Türkiye`de makroekonomik değişkenler ile hisse senedi getirileri ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Günümüzde teknolojinin ve iletişimin geldiği nokta ile birlikte, makroekonomik olaylar ve gelişmeler, tasarruf sahiplerine hızlı bir şekilde ulaşmaktadır. Bu gelişmeler ve olaylar finansal piyasaları ve hisse senedi fiyatlarını etkileyebilmektedir. Bu açıdan, hisse senedi piyasaları ile makroekonomik değişkenler arasındaki ilişki sürekli merak edilen bir konu olmuştur. Makroekonomik değişkenlerde yaşanabilecek olumlu gelişmeler bir ülkedeki hisse senedi piyasalarının gelişimine büyük katkı sağlayabilmektedir. Yabancı ve yerli sermayenin harekete geçirilmesinde büyük önemi olan borsanın, makroekonomik değişkenler ile nasıl bir etkileşim içinde olduğunun açıkça anlaşılması durumunda, ülkenin finansal sistemi büyük ölçüde geliştirilebilir. Bu çalışmada, BİST 100 Endeksi ile belirlenmiş makroekonomik değişkenler arasındak ilişkinin yönü 2005 Aralık – 2018 Aralık dönemini kapsayan aylık veriler kullanılarak belirlenmeye çalışılmıştır. Öncelikle serilerin durağanlık durumlarına Augmented Dickey Fuller (ADF) ve Phillips-Perron (PP) yöntemleriyle bakılmış, ardından bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki uzun ve kısa dönem ilişkileri tespit edebilmek için Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif Model (ARDL) yaklaşımı kullanılmıştır. Çalışma bulguları, sanayi üretimi endeksi ve altın fiyatları ile hisse senedi getirileri arasında pozitif yönlü, döviz kuru ve para arzı ile hisse senedi getirileri arasında negatif yönlü bir ilişki olduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Makroekonomik Değişkenler, BİST, Hisse Senedi Getirileri, ARDL Sınır Testi

Nowadays, with the development of technology and communication, macroeconomic events and developments are rapidly reaching savings owners. These developments and events may affect the financial markets and stock prices. In this respect, the relationship between stock markets and macroeconomic variables has been a subject of constant concern. The positive developments in macroeconomic variables can contribute to the development of stock markets in a country. The financial system of the country can be greatly improved if it is clearly understood how the stock exchange, which is of great importance in mobilizing foreign and domestic capital, interacts with macroeconomic variables. In this study, the direction of the relationship between macroeconomic variables and BIST 100 Index is determined by using monthly data covering December 2005 - December 2018 period. First, the stationarity of the series was analyzed by Augmented Dickey Fuller (ADF) and Phillips-Perron (PP) methods, then Autoregressive Distributed Lag (ARDL) approach was used to detect long and short term relationships between dependent and independent variables. The findings of the study show that there is a positive relationship between the industrial production index and gold prices with the stock returns, while the exchange rate, money supply and the stock returns are negatively correlated.Keywords: Macroeconomic Variables, BIST, Stock Returns, ARDL Bound Test