Pop-Art`ta nesnenin bir gösterge olarak kullanımı

Abstract

ÖZET Walter Benjamin'in deyişiyle, `mekanik olarak çoğaltılarak yeniden üretilen bir çağ` da yaşamaktayız. Bu açıdan bakıldığında tüketim nesnelerinin kendi işlevlerini aşan bir özellik kazanmışlardır. Bu düşünceden hareket eden çağdaş Fransız toplumbilimci ve düşünürü olan Jean Baudrillard da tüketim toplumundaki gösterge ve sembollerin üretim ve tüketimine ilişkin analizinin önemini sıklıkla vurgular. Buna göre nesnelerin ve bunlara ait göstergelerin sonsuz sayıda yeniden üretilebilirliği anlamına gelen sanayi devrimiyle, sanatsal nesneler bile mekanik olarak yeniden üretilmeye başlanmıştır. Nesnelerin tüketimi ile bunların dayanak olarak sunduğu göstergelerin, imgelerin tüketimi arasındaki ayrım ya da kopukluk ortadan kalkmaktadır. Bugün nesnelerden pek azı, onlardan söz eden bir göstergeler bağlamı olmaksızın kendi başına sunulmaktadır. Bu nedenle günümüz tüketim olgusuna sadece yararcılık ve ekonomik bir süreç açısından değil de gösterge ve sembollerin içinde olduğu sosyal ve kültürel bir süreç olarak bakmak mümkündür. Özellikle baskı ve çoğaltma tekniklerindeki önemli gelişmeler, kitlesel üretim için oldukça elverişli bir ortam yaratmıştır. Popüler kültür, bu teknolojik çoğaltma ortamında kendisini gösteren ve hızla yaygınlaşmakta olan kitlesel bir olgu olarak dikkati çekmektedir. Artık sanat ve gündelik hayat arasındaki ayrımın bulanıklaştığı, sanatın kuşatma altındaki bir nesne olarak koruma altına alınmış statüsünün ise aşındığı söylenebilir. Gazetelerde, televizyonda, yer alan imgeselleşen nesneler kendi başlarına Pop Art' m konuları haline gelmişlerdir. Bu şekilde Pop sanatçıları kendilerine ait geniş çaplı ve çağdaş bir ikonografi geliştirmişlerdir. Pop sanat, yaşamın kendisinden çok tüketim dünyasına ilişkin toplumda yer alan göstergelerin dolaşımıyla yakından ilişkilidir. Bu incelemenin amacı da plastik sanatlar alanında göstergebilimsel veri ve terimleri esin kaynağı olarak kullanarak bu yöntemden faydalanmak ve uygulama boyutuyla deneyselleştirmek olmuştur. Konuya paralel olarak, Pop Art' in kaynaklarına, sanat tarihi yazınında yer alan sanatçı ve eserleriyle ilgili bilgilere de öncelikli olarak yer verilmeye çalışılmıştır. tf^£S «$#> t/fc^*1- r^ «ft»»»' -t* VI.n>/«

ABSTRACT As Waiter Benjamin said, we live in a `mechanically reproduced age`. Viewed from this angle, consumed elements have gained a feature beyond their own functions. With this thought in mind Jean Baudrillard, a French sociologist and philosopher, frequently emphasizes the analysis of the production and consumption of signs and symbols in the consuming society. Accordingly, even the artistic objects have begun to be reproduced mechanically following the Industrial Revolution, meaning that the objects and their signs could be reproduced in an infinite number. The consumption of the objects eliminates the distinction or gap between the consumption of the images and signs presented as their support. Only a few of the objects today are presented on their own without a context of signs mentioning them. Therefore, it is possible to see today's concept of consumption not as an economic and utilitarian process, but as a social and cultural process containing the signs and symbols. The significant advancements in printing and reproduction techniques have created an environment quite available for mass production. Popular culture has come to be outstanding as a mass fact spreading rapidly and appearing in this technologic reproduction environment. It can now be said that the distinction between art and everyday life has been blurred and that the status of art as a surrounded object and as being under protection has eroded. The objects appearing on the newspapers and television have become the subjects of Pop Art themselves. Thus, Pop artists have developed a broad and contemporary iconography for themselves. Pop Art is mainly concerned with the circulation of the signs in the society as regards the consuming world rather than the life itself. The objective of this study is to use the semiotic data and terms as a source of inspiration in the plastic art and to make use of this method to experiment it with its practice. In parallel, the study is intended to give place to the sources of Pop Art, its representatives and their works. Vll