Üst ve alt temporal ven oklüzyonlu olguların intravitreal anti-vegf tedaviye yanıt açısından karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Üst temporal ven oklüzyonu (ÜTVO) ve alt temporal ven oklüzyonu (ATVO) hastalarında anti-VEGF tedavi sonrasında oluşan anatomik ve fonksiyonel değişikliklerin karşılaştırılması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya en az altı ay boyunca düzenli takibi olan ve intravitreal anti-VEGF tedavi uygulanmış 87 retinal ven dal oklüzyonu hastasının 89 gözü dahil edildi. Tüm olgulara anti-VEGF tedavi öncesi ve sonrası düzeltilmiş en iyi görme keskinliği (DEİGK), optik koherens tomografi (OKT) ile başlangıçta ve gerekli görülen durumlarda floresein anjiyografi (FA) değerlendirilmelerini içeren detaylı oftalmolojik muayeneleri yapıldı. İskemi, başlangıç DEİGK, intraretinal kist çapı, seröz retina dekolmanı varlığı, fotoreseptör iç-dış segment (IS/OS) bandı bütünlüğü, retina pigment epiteli (RPE) atrofisi, epiretinal membran (ERM) varlığı ve lameller delik varlığının görsel prognoz üzerine etkileri değerlendirildi. Her bir göz için tedavi başarısı anatomik olarak santral maküla kalınlığının ≤250 μm saptanması olarak tariflenirken, fonksiyonel başarı DEİGK'nin ≥3 sıra artması şeklinde tanımlandı.Bulgular: Retinal ven dal oklüzyonu tanılı 87 hastanın (39 kadın, 48 erkek) 89 gözüne toplam 415 anti-VEGF enjeksiyonu yapılmıştır. Ortalama yaş 60.78±10.09 (36-83) idi. Etkilenen gözlerin 56'sında (%62.9) ÜTVO, 33'ünde (%37.1) ATVO mevcuttu. ÜTVO'lu gözlerde anti-VEGF tedavi öncesi DEİGK 0.680±0.352 logMAR, tedavi sonrası 0.487±0.453 logMAR bulunmuşken (p=0.001), ATVO'lu gözlerde tedavi öncesi DEİGK 0.708±0.336 logMAR, tedavi sonrası 0.536±0.574 logMAR (p=0.066) olarak bulunmuştur. Santral maküla kalınlığı (SMK) açısından; ÜTVO'lu gözler değerlendirildiğinde anti-VEGF tedavi öncesi SMK 463.410±203.868 μm, tedavi sonrası SMK 278.571±270.430μm (p<0.001) saptanmışken, ATVO'lu gözler de tedavi öncesi SMK 585.545±238.802 μm, tedavi sonrası 229.424±91.798 μm (p<0.001) saptanmıştır. ATVO'lu gözlerin tedavi öncesi SMK'sının, ÜTVO'lu gözlerin tedavi öncesi SMK'sından istatistiksel olarak anlamlı daha fazla olduğu görülmüştür (p=0.012). ÜTVO'lu gözlere oranla ATVO'lu gözlerde anti-VEGF tedavi sonrası SMK'da istatistiksel olarak anlamlı düzelme olmuştur (p=0.003). Tedavi sonrası görme keskinliğinde ≥3 sıra iyileşme (fonksiyonel başarı) oranı ÜTVO'lu gözlerde %41.1, ATVO'lu gözlerde %48.5 olarak saptanmıştır (p=0.496). Tedavi sonrası anatomik başarı ÜTVO'lu gözlerde %71.4 iken, ATVO'lu gözlerde %78.8 saptanmıştır (p=0.444).OKT'de intraretinal kist çapı <300 μm saptanan retinal ven dal oklüzyonu (RVDO) bulunan gözlerde anti-VEGF tedavi sonrası anatomik iyileşme, kist çapı ˃600 μm saptanan RVDO'lu hastalarda fonksiyonel iyileşme saptanmıştır (sırasıyla p<0.001, p=0.017). Seröz maküla dekolmanı bulunmayan grupta anatomik başarı, bulunan gruba göre istatistiksel olarak anlamlı yüksek saptanmıştır (p=0.042). IS/OS bandı bozukluğu ise ATVO grubunda istatistiksel olarak anlamlı daha yüksek bulunmuştur (p=0.007). ÜTVO grubunda RPE atrofisi istatistiksel olarak anlamlı daha az bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: İntravitreal anti-VEGF tedavi RVDO'ya bağlı maküla ödeminde etkilidir; ancak DEİGK ÜTVO'lu gözlerde istatistiksel açıdan anlamlı olarak daha belirgindir (p=0.001). Seröz maküla dekolmanı anatomik başarıyı anlamlı oranda düşürmektedir (p=0.042). ERM bulunan hastalarda tedavi sonrası anatomik başarı, lameller delik bulunan hastalarda da fonksiyonel başarı saptanmamıştır. Anahtar Kelimeler: Anti-VEGF, maküla ödemi, optik kohorens tomografi, retinal ven oklüzyonu.

Purpose: To compare anatomical and functional changes of patients after anti-VEGF medication with superior temporal vein occlusion (STVO) and inferior temporal vein occlusion (ITVO).Methods: 89 eyes of 87 retinal vein occlusion patients were included, who had regular follow-ups at least for 6 months and had given intravitreal anti-VEGF treatment. Every patient had detailed ophthalmological examinations including best corrected visual acuity (BCVA) test, optical coherence tomography (OCT) and floresein angiography (FA) in the beginning and when needed. İschemia, initial BCVA, diameter of intraretinal cyst, presence of serous retinal detachment, photoreceptor inner-outer segment (IS/OS) band integrity, atrophy of retina pigment epithelium (RPE), presence of epiretinal membrane (ERM) and presence of lamellar hole on visual prognosis were evaluated. For each eye anatomical success was defined as having central macular thickness ≤250 μm, functional success was described increase in BCVA ≥3 lines.Results: 89 eyes of 87 patients (39 female, 48 male) who had retinal vein occlusion diagnosis, had 415 anti-VEGF injections totally. Average age was found 60.78±10.09 (36-83). In affected eyes 56 (%62.9) had STVO, 33 (%37.1) had ITVO. In eyes with STVO, BCVA before anti-VEGF treatment was 0.680±0.352 logMAR and 0.487±0.453 logMAR after treatment (p=0.001), whereas in eyes with ITVO BCVA before treatment was 0.708±0.336 logMAR and 0.536±0.574 logMAR after treatment (p=0.066). In STVO group, central macular thickness (CMT) before anti-VEGF treatment was 463.410±203.868 μm and 278.571±270.430μm after treatment (p<0.001), in ITVO group CMT before treatment was 585.545±238.802 μm and 229.424±91.798 μm after treatment (p<0.001). Eyes with ITVO had statistically higher initial CMT than eyes with STVO (p=0.012). Eyes with ITVO had statistically significant recovery in CMT after anti-VEGF treatment according to STVO (p=0.003). Visual acuity recovery ≥3 lines after treatment (functional success) rate was %41.1 in STVO and %48.5 in ITVO (p=0.496). Anatomical success after treatment in STVO eyes was %71.4 and %78.8 in ITVO (p=0.444). Branch retinal vein occlusion (BRVO) eyes with intraretinal cyst diameter <300 μm had anatomical recovery and cyst diameter ˃600 μm had functional recovery after anti-VEGF treatment (p<0.001, p=0.017 respectively). Eyes without serous macula detachment had statistically significant anatomical success compared to serous macula detachment group (p=0.042). IS/OS defects was significantly higher in ITVO group (p=0.007). RPE atrophy was statistically lower in STVO group (p<0.05). Conclusions: Intravitreal anti-VEGF treatment is effective in macular edema related to BRVO; but success in BCVA is significantly better in eyes with STVO (p=0.001). Serous macular detachment decreases the anatomic success significantly (p=0.042). In patients with ERM anatomical success and in patients with lamellar hole functional success was not detected after treatment.Key Words: Anti-VEGF, macular edema, optical coherens tomography, retinal vein occlusion.