Ahmet Adnan Saygun`un 2. Yaylı Çalgılar Kuvarteti`nın modal ve formal yapısı

Abstract

ÖZET Ahmed Adnan Saygun'un, müzik dili, yapısı ve karakteri açısından devrimci ve yenilikçi özellikler sergileyen Op. 35 ikinci Yaylı Çalgılar Kuvarteti, modalitenin, tonalitenin ve makamsal öğelerin büyük bir ustalıkla iç içe geçip yeni müzikal unsurlar oluşturması ve Türk musikisi makam dizilerinin ve usullerinin gelenek dışı kullanımı açılarından, müzikal gücü, sürükleyiciliği ve orijinalliği ile Türk müzik tarihinde çok önemli bir yere sahiptir. Her sanat eseri, sahip olduğu formla değer kazanır. Müzikte, melodi, ritim ve armoni gibi farklı müzikal öğelerin bir `bütün` meydana getirmek için bir araya gelip iç yapıyı ve bir `birlik` olarak ele alınan iç yapı da `form` olarak isimlendirilen ve kavram olarak, eserin en derin gerekliliklerine, özüne, yapısından daha çok bağlı olan dış yapıyı, `bütünü` oluşturur. Ahmed Adnan Saygun, İkinci Yaylı Çalgılar Kuvarteti'nde, genel olarak klasik formların yanısıra klasik formlardan oluşmuş küçük bölmeleri birleştirip, `bütün`de, bir çeşit `çoklu formal yapı` kullanmıştır. Ahmed Adnan Saygun, ikinci Yaylı Çalgılar Kuvarteti'nde kullandığı modal ve armonik yaklaşım ile, ilkçağ uygarlıklarından günümüze dek uzanan müzik yolundaki tüm materyalleri içinde bulundurup, bu materyallerle bir sentez oluşturmaktadır. Saygun'un ikinci Yaylı Çalgılar Kuvarteti, modal yaklaşımla kurulmuş, yenilikçi, meraklı ve arayış içerisindeki iç yapının, eskiye ait klasik formal anlayışla `bütün`ü oluşturması, müzikal unsurların gelenekteki ve gelenek dışı kullanımındaki birleştiriciliği ve Mustafa Kemal Atatürk'ün `Bizim hakiki musikimiz Anadolu halkında işitilebilir.` düşüncesini, `tek sesli` dekoratif yapıdaki Türk musikisinin, kendi öğeleri ile `çoksesli` bir fikir doğrultusunda yansıtması ile çok büyük bir önem taşımaktadır.

ABSTRACT Ahmet Adnan Saygun's Op.35 Second Quartet for Strings which is showing revolutionary and innovational feature with its musical language, structure and its character, granted a special place in Turkish Music History by its special harmony of modality, tonality and tune, non-traditional usage of traditional Turkish music tunes and scales, musical power and originality. Every artwork given value by its form. In music, in order to compose a `Form` which we can describe as `outer structure`, we need multiple `inner structures`. When we combine musical components like melody, rhythm and harmony, we get the music `inner structure`. Ahmed Adnan Saygun generally used classical forms and components of classical forms to make `outer structure` which we can describe as a kind of `Multi-Formal Structure` in his masterpiece `Second Quartet for Strings`. Ahmet Adnan Saygun synthesized the whole materials from antiquity to presentday, by his usage of modal and harmonic approaches in his Second Quartet for Strings. Saygun's `Second Quartet for Strings` composed with modal approach, innovative and inquisitorial inner structure forms outer structure of oldtimes classical form. As Mustafa Kemal Ataturk's quote `You can hear our real music from Anatolia folk`, Ahmed Adnan Saygun combined traditional and nontraditional musical components. He also added his own `poly` components to `mono` traditional Turkish music. VI