Nonsteroidal antiinflamatuvar ilaçlar ve sıçan mide mukozal zedelenmesi

Abstract

1. ÖZET NONSTEROİDAL ANTİİNFLAMATUVAR İLAÇLAR VE SIÇAN MİDE MUKOZAL ZEDELENMESİ Nonsteroidal antiinfiamatuvar ilaçlar (NSAli)'ın gastrointestinal sistem (GİS) üzerinde oluşturdukları yan etkilere endotelin-1 (ETı), nitrik oksid (NO) ve sitokinler gibi mediyatörlerin yer aldığı bir çok mekanizma aracılık etmektedir. Çalışmamızdaki amacımız NSAİİ'ın ve seiektif siklooksijenaz-2 (COX2) inhibitörlerinin mide mukozası üzerine olan etkilerinde endotelinin olası rolünü araştırmaktır. Selektif COX2 inhibitörü NS398 (10mg/kg, s.k.) uygulanan deneklerdeki histolojik ülser indeksi (HUİ) kontrol grubundan istatistiksel olarak farklı değilken, klasik NSAlI'dan olan indometazinin (25mg/kg, s.k) neden olduğu HUİ kontrol grubundan anlamlı derecede yüksek bulundu. Submukozal olarak uygulanan ET! (200pmoi/kg) ile oluşturulan mide mukoza! hasan, endotelin reseptörlerinin nonspesifik antagonisti bosentan (100mg/kg) ile antagonize edildiğinde sonuçlar istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı. Bununla birlikte prostaglandin Eı (PGE-t) analoğu, (40u.g/kg) ETı ile oluşturulan mukozal hasar üzerinde koruyucu etki oluşturdu. İndometazin ve NS398 ile birlikte uygulandığında bosentan, (100mg/kg) indometazinin neden olduğu gastrik hasan azaltmadı ancak NS398'in mukozal hasar oluşturmasına neden oldu. Aynı şekilde nitrik oksid sentaz inhibitörü L-nitro-N-Arginin metilester (L-NAME) (10mg/kg, s.k)'i takiben NS398-uygulandığında b'osentan ve NS398 yanıtlarına benzer mukozal hasar oluştuğu.görüldü. Araştırmamızın sonuçlarına göre; klasik NSAİİ ile karşılaştırıldığında COX2 inhibitörleri mide mukozal hasan oluşturmamaktadır. ETı'in neden olduğu mukoza! zedelenme tümüyle reseptör bağımlı değildir. Endoteîin reseptörleri indometazinin oluşturduğu mukoza! hasarda rol oynamazken bu reseptörlerin blokajı COX2 inhibitörlerinin ülser oluşturmasına neden olmaktadır. Çalışmamızdan elde edilen bulgular bize endotelin-reseptörü aracılo NO salınımıNIN, COX2 inhibitörlerinin gastrik mukoza! yan etkilerinin oluşmasının bir nedeni olabileceğini düşündürmektedir. Anahtar sözcükler; NSAİİ, Endotelin-1, COX2 inhibitörleri, mide 'hasarı, sıçan

2. YABANCİ DİLDE ÖZET NONSTEROIDAL ANTIINFLAMMATORY DRUGS AND RAT GASTRIC MUCOSAL INJURY Nonsteroidal antiinflamatory drugs (NSAIDs) cause damage to the gastroduodenal mucosa via several mechanisms. Some mediators such as Endothelin-1 (ET-i), nitric oxide (NO) and cytokines are associated with gastric mucosal injury. In our study, we investigated the role of endothelin on NSAID-induced gastric mucosa! injury. Subcutan administration of a cyclooxygenase-1 and 2 (COXi and COX2) enzyme inhibitor, indomethacin (25mg/kg, s.c, n=7) or a selective COX2 enzyme inhibitor, N- (2- sikioheksiloksil)-4-nitrofenil) metansülfanomid (NS-398) (10mg/kg,s.c) and normal saline caused a mucosal injury in stomach (p<0.05). However, NS398-induced mucosal injury was not different than control group significantly. Submucosal injection of ETi ( 200pmol/kg) caused a gastric damage which could not be prevented by intragastric administration of bosentan (100 mg/kg), an endotelin receptor antagonist. Pretreatment with prostaglandin Ei (PGEi) (PGEi 40jig/kg, p.o) prevented ETi-induced ulcer. Pretreatment with bosentan did not attenuate indomethacin-induced gastric mucosal damage but it increased NS398-induced damage by 1.5 fold. Pretreatment with N(G)- nitro-i-arginine methyl ester (L-NAME) (10mg/kg, s.c) Increased NS398-induced gastric mucosal damage as bosentan did. These results suggest that neither endothelin- induced nor indomethacin-induced ulcer is receptor dependent completely. Inhibition of ET receptors by bosentan caused a COX2 inhibitor-induced ulcer. Protective effects of gastric mucosal injury of COX2 inhibitors may be via ET receptor related NO release. Keywords: NSAIDs, Endothelin-1, COX2 inhibitors, gastric damage, rat