Dizi temelli ezgi karşılaştırma: Algısal perde hiyerarşisinde tonal-diyatonik ayrımı

Abstract

Müzik Sorgulama Sistemi ezgi karsılastırmasında kullanılan Edit-Distance ölçümü degistirme isleminde, Mongeau&Sankoff tarafından ortayaatılan ve atlamalı aralıklı perdelerin algıda tonal bir degerlendirmeyleolusturdugu hiyerarsiyi gösterir agırlık degerleri, algıdaki diyatonikdegerlendirmeyle ortaya çıkan farklı perde hiyerarsisi nedeniyle yanasıkaralıklı perdelerden olusan ezgilerin karsılastırmalarında hatalı sonuçlarverebilir. Bu hata, kullanıcıya dönen karsılastırma sonuçlarının sıralanmasıasamasında ortaya çıkar ve kullanıcının sorgusuna en benzer olacak bir ezgisıralamada son sıralarda veya en benzemeyen bir ezgi sıralamada ilk sıralardayer alabilir.Sıralamadaki bu tür bir hatayı ortadan kaldırmak için bu çalısmada,Müzik Sorgulama Sistemi uygulamasında kullanıcı tarafından söylenebilecekherhangi bir ezgiyi kosul olarak ele alan bilissel bir deney, Probe-Ton yöntemikullanılarak denekler üzerinde uygulanmıstır. Somut olarak, perdeler arasıalgısal hiyerarsiyi sayısal degerlerle gösterecek bir tablo olusturmanınamaçlandıgı bu bilissel çalısma sonucunda elde edilen sayısal degerler,degistirme isleminde agırlık degerlerini olusturur.statistiksel analizlerle desteklenen deney sonuçlara göre, ezgidekiatlamalı veya yanasık perdeler algıda perde hiyerarsisini; dolayısıylakarsılastırmada kullanılacak perde agırlık degerlerini yakından etkiler.Ezgideki atlamalı/yanasık perde hareketleri, algılamada tonal veya diyatonikayrımı gösteren iki farklı perde hiyerarsisi olusmasını saglar. Bunlardanatlamalı aralıklı perdelerin olusturdugu hiyerarsi Mongeau&Sankofftarafından kullanılan agırlık degerleriyle örtüsürken; yanasık aralıklıperdelerde algıdaki diyatonik degerlendirme nedeniyle yeni bir agırlık tablosuortaya çıkar. Ezgideki perde hareketine göre bu iki agırlık tablosunun MüzikSorgulama Sistemi ezgi karsılastırmalarında Edit-Distance ölçümü degistirmeisleminde agırlık degeri olarak kullanılması, kullanıcıya döndürülen ezgilerdedaha saglıklı bir sıralama sundugu örneklerle gösterilmistir.

The measurement called Edit-Distance for the sequence-based melodycomparison in Music Information Retrieval may give inaccurate results inexchange procedure, in comparisons of conjunct interval melodies due to theweighted values depending on hierarchy of disjunct intervals on perception,suggested by Mongeau&Sankoff, for the hierarchy of conjunct interval melodiesdiffers on perception. That is, the melody, the most similar to the query by usermay come at the bottom in the ranking of results.This study proposes a solution to the problem with a cognitive researchapplying probe-tone method. A melody is used in the experiment as a stimulusand a table showing numeric values of perceptional pitch hierarchy to be ratedby participants. Statistical results show that perceptional hierarchy of pitcheschanges according to the character of the melody, i.e. whether it has moredisjunct intervals than conjunct intervals, or, vice versa. This phenomenonleads to the attempt to redefine the concepts of tonality and diatonic, fordisjunctive interval melodies are more associated with tonality, emphasizing thesignificant pitches of tonality, while conjunct interval melodies are withdiatonic, relating to the other pitches of diatonic scale as well, in the hierarchy.Although melodies with disjunct interval of pitches coincide directly withweighted values of Mongeau&Sankoff, melodies with conjunct interval ofpitches consist of a new weighted values and table because of diatonic evaluationon perception. If the new weighted values created in this study are used in theEdit-Distance measurement for sequenced-based melody comparison, melodiesretrieved to user would have a more credible ranking.