20. yüzyıl müziğinde grafik notasyon kullanımı

Abstract

Her sanat dalında oldugu gibi müzik de, içinde bulundugu dönemin sosyal,ekonomik ve kültürel kosullarına baglı olarak sekillenmektedir. Dolayısıylabulundugu döneme uygun degisimler yasayan müzigin notaya dökülmesi de budegisimlerden payına düseni alacaktır. Nitekim grafik notalama da böyle birgereksinimden dogmustur. Özellikle müzikte elektronik araçların ve yeniçalgıların, yani önceden var olmayan tınıların tanımlanabilmesi için besteciler,yazdıkları eserlerde yeni isaretlerden ve açıklamalardan olusan nota yazımteknikleri gelistirmislerdir. Bu teknikler, genel olarak ?grafik notalama? baslıgıaltında toplanmaktadırlar.Grafik bir notalama olusturma çabaları kapsamında çesitli denemeleryapılmasına karsın, aynı isaretlerin farklı ya da farklı isaretlerin aynı anlamlardakullanılması, soyut simgelere ve sözlü yönergelere gereginden fazla yer verilmesinedeniyle nota yazısının temel yapısının bozulması sonucunda, bu denemelerdenyalnızca ikisi uygulamada basarılı olmustur. Bunlardan birincisi ?Klavarscribo?,ikincisi ise ?Equiton? yazısıdır. Her iki yazı da, piyano klavyesi temel alınarakhazırlanmıstır. Seslerin her biri, bu klavye resmi üzerinde kendi yerlerinde ve arızakullanımına gerek duymadan konumlandırılmıstır.Bununla birlikte besteciler, gerek ?Klavarscribo?da gerekse de ?Equiton?yazısındaki bazı yetersizlikler yüzünden geleneksel yazıya dönüs yapmıslardır.Baslıca sorunlardan biri, iki yazının da klavye resmini temel unsur olarak almasıve klavyeli çalgılar dısındakilerde yetersiz kalmasıdır. Bir digeri de, bir dizeküzerinde on iki perdenin her birine ayrı bir yer tahsis edilmesi ve bu durumun gözerahatsızlık vermesidir. Sonuçta basarısız bir devrim için zaman çok erkendir,geleneksel notalamada yapılacak köklü bir reform, simdilik yeterli olacaktır.

As it is seen in every artistic branch, music is created due to economical,social and cultural conditions of season. So notation of music would be effected byseasonal alterations of music. Thus graphic notation was arised because of suchnecessity. Composers have improved new notation technics which includes newsigns and explanations to describe new timbres of new electronic devices andmusical instruments. These technics are named ?Graphic Notation? generally.Despite miscellanous experiments in creative efforts of graphic notation onlytwo of them were successfull because of using same signs in different meanings,different signs in the same meanings and failing of notation basic due to overmuchof intangible symbols and verbal instructions. The first one is ?Klavarscribo? andthe second one is ?Equiton? of those two. Both of them are based on piano clavier.Each sound is located on its own place of clavier picture without using anyaccidental.However, composers have returned to traditional notation because of somedefects in ?Klavarscribo? and ?Equiton? notations. One of main problems is thatboth notations are based on clavier picture and therefore they fail to describe onother instruments than keybords. The other one is that individual allocation to eachof twelve tones in a staff and it disturbs eyes. Eventually it is too early for anunsuccesfull revolution and a radical reform in traditional notation will becompetent at the present time.