Olağanüstü Hal Bölgesinde askerlik yapan ve organ kaybı yaşayan malul gazilerin psikososyal tepkilerinin incelenmesi

Abstract

VI ÖZET OLAĞANÜSTÜ HAL BÖLGESİNDE ASKERLİK YAPAN VE ORGAN KAYBI YAŞAYAN MALUL GAZİLERİN PSİKOSOSYAL TEPKİLERİNİN İNCELENMESİ Bu çalışma, olağanüstü hal bölgesinde görev yaparken yaralanma sonucu ekstremite kaybı yaşayan malul gaziler ile bu bölgede ve dışmda askerlik yapan fakat ekstremite kaybı yaşamayan bireylerin psikososyal olarak nasıl etkilendiklerinin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Askerlik görevini olağanüstü hal bölgesinde ve dışmda yapan 50'şer bireyle, organ kaybı yaşayan 50 malul gazi olmak üzere, toplam 150 kişi araştırma örneklemine alınmıştır. Araştırmada veriler, bireylerle ilgili tanıtıcı bilgilerden oluşan Kişisel Bilgi Formu ve bireylerin ruhsal hastalık belirtilerinin taranması amacıyla kullanılan Kısa Semptom Envanteri (KSE) ile toplanmıştır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Kruskall Wallis testi, iki yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Ekstremite kaybı yaşayan gazilerin, %96'sımn yaşantısı olumsuz etkilenmiştir. Psikolojik olarak etkilenenler en fazla `toplum tarafından hor görüldüm, yeterince ilgi görmedim` (%8.33) ifadesine yer verirken, fiziksel aktiviteler olarak hareketlerin kısıtlanması (%45.83), sosyal açıdan ise sosyal faliyetlerin azalması (%18.75) ilk sırada belirtilmiştir. Malul gazilerin, KSE puan ortalamaları(l 06.94) ile askerliğini OHAL bölgesinde yapanların KSE puan ortalamalan(74.31) ve OHAL bölgesi dışmda yapan KSE puan ortalamalan(45.25) arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Malul gaziler ile askerlik görevini OHAL bölgesi ve OHAL bölgesi dışmda yapan bireylerin KSE alt grup puan ortalamaları incelendiğinde, anksiyete bozukluğu, depresyon, fobik anksiyete kişiler arası duyarlılık, obsesif-kompülsif bozukluk, paranoid düşünceler, psikotisizm, somatizasyon, ek madde puan ortalamaları malul gazilerde en yüksek, askerliğini OHAL bölgesi dışında yapanlarda en düşük olmak üzere, gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur(p<0.05). Hostilite puan ortalamaları ile gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır(p>0.05).vıı Bireylerin yaşı, medeni durumu, eğitim durumu ve çalışma durumuyla gruplar arasında, KSE puan ortalamaları arasında etkileşim olmadığı saptanmıştır(p>0.05). Araştırma sonucu elde edilen bulgular doğrultusunda, önerilerde bulunulmuştur. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Askerlik, posttravmatik stres bozukluğu, amputasyon.

vm ABSTRACT THE STUDY OF THE VETERANS' PSYCHOSOCIAL REACTIONS WHO DID THEm MILITARY SERVICE IN THE BATTLE AREAS AND HAVE EXTREMITY LOSSES This study was a descriptive analysis aimed to show differences in psychosocial aspects between disabled veterans having extremity losses resulting from battles and individuals who not have extremity losses did their military service in the battle areas and also outside of the battle areas. 50 subjects performed their military service in battle areas and 50 subjects performed their military service in other areas and 50 disabled veterans were grouped as sample groups. Data were collected from Personal Data Form consisting of introductory knowledge related to subjects and from Short Symptom Inventory (SSI) used to scan symptoms of psychological disorders. In the assessment of the data(collected for the study) the following analysis were used; descriptive statistics, Kruskall Wallis test, 2 tailed variance analysis. The lives of the veterans were negatively affected by 96% of the individuals tested.. The most frequent complaint of psychologically effected subjects was that they were abhorred by the society and they were neglected (8.33%). The most frequent complaint of physical activity limitation was due to the restriction in body movements (45.83%). In terms of social aspects, decrement in social activity (18.75%) was the most frequent. In the statistical analysis of mean SSI scores, there was a significant difference (p<0.05); between disabled veterans(l 06.94), and subjects performed their military service in battle areas (74.31), and subjects performed their military service in the areas other than battle areas (45.25). The difference between the subgroups means was found significant(p<0.05) in the analysis of subgroups including anxiety disorder, depression, fobic anxiety, sensitivity, obsessive-compulsive disorder, paranoid thoughts, psychosis, somatisation and additive disorders among disabled veterans, subjects who did their military services in the battle areas and the subjects who did their military services in the areas other than battle areas. In this study, it was found out that the scores were most frequent in the disabled veterans but least frequent in subjectsIX performed their military service in areas outside battle areas. There was no significant difference between groups in relation with hostility scores means. It was also determined that there was no interaction between the SSI scores and the following factors; age, marital status, educational level, and working situation (p>0.05). In the light of the results obtained from the study several suggestions were made. KEY WORDS: Military service, post traumatic stress disorder, amputation.