Erken ve geç dönem romatoid artrit` li hastalarda semptomlar, fonksiyonel durum ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi.

Abstract

Amaç: Çalışmanın amacı erken ve geç dönem Romatoid Artritli (RA) hastaların, kliniksemptomlar, fonksiyonel durum ve yaşam kalitesini karşılaştırmak ve kliniksemptomların, fonksiyonel durum ve yaşam kalitesi üzerine olan etkilerini incelemekti.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 32'si erken dönem, 46'sı geç dönem olmak üzere toplam78 Norveçli RA hastası dahil edildi. Hastalarda, ağrı ve yorgunluk şiddeti (VAS), sabahsertliği süresi (dakika), şiş, limitli ve ağrılı eklem sayısı değerlendirildi. RA hastalarındafonksiyonel durumu değerlendirmek için Sağlık Değerlendirme Anketinin Kısa Formu(HAQ-DI), sağlıkla ilgili yaşam kalitesini değerlendirmek için Short Form 36 (SF-36)formu kullanıldı.Bulgular: Erken dönem RA'lı hastaların şiş, limitli ve ağrılı eklem sayısı ile sabahsertliği süreleri geç dönem hastalarına göre daha düşüktü ve aradaki bu farkistatistiksel olarak anlamlıydı (p<0.05). lave olarak, iki grubun HAQ-DI, SF-36'nınfiziksel fonksiyon (PF), fiziksel rol (RP), vücut ağrısı (BP) ve genel fiziksel sağlık (PCS)skorları arasındaki fark da istatistiksel olarak anlamıydı (p<0.05). Hastalığın erkendöneminde klinik semptomlar ile HAQ-DI ve SF-36 genel skorları arasında korelasyonbulunmadı (p>0.05). Geç dönemde ise sabah setliği süresi ile HAQ-DI skoru arasında,ağrı şiddeti, sabah sertliği süresi ve yorgunluk şiddeti ile genel fiziksel sağlık skoruarasında korelasyon vardı (p<0.05).Sonuç: RA hastaların ağrı ve yorgunluk şiddeti ile mental sağlıkla ilgili yaşam kalitesi,hastalığın erken ve geç döneminde benzerdir. RA'nın erken döneminde kliniksemptomlar hastaların fonksiyonel durum ve yaşam kalitesini etkilememektedir. Geçdönemde ise hastaların fonksiyonel durumunu en fazla etkileyen semptom sabah sertliğisüresi; fiziksel sağlıkla ilgili yaşam kalitesini etkileyen semptomlar ise ağrı şiddeti, sabahsertliği ve yorgunluk şiddetidir.Anahtar kelimeler: Romatoid artrit, hastalık süresi, fonksiyonel durum, yaşam kalitesi.

Objective: The aim of this study was to compare the clinical symptoms, functional statusand quality of life in early and late stage patients with rheumatoid arthritis (RA) and toinvestigate the effects of clinical symptoms on functional status and quality of life.Methods: Seventy eight Norwegian patients with RA were included in the study and 32patients were early stage RA and 46 patients were late stage RA. The intensity of painand fatigue (VAS), duration of morning stiffness (minute) and the numbers of swollen,painful and limited joints were evaluated. The Short Form of Health AssessmentQuestionnaire (HAQ-DI) was used to assess the functional status of the patients with RAand Generic Short Form-36 (SF-36) was used to assess quality of life of the patients.Results: It was determined that numbers of swollen, limited and painful joints andduration of morning stiffness in patients with early stage RA were lower statisticallythan patients with late stage RA (p<0.05). In addition, differences of HAQ-DI, SF-36physical function (PF), role physical (RP), bodily pain (BP) subscales scores and physicalcomponent summary (PCS) scores in two groups were statistically significant (p<0.05).It was not found a correlation between clinical symptoms with HAQ-DI and SF-36summary scores in early stage of RA (p>0.05). In contrary, there was a correlationbetween duration of morning stiffness with HAQ-DI score in late stage RA (p<0.05).Also, there was a correlation statistically between PCS score of SF-36 with intensity ofpain, duration of morning stiffness and intensity of fatigue in the same group patients(p<0.05).Conclusion: As a conclusion of this study, intensity of pain and fatigue and mentalhealth related to quality of life was similar in early and late stage of RA. There are noeffects of clinical symptoms on functional status and quality of life in early stage of RA.While, duration of morning stiffness is major influenced symptom on functional status,intensity of pain, morning stiffness and intensity of fatigue are the affecting factors forphysical health related to quality of life in patient with late stage of RA.Key words: Rheumatoid arthritis, disease duration, functional status and quality of life.