Ahmed Adnan Saygun` un 1. Senfoni`sinin modal/tonal ve formal yapısı

Abstract

Ahmed Adnan Saygun'un (1907-1991)', çizgisel yazı ile modal anlayışın aynıpotada eritildiği ikinci verim döneminin bir ürünü olan ?Op.29 1. Senfoni?si;Franz Litschauer'in siparişi üzerine tahta nefesli çalgılar, korno ve yaylılar içinyazılmıştır.(Emre Aracı, Ahmed Adnan Saygun-Doğu-Batı Arası MüzikKöprüsü) Makamların, modların ve tonal dizilerin birlikte kullanıldığı bu eser;doğu ile batının kültürel iklimleri arasında yakaladığı müzikal bireşimle öneçıkmaktadır.Form, bir eserin organik düzenini ve sağlamlığını gösteren, onun yapısalbütünlüğünü sağlayan en önemli öğelerden biridir. Özellikle klasik anlayıştaform çalışması, belirleyici bir öneme sahiptir. Fransa'da bulunduğu yıllardaneo-klasisizmden etkilenen Ahmed Adnan Saygun, ?Op.29 1. Senfoni?sindekullandığı makamları, modları ve tonal dizileri, geleneksel bir form anlayışıiçinde değerlendirerek, bu malzemelerle bütünsel bir yapı oluşturmuştur.Eserin birinci bölümü ?Sonat Allegrosu?, ikinci bölümü ?Passacaglia?, üçüncübölümü ?Menuet?, dördüncü bölümü ise ?Rondo? biçimindedir.Ahmed Adnan Saygun'un ?1. Senfoni?sinde; çeşitli dizilere ait seslerinözgürce üst üste bindirildiği serbest bir armonik anlayışın hakim olduğugörülmekle birlikte, kontrapuantal yazı tekniğinin de söz konusu eserinişlenmesinde esaslı bir teknik olarak yoğun biçimde kullanıldığı dikkatçekmektedir. Temanın her gelişinde örgüye yeni bir ezgi çizgisinin eklendiğiikinci bölümde yer alan kontrapuantal yapı, buna örnek olarak gösterilebilir.Yukarıda özetlenmeye çalışılan özellikleri ile Ahmed Adnan Saygun'un?Op.29 1. Senfoni?si; tıpkı bestecisinin ana yurdu Anadolu gibi bir ?mozaik?görünümündedir. Ne var ki; kültürler arasında köprü olma işlevi taşıyan anayurdunun düşünce dünyasını, kavramsal bir çerçeve içinde yorumlayan ?1.Senfoni?; karakteristik örgü anlayışı, güçlü orkestralaması, enerjik ritimleri,yatay yazı virtüozitesi, özgün armonik buluşçuluğu ve biçimsel sağlamlığı ileyerellikten ulusallığa, ulusallıktan da evrenselliğe uzanmaktadır.

`Op.29 Symphony no.1? of Ahmed Adnan Saygun?s (1907-1991) work of hissecond product period where both the modal approach and the horizontal linewas melted in the same crucible, was composed on the order of FranzLitschauer for woodwind instruments, horn and strings. (Emre Aracı, AhmedAdnan Saygun-Doğu-Batı Arası Müzik Köprüsü) This work in which bothmodal and tonal series was used, was pointed with the musical session it caughtbetween the cultural climates of the west and the east.Form is one of the most important elements which shows the organic orderand strength and provides its structural integrity of a work. Especially formstudy at classical approach has designating importance. Ahmed Adnan Saygunwho was influenced from the neo-classism during the years he spent in France,evaluated the musics, mods and tonal series in a traditional form understandingand with these materials he created a total structure. The first movement of thework is in the form of `Sonat Allegro?, the second movement `Passacaglia?, thethird movement `Menuet?, and the fourth movement `Rondo?.In the `Symphony no.1? of Ahmed Adnan Saygun, it is observed that a freeharmonic understanding in which sounds belonging to various seriesoverlapping freely, dominates. Also, the intensive use of the counterpointalwriting technique as a main technique in the work?s process is attractingattention. The counterpointal structure in the second part where a new melodyline is added to the texture everytime the theme comes, can be an example tothis.With the characteristics summarized above, `Symphony no.1? of AhmedAdnan Saygun like its composer?s motherland, Anatolia seems to be a mosaic.However; `Symhony no.1? interprets the world of the ideas of its motherland,that has the mission of being a bridge between the cultures, within a conceptualframe. With its characteristic texture approach, strong orchestration, energeticrhythms, horizontal line virtuosity, original harmonic inventionalism andformal strength this work leads from locality to nationality and from nationalityto universality.