Mikoplazma ve/veya klamidya seropozitif akciğer infeksiyonu olan 1-6 yaş arası çocuklarda klinik, laboratuvar ve radyolojik bulguların retrospektif incelenmesi

Abstract

AMAÇ: Mikoplazma ve/veya klamidya seropozitif akciğer infeksiyonu olan 1-6yaş arası çocuklarda klinik, laboratuar ve radyolojik sonuçların geriye dönük incelenmesi.YÖNTEM: Çalışmaya mayıs 2009-eylül 2013 yılları arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk İmmunolojisi ve Allerji hastalıkları, Hasta Çocuk ve Çocuk Acil polikliniklerine akciğer infeksiyonu yakınmaları ile başvuran 1-6 yaş arası çocuklar alındı. Hastaların yaş, cinsiyet, başvuru yakınmaları, fizik muayene ve aldıkları tedaviler dosya taraması ile; akciğer grafileri, hemogram ve CRP değerleri hastane PROBEL sisteminden elde edilerek retrospektif bir araştırma yapıldı. Hastaların akciğer grafileri görevli radyoloji uzmanı tarafından tekrar yorumlandı.BULGULAR: Çalışmaya dahil olan hasta sayısı 142 olup, 136 hastada Mycoplasma pneumoniae İgM, 3 hastada C.trachomatisİgM, 2 hastada C.pneumoniae İgM pozitif olup 1hastada C.pneumoniae İgG yüksek (1/512) titrede pozitif idi. Hastaların %54.2'si erkek, %45.8'i kız olup ve 1-6 yaş grubundaydı. Altı yaşındaki çocuklar tüm hastaların %52.1'ini oluşturmakta olup, yaşla birlikte Mycoplasma pneumoniae pnömonisi sıklığının arttığı görüldü. İzmir'de yapılmış olan bu çalışmada Mycoplasma pneumoniae pnömonisine daha çok kış sonu ve ilkbahar aylarında rastlandığı görüldü. Ailelerin hastaneye başvurmalarındaki en önemli neden, çocuklarında en az 1 haftadır devam eden inatçı, kuru öksürük yakınması oldu. Ateş yüksekliği olan çocuklarda (%38.7) maksimum vücut sıcaklığı 38.5 derece olup, bu çocukların CRP değerlerinin daha yüksek, hemoglobin değerlerinin daha düşük olduğu istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Çalışmadaki 8 hastada orta-ağır pnömoni kliniği olup, bunlardan 3 tanesi çocuk yoğun bakım ünitesinde, 5'i çocuk servisinde takip ve tedavi edildi. Hastaların akciğer grafilerinde en sık bulgunun her iki akciğerde yaygın peribronşiyal kalınlaşmalar olduğu görüldü. Konsolidasyonlar sıklıkla sağ akciğer ve alt loblarda idi. Akciğer grafisinde konsolidasyonu olan hastaların kan CRP değerleri daha yüksek, hemoglobin değerleri daha düşüktü. Bu yaş gurubunda daha sık olan viral alt solunum yolu infeksiyonlarında görülen hava hapsi ve subsegmental atelektazi bu çalışmadaki hastaların akciğer grafilerinde saptanmadı. Kan parametrelerinden lökosit sayısı ve CRP düzeyleri benzer çalışmalarla karşılaştırıldığında, sonuçların bunlarla uyum gösterdiği; Mycoplasma pneumoniae pnömonisi olan çocuklarda genellikle lökosit ve CRP değerlerinin normal veya normalden biraz fazla olduğu görüldü. Bir hasta hariç tüm hastaların makrolid grubu bir antibiyotik ile tedavi edildiği, bazı hastalara kombine antibiyotik tedavisi uygulandığı görüldü. Özellikle seftriakson ile kombine tedavi alan hastaların çoğunluğunda tipik(bakteriyel) pnömoni kliniğinin olmaması, laboratuar ve akciğer grafi bulgularının atipik bakteriyel pnömonilerin bulgularıyla uyumlu olması, gereksiz antibiyotik kullanımını düşündürdü. Çalışmadaki 142 hastadan sadece 20 (%14)'si radyolojik olarak değerlendirme kriterlerini taşırken kalan 122 (%86) hastada endikasyon dışı akciğer grafisi istendiği görüldü.SONUÇ: Küçük çocuklukta atipik etkenlere bağlı pnömonisi olan hastaların önemli bir bölümü 5-6 yaş gurubunda, iyi görünümlü olup, klinik, laboratuar ve radyolojik olarak tipik(bakteriyel) pnömonilere göre daha hafif bulguları nedeniyle ayaktan tedavi edilen çocuklardır. Atipik pnömoniler, altta yatan akciğer hastalığı olmayan küçük çocuklarda diğer bakteriyel pnömoniler kadar ağır seyretmediğinden bu hastalarda tanıyı doğrulamak amacıyla radyolojik yöntemlerin sık kullanılmaması ve hastanede yatış gerektiren başlıca bakteriyel pnömonilerdeki antibiyotik tercihlerinden kaçınılması önemlidir. ANAHTAR KELİMELER: Mikoplazma, klamidya, pnömoni, çocuk

OBJECTIVE: Retrospective evaluation of clinical , laboratory and radiological features of lower respiratory infection in 1-6 years old children with mycoplasma and/or chlamydia seropositivity.METHODS: Children, 1-6 years of age, who had presented with lower respiratory infection to pediatric immunology-allergy, outpatient and emergency clinics between May 2009 and September 2013, and was found seropositive for mycoplasma and/or chlamydia ,and had chest radiograms taken , were recruited for study. Their demographic, clinical and laboratory characteristics were reviewed. All chest radiograms were re-evaluated by a radiology specialist.RESULTS: Among the retrospectively evaluated 142 patients, 136 were IgM positive for M. pneumoniae, 3 were IgM positive for C. trachomatis, 2 wereIgM positive for C. pneumoniae. One patient was IgG positive in high titer (1/512) for C. pneumoniae. While 54.2% of the patients were boys and 45.8% were girls, more than half of the patients (52.1 % ) were six- year-old children. M. pneumonia infection was more frequent in older age group and during spring months. The major presenting complaint was persistent dry cough. High fever not exceeding 38.5 °Celcius was found in 38.7% of patients. Children wih high fever had statistically significantly high serum CRP and low blood hemoglobin values. Eight (6%) of the children had to be admitted to the clinic and 3 of these were treated in intensive care unit. In chest radiograms, bilateral peribronchial thickening was the most common finding. Alveolar densities were mostly in the right lung and in the lower lobes. The patients with alveolar consolidations had higher CRP and lower hemoglobin values. Air trapping and subsegmental atelectatic changes typical to viral lower respiratory infections that are more frequent in this age group was not observed in the radiograms. White blood cell counts and serum CRP values were slightly elevated in patients with M. pneumoniae infection. Except one, all of the patients received macrolide antibiotics. Among those who received combined antimicrobial treatments, absence of clinical findings of bacterial pneumonia, and laboratory and radiological findings suggesting atypical pneumonia indicated that administration of antibiotics ,especially parenteral ceftriaxone was unnecessary. In the study, only 20(14%) patients had indication for radiological evaluation; in the remaining 122(86%) children a chest radiogram did not seem necessary according to the clinical presentation.CONCLUSION: In small children, atypical pneumonia is more frequently encountered in age groups of 5 and 6 years. The appearance of the patient , and clinical and laboratory findings are usually better or less toxic than those in bacterial pneumonia. These children are usually treated on an outpatient basis if there is no underlying disease state. A careful clinical assessment at presentation would prevent unnecessary radiological procedures and combined antimicrobial treatments.Key words: Mycoplasma, chlamydia, pneumonia, child