Laboratuvar sıçanı yetiştirmede sütanne kullanımının sıçan davranış ve fizyolojik parametreleri üzerine etkileri

Abstract

Sıçan yavruları tüysüz, gözleri ve kulakları kapalı olarak doğarlar. Normal vücut sıcaklıklarının ayarlanması, beslenmeleri ve korunmaları gibi birtakım gereksinimleri için, annelerinin ilgisine muhtaçtırlar. Laboratuvar Hayvanları yetiştirme ve barındırma ünitelerinde farklı sebeplerle yavrular annesiz kaldıklarında, yavruların gelişimlerini tamamlayabilmeleri için sütanneye verilmesi gerekebilir. Bu yavrular yetişkin olduklarında deneysel çalışmalarda kullanılırlar. Bu çalışmada amacımız; üretim tesisinde sütanne kullanımının, bu anneler tarafından bakımı ve beslenmesi yapılan sıçanların fiziksel gelişimleri ve davranış parametreleri üzerine etkisinin olup olmadığını değerlendirmektir.Çalışmamızda Wistar Hannover sıçan suşu kullanıldı. Katıma alınıp yakın günlerde doğum yapan dişiler ve yavruları, sütanne ve öz anne (her iki grup için 3 anne, 37 yavru) gruplarına ayrıldı.Yavruların fizyolojik gelişimlerini değerlendirmek amacıyla; ağırlık takibi yapıldı; ön dişlerin çıkma, kulak kepçesinin kafa derisinden ayrılma ve gözlerin açılma zamanları kaydedildi. Yavruların anksiyete benzeri davranışları yükseltilmiş artı labirent testi ve açık alan davranış testi ile değerlendirildi. Dişi yavrular yetişkin olduklarında annelik davranışları gözlemlenerek skorlandı. Elde edilen veriler Kruskal-Wallis / Mann-Whitney U testi ile analiz edildi.Çalışmamızın sonunda sütanneler tarafından büyütülen yavruların sütten kesildikten sonraki ağırlık artışları öz anneleri tarafından büyütülenlere göre istatistiksel olarak daha yüksek olduğu belirlendi. Öz annelerin yetiştirdiği dişi yavruların yükseltilmiş artı labirent testi merkez alanında diğer gruba göre daha fazla zaman geçirdikleri saptanmıştır. Yavrularda anksiyete benzeri davranış gözlenmemiştir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre `sütanne kullanımının yavruların gelişimi üzerine olumsuz etkisi vardır` hipotezi ret edildi. Üretim tesislerinde sütanne kullanılmasını, yavru kayıplarının önlenmesi ve hayvan etiği açısından önerilebilir.

Rat pups are born hairless, with closed eyes and ears. For their needs like balancing body heat and nutrition they need maternal care. When pups lose their mother for some reason, they're given to foster mothers in laboratory animal science breeding colonies. When grow older, these pups can be used in scientific research studies. Our aim is to evaluate if using foster mothers in breeding colonies may effect the physiological development and/or pups' behavior parameters. Wistar Hannover rats were used in this study. Six mothers and their pups were divided into foster mother and biological mother groups (3 mothers, 37 pups each). In foster mother group, pups were given to foster mother on PND4. Pups' physiological development was evaluated by their weight gain, time of eruption of insisors, eye opening and pinneal detechment. Anxiety-like behavior was evaluated with elevated plus maze and open field tests. Female pups' maternal behavior was scored. Kruskal-Wallis/ Mann-Whitney-U test was used for analysis of the data.At the end of our study, we found that the foster-bred pups gained weight significantly faster than biological mothers'. On the other hand control group female pups spend significantly more time in center area of EPM. Anxiety like behavior was not observed in the pups of both groups.According to results of the study, we rejected the hypothesis `foster mother breeding has negative impact on development of rat pups`. We suggest using foster mothers in breeding units for preventing pup loss and for ethical reasons.