Romatoid elde fluidoterapi etkin midir?-Randomize kontrollü bir çalışma

Abstract

Amaç:Bu çalışmanın amacı; romatoid elde, fluidoterapi tedavisinin, ağrı, sabah tutukluğu, kavrama gücü, eklem hareket açıklığı (EHA) ve fonksiyonel testler üzerine etkinliğini değerlendirmektir.Materyal Metod:Romatoid artrit tanısı ve elde ağrı şikayeti olan 93 hasta, prospektif, tek-kör, randomize kontrollü olan bu çalışmaya alındı. Hastalar randomize edilerek iki gruba ayrıldı. Grup 1'e (n=47) hastalık ve eklem koruma teknikleri hakkında eğitim, egzersiz programı ve fluidoterapi, Grup 2'ye (n=46) hastalık ve eklem koruma teknikleri hakkında eğitim ve egzersiz programı verildi. Tüm hastalar 12 hafta boyunca izlendi. Primer sonlanım noktası olarak Sağlık Değerlendirme Anketi (SDA), Romatizma Etkisi Ölçüm Skalası (REÖS-2) ve Duruöz El İndeksi (DEİ); sekonder sonlanım noktası olarak vizüel analog skala (VAS,0-100mm) ile değerlendilen ağrı ve sabah tutukluluğu, kavrama beceri testi (KBT), Hastalık Aktivite Skoru (DAS-28), kavrama gücü, el bilek eklem hareket açıklıkları ve total aktif hareket (TAH) kabul edildi. Bu değerlendirmeler başlangıçta ve tedavi sonrası 3. ve 12. haftalarda yapıldı.Bulgular:Tedavi öncesinde her iki grup arasında yaş, cinsiyet, meslek, eğitim düzeyi, semptom süresi, RA hastalık süresi, sabah tutukluğu süresi, şiş ve hassas eklem sayısı, klinik tip, el operasyon öyküsü, biyolojik ve non biyolojik DMARD kullanımı, deformite ve el dominansı açısından anlamlı fark yoktu ( p>0.05). Tedavi sonrasında da her iki grupta yapılan egzersiz sayısı, analjezik ilaç kullanımı açısından da anlamlı bir fark saptanmadı ( p>0.05). Her iki grupta da tedavi ile ağrı, kavrama gücü, sol el bilek ulnar deviasyon, KBT, SDA, REÖS-2'nin bazı subskorlarında (ağrı, el parmak, kol hareketleri, memnuniyet) ve DEİ testlerinde anlamlı düzelme saptandı (p<0.05). El bilek radial deviasyon, sağ el bilek ulnar deviasyon, sol el TAH ve REÖS-2'nin bazı subskorlarında (kendine bakım, ev işi, sosyal aktiviteler, aile arkadaş desteği, iş, gerginlik düzeyi, ruh hali ve artritin genel etkileri) her iki grupta da anlamlı bir iyileşme gösterilemedi (p>0.05). Grup 1'de, sağ el TAH, DAS-28 ve REÖS-2'nin sağlık durumunun algılanması subskorundaki değişimlerde anlamlı fark saptanmazken (p>0.05), Grup 2'de bu ölçümlerde anlamlı iyileşme olduğu görüldü (p<0.05). Grup 1'de, sabah tutukluğu, el bilek fleksiyon ve ekstansiyon, REÖS-2'nin bazı subskorlarındaki (hareket ve yürüme eğilme) değişimlerde anlamlı iyileşme saptanırken (p<0.05), Grup 2'de bu ölçümlerde anlamlı fark olmadığı görüldü (p>0.05). Gruplar karşılaştırıldığında tedavi öncesinde, diğer ölçümlerde anlamlı bir farklılık saptanmamakla birlikte (p>0.05), SDA ve REÖS-2'nin bazı subskorları (hareket, yürüme eğilme, memnuniyet, kendine bakım ve gerginlik düzeyi) Grup 1'de anlamlı olarak daha kötü (p<0.05) bulundu. Tedavi sonunda 3. haftada sol el bilek ulnar deviasyon ve sağ el bilek radial deviasyon Grup 1'de anlamlı olarak daha iyi (p<0.05) bulunurken, REÖS-2'nin bazı subskorları (memnuniyet, kendine bakım, ev işi ve sağlık durumu algılanması) Grup 2'de daha iyi (p<0.05) bulundu. Tedavi sonunda 12. haftada REÖS-2'nin bazı subskorları (el parmak, memnuniyet, kendine bakım ve ev işi) ve Duruöz el indeksi ölçümleri Grup 2'de daha iyi (p<0.05) bulundu. Diğer parametrelerde gruplar arasında anlamlı bir fark saptanmadı. (p>0.05) sonuç:Bu çalışmada fluidoterapi tedavisinin, sabah tutukluğu ve el bilek EHA'ları üzerine yararlı etkisi saptanmakla birlikte romatoid elde ağrı, kavrama gücü, fonksiyon ve yaşam kalitesi üzerine eklem koruma ve el egzersizleri yanında ek bir iyileşme sağlamadığı saptanmıştır.Anahtar Sözcükler: Romatoid el, fluidoterapi, rehabilitasyon

SUMMARY Objective:The objective of this study is to evaluate the effectiveness of fluidotherapy in the patients with rheumatoid hand on pain, morning stiffness, grip strength, range of motion and functional tests. Material Method:93 patients with the diagnosis of rheumatoid arthritis and hand pain participated in this prospective single-blind, randomized, controlled trial (RCT). All patients were randomly divided into two groups: Group 1 (patient education of disease and joint protection techniques, exercise programme and fluidotherapy n=47) and Group 2 (patient education of disease and joint protection techniques and exercise programme, n=46). Both groups were followed up for 12 weeks. The primary outcome measures were Health Assessment Questionnaire (HAQ), Arthritis Impact Measurement Scale-2 (AIMS-2) and Duruoz Hand Index (DHI). The secondary outcome measures were pain and morning stiffness assessed with the visual analog scale (VAS,0-100 mm), grip ability test (GAT), Disease Activity Score 28 (DAS 28), hand grip strength, joint range of motion (ROM) of the wrists and total active motion. These evaluations were done at the beginning and at the 3th and 12th weeks after treatment.Results:Before treatment, there was no significant difference among both groups in terms of age, sex, occupation, education level, symptom duration, RA disease duration, morning stiffness duration, swollen and tender joint counts, clinical type, hand operation history, biologic or non biologic DMARD intake, deformity and dominant hand (p>0.05). When two groups were compared, there was no significant difference in terms of the number of exercise and analgesic medicine intake after treatment (p> 0.05).There was a significant improvement in both groups, in terms of pain, grip strength, left wrist ulnar deviation, GAT, HAQ, DHI and some subscores of AIMS-2 (pain, hand and finger function, arm function, satisfaction with health) after treatment (p<0.05). However no significant change was observed in terms of wrist radial deviation, right wrist ulnar deviation, left hand total active motion and some of the subscores of AIMS-2 (self-care tasks, household tasks, social activity, support from family/friends, work, level of tension, mood and arthritis impact) in both groups (p>0.05). There was no significant difference in terms of the right hand total active motion, DAS-28, and the health perception subscore of AIMS-2 in the Group 1(p>0.05), however significant improvement was observed in these measurements in Group 2 (p<0.05). There was significant difference in terms of the morning stiffness, wrist flexion and extension and some of the subscores of AIMS-2 (mobility level, walking and bending) in the Group 1 (p<0.05), however no significant improvement was observed in these measurements in Group 2 (p>0.05).When two groups were compared, although there was no significant difference in other parameters (p>0.05), HAQ scores and some of the subscores of AIMS-2 (the mobility level, walking and bending, satisfaction with health, self care tasks and level of tension) were significantly worse in Group 1 before treatment (p<0.05). After treatment at 3th weeks, left wrist ulnar and right radial deviation values were significantly better in Group 1(p<0.05), whereas some of the subscores of AIMS-2 (satisfaction with health, self care tasks, household tasks and health perception) were significantly better in Group 2 (p<0.05). At 12th weeks, the subscores of AIMS-2 (hand finger function, satisfaction with health, self-care tasks and household tasks) and DHI scores were significantly better in Group 2 (p<0.05). There was no significant difference in any of the other parameters between groups after treatment (p>0.05).Conclusions:In this study it was found that even if fluidotherapy have some beneficial effect on morning stiffness and wrist range of motion, no additional improvements were found in terms of pain, morning stiffness, grip strength, functional tests and quality of life when added to the joint protection and exercise programme in the patients with rheumatoid hand. Keywords: Rheumatoid hand, fluidotherapy, rehabilitation.