Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanılı çocuklarda serum bdnf düzeylerinin araştırılması

Abstract

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) patogenezi büyük oranda bilinmemekle beraber çok sayıda kaynaktan gelen kanıtlar birincil olarak dopaminerjik sisteme işaret etmektedir. Bununla beraber artık DEHB klinik ve patofizyolojik olarak heterojen bir fenomen olarak görüldüğünden DEHB etyolojisi ile ilgili hipotezler tek nedenli teorilerden genetik, nörokimyasal, çevresel ve psikososyal risk faktörlerini kapsayan çok nedenli teorilere doğru gelişmiştir.BDNF nöronların gelişim ve sağkalımını destekler, nörotransmitterleri modüle eder ve uzun süreli potensiyalizasyon (LTP) ve öğrenme gibi sinaptik plastisite mekanizmalarına katılır. Preklinik çalışmalar BDNF'nin DEHB patojenezi için önemli olan ortabeyin dopaminerjik nöronlarının sağkalım ve farklılaşmasında anahtar role sahip olduğunu göstermiştir.Bu çalışmaya 6-12 yaş arasında 30 DEHB'li ve 31 sağlıklı kontrol çocuk alınmıştır. İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları polikliniğine başvuran ve öncesinde psikiyatrik ilaç tedavisi öyküsü olmayan DEHB'li olgular çalışmaya dâhil edilmiştir. <70 IQ düzeyi, nörolojik hastalığı, yaygın gelişimsel bozukluğu, psikotik ve duygudurum bozukluğu olan çocuklar çalışmadan dışlanmıştır. Ayrıca tüm kontrol grubunda major medikal ve psikiyatrik hastalık dışlanmıştır.Çalışmaya katılan DEHB olgularının yaş ortalaması 8.45±1.57 ve sağlıklı kontrollerin yaş ortalaması ise 8.87±1.92' dir. DEHB olgularının 26'sı ( % 83.9) erkek, 5'i (%16.1) kız olarak bulunmuştur. Sağlıklı kontrollerin ise 11'i (%36.7) erkek, 19'u (%63.3) kız olarak saptanmıştır.Bu çalışmada DEHB'li hastalarda serum BDNF düzeylerinin araştırılmış ancak DEHB'li hastalar ile sağlıklı kontroller arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanamamıştır.Bu bulgu BDNF'nin DEHB etyolojisinde rol oynadığı hipotezini desteklememektedir. Ancak, BDNF düzeylerini anlamlı bir şekilde yorumlayabilmek için, düzeyleri etkileyen faktörleri ve aynı zamanda periferik kan BDNF'sinin kaynaklarının aydınlatılması gerekmektedir.

The underlying pathogenesis of this disorder remains largely unknown, nevertheless evidence from various sources suggests primary involvement of the dopaminergic system. However, since Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) is now viewed as a pathophysiologically and clinically heterogenous entity, hypotheses on the etiology of ADHD have evolved from simple one-cause theories to multi-factorial processes that reflect the confluence of many types of risk factors, including genetic, neurochemical, environmental and psychosocial factors.Brain-Derived Neurotrophic Factor (BDNF) enhances the growth and maintenance of several neuronal systems, serves as a neurotransmitter modulator, and participates in mechanismsof neuronal plasticity, suchas long-term potentiation and learning. Preclinical studies demonstrated that BDNF plays a key role in the survival and differentiation of midbrain dopaminergic neurons which is crucial in ADHD pathogenesis.Thirty-one ADHD patients and thirty controls whose ages are between 6-12 were enrolled in this study. ADHD subjects were recruited from the child psychiatry outpatient clinics of the Dokuz Eylul University Hospital. They were medication-naive. Individuals with IQ lower than 70, neurological disorders, pervasive developmental disorders, mood disorders or psychotic disorders were excluded.The mean age for ADHD case group included in this study is 8.45±1.57 and the mean age for the healthy control group is 8.87±1.92. 26 (%83.9) of the ADHD case group were boys, and 19 (%63.3) were girls. As for the healthy control group, 11 (%36.7) were boys, and 19(%63.3) were girls.We investigated the levels of serum BDNF levels in patients with ADHD and found that serum BDNF levels were not different between ADHD and controls. This result do not support the hypothesis that BDNF plays a role in the etiology of ADHD. Therefore, to accurately interpret the meaning of the blood BDNF levels it is necessary to understand the various factors that may affect blood BDNF levels, as well as to understand the origins of the blood BDNF.