecan Aslan in Cumhuriyet, Sabah and Hürriyet newspapers between February 14 and March 14, 2015 were evaluated and examined within the framework of masculine language practices. It was determined that the discourse used in the news of violence against women in the media was not used in the news of the murder of Özgecan Aslan. In all three newspapers examined, no accusatory statements were made against Aslan, who was murdered; news language, news headlines and images were shaped within the framework of the ideological views of newspapers.