Sağlık personelinin iş uygulamaları ile aldıkları hizmet içi eğitimler arasındaki tutarlılığın ve hizmet içi eğitimi etkileyen etmenlerin saptanması

Abstract

ÖZET; Sürekli eğitim uygulaması bulunmayan Türkiye'de sağlık çalışanlarının hizmet içi eğitimi sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi açısından son derece önemli bir konudur. Bu çalışmada, bir sağlık grup başkanlığı bölgesinde görev yapmakta olan sağlık personelinin iş uygulamaları ile aldıkları hizmet içi eğitimler arasındaki tutarlılığın, aldıkları hizmet içi eğitimlerin ve personelin hizmet içi eğitimi etkileyen etmenler konusundaki görüşlerinin saptanması hedeflenmiştir. Bu amaçla, iş uygulamalarım belirlemek üzere gözlem ve yüzyüze görüşme yöntemiyle uygulanan anketlerle veri toplanarak, her bir çalışan için bir iş uygulamaları listesi çıkarılmıştır. Araştırmanın yapıldığı bölgede çalışmakta olan personele verilmiş olan hizmet içi eğitimler ise eğitim çalışması düzenlemiş olan beş kurumun kayıtlarından elde edilmiştir. Uygulanan ikinci bir anketle çalışanların hizmet içi eğitim konusundaki görüşleri sorgulanmıştır. Listedeki işlerle alınmış olan hizmet içi eğitimler arasındaki tutarlılık ilişkisi kappa ile değerlendirilmiştir. Çalışmada, bağımsız iki grup ortalaması Mann- Whitney U analiziyle, üç veya daha fazla grup ortalamaları Kruskal-Wallis varyans analiziyle karşılaştırılmıştır. Ortalamalar arasında fark bulunması durumunda, farkın hangi gruptan kaynaklandığının saptanması için Bonferroni düzeltmesiyle Mann- Whitney U testi uygulanmıştır. Analizler sonucunda, yalnızca 'sağlık yönetimi' alanında iş uygulaması ile hizmet içi eğitim arasında güçlü bir tutarlılık bulunurken, beş başlık altında orta ve dokuz başlık altında zayıf tutarlılıklar saptanmıştır. Alman ortalama hizmet içi eğitim sayılan açısından meslek grupları arasında anlamlı farklar olduğu; aynı zamanda, kurumda çalışan personel sayısının da eğitim alma durumunda fark yarattığı görülmüştür. Ayrıca, hizmet içi eğitimi engelleyen bazı etmenler konusunda da bilgi edinilmiştir. Anahtar kelimeler; sürekli eğitim, hizmet içi eğitim, iş uygulamaları, erişkin eğitimi, eğitim programı.

SUMMARY: In Turkey, where continuing education is lacking, in service training is crucial in the development of health care services. This study is aimed to evaluate the consistency of in service training with the working practices of health care workers who work at a health district and to determine their opinions about the factors that influence this training.Data were gathered for each worker both by direct observation and a questionairre, then a work practices list was developped for each of them. Data about the in service training that the health care workers got were collected from the records of 5 instutions in charge of giving those educations. The workers' opinions about the in service training were gathered by a second questionnaire. The consistencies of their lists with the in service training they got were compared by using kappa. Mann- Whitney U analysis was performed to compare the means of two independent groups, while Kruskal-Wallis varience analysis was used to compare the means of three or more groups. Whenever a difference between the groups was observed Mann- Whitney U test with Bonferroni correction was used to identify which group caused the difference. Analysis showed that only the in service training they got on health management was highly consistent with their working practices while there were five moderate and nine mild consistencies under different topics. The amount of in service training differed significantly between different professionals and according to the number of staff. Data were also gathered about the factors that hinder in service training. Key words: continuing education, in service training, job activities, adult learning, curriculum.