Tıp ve sağlık bilimleri öğrencilerine verilen temel yaşam desteğiyle ilgili uygulamalı eğitimin etkinliğinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışma,Dokuz Eylül Üniversite' sine bağlı Tıp Fakültesi, Hemşirelik Yüksekokulu, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu ve Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokullanndaki son sınıf öğrencilerinin Temel Yaşam Desteği (TYD) konusunda, bilgi ve beceri düzeylerinin saptanması ve uygulamalı olarak verilen eğitimin, öğrencilerin mevcut bilgi ve beceri düzeyine etkisinin araştırılması amacıyla yapılmıştır. 1998-1999 eğitim- öğretim yılı, bahar yan yılında yapılan araştırmaya dört okulun toplam 394 son sınıf öğrencisinden 30'ar kişi alınmıştır ( n=120 ). Veri toplama araçları olarak, öğrencilerin sosyo-demografik özelliklerini saptamak için ` görüşme formu` ve eğitimi değerlendirmek amacıyla, bilgi ve beceri değerlendirme formları kullanılmıştır. Elde edilen veriler; yüzde, t testi, Wilcoxon testi, tekrarlı ölçümlerde varyans analizi, tek yönlü varyans analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilerin % 32.5'i erkek, % 67.5'i bayandır ve yaş ortalaması ( n=120 ) x = 21.71 ± 0.15 olarak saptanmıştır, öğrencilere `Eğitime gereksiniminiz var mı?`diye sorulduğunda, % 95'i evet olarak cevaplarken, % 97.5'i daha önce TYD kursu almadıklarını belirtmiştir. Araştırmaya katılan 120 öğrencinin bilgi puan ortalamaları eğitim öncesi düşük olduğu ( x = 59.44 ± 1.25 ), eğitim sonrası yükseldiği ( x = 87.45 ± 0.63 ), eğitimden iki ay sonra ise tekrar düştüğü ( x = 79.02 ± 0.91 ) saptanmıştır. Okullar arasındaki ön-test, eğitim sonrası test, eğitimden iki ay sonraki test puanları incelendiğinde, istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. ( p = 0.00, p < 0.05 ). Farkın eğitim sonrası test puanlarının yüksek olmasından kaynaklandığı saptanmıştır. öğrencilerin beceri düzeyleri, erişkin, çocuk ve bebek maketler üzerinde ayrı ayrı gözlenmiştir. Eğitim sonrası beceri puan ortalamaları, erişkinde; x = 92.32 ± 0.64, eğitimden iki ay sonra x = 78.94 ± 1.15, çocukta; eğitim sonrası x = 90.86 ±0.73, eğitimden iki ay sonra x = 75.79 ± 1.17,bebekte; eğitim sonrası x*= 91.74 ± 0.71, eğitimden iki ay sonra x = 75.84 ±1.21 olarak saptanmıştır. Dört okulda da tüm uygulamalarda beceri puanları eğitim sonrası ve eğitimden iki ay sonrası istatistiksel olarak incelendiğinde anlamlı fark olduğu bulunmuştur ( p = 0.00, p<0.05 ). Eğitimden iki ay sonra puanlar düşmüştür. Uygulamalı olarak verilen eğitimin bilgi ve beceri düzeyini arttırırken, zaman faktörünün olumsuz yönde etkisi olduğu saptanmıştır. Temel Yaşam Desteği bilgi ve becerilerinde aradan zaman geçtikçe kaybın söz konusu olduğu göz önüne alınarak tekrarlayan eğitimlerin verilmesi gerekmektedir. Anahtar sözcükler :Temel Yaşam Desteği, KPR uygulama,TYD eğitimi, Hemşire öğrenci, Tıp Öğrencisi.

SUMMARY This study was carrid out to investigate the CPR skills, the role of the practical education and the effects to the knowledge and the skill levels of the senior students attending Dokuz Eylül University Medical School, Nursing School, Physical Therapy and Rehabilitation Schoool and Advenced Professional School of Health Sciences. According to the 1998-1999 mid-term investigation, 30 students (n=120) from each school with a total of 394 pupil were underwent to evaluation. In order to collect data, 2 different sheets for interview and evaluation were given. The data collected were evaluated using t test, Wilcoxon test, repeated measurement variant analysis, one way variant analysis. The 32.5% of the students that joined the study were male and 67.5% were female. The mean age was 21.71 ± 0.15 (n=120). When the question `-Do you need education?` was held to the students, 95% of them answered as `-yes` and 97.5% claimed that they did not take a CPR course before. It was found out that the students that joined the study had a low grade before education and had a higher grade right after the education. After two months their grades dropped again. When the grades were detected among 4 different schools pre-test and post-test results were different (p=0.00, p<0.05). The reason of the difference was because of the high grades after the education. The students were checked looking at their skills on adult, child, baby manikins. Post education grade average was 92.32 ± 0.64 with adult manikin and 78.94 ±1.15 after 2 months. With child manikin it was x= 90.86 ± 0.73 and 1^75.79 ± 1.17; with baby manikin x=91.74 ± 0.71 and x=75.84 ± 1.21 respectively. For each school the skill grades were different concerning the time right after the education and 2 months later. After 2 months the grades dropped. The practical education increase the knowledge and skill levels; meanwhile the time factor has a negative effect. The continuing education for CPR is needed because the knowledge and skill levels decrease as time goes by.