Toplumsal cinsiyet ve müzik: Bergamalı roman kadınlarının profesyonel müzisyenlik modeli olarak `dümbekçilik`

Abstract

ÖZETBu çalışmada Bergama Kozak Yaylası Yörüklerinde gözlenen evlilik ritüeli kalıbı ve bu ritüelin müzik ile ilgili aşamaları için kiralanan profesyonel Roman kadın müzisyenlerin icra ve müzisyenlik modeli olarak `Dümbekçilik' ele alınır. Dümbekçilerin, evlilik ritüeli aşamaları ile sınırlı hizmet alanı toplumsal cinsiyet bağlamında incelenir ve özellikle kadın davetlilere yönelik olarak gerçekleştirilen aşamaların ayrıntılı bir dökümü verilir. Dört ana bölüme ayrılan tez çalışması sırasıyla şu başlıklardan oluşur: ilk üç bölüm `Toplumsal cinsiyet ve müzik',`Bergamalı Roman kadınların profesyonel müzisyenlik modeli olarak dümbekçilik', `Dümbekçilerin evlilik ritüellerindeki kültürel rolleri: Kozak bölgesi Yörük düğünleri örnek olayı'dır. Dördüncü bölüm `Analiz'de ise, `Dümbekçiler'in icralarındaki biçemsel özelliklerin belirlenmesi hedeflenir ve yanı sıra yöredeki evlilik ritüellerinde ortaya çıkan kadın ve erkek cinsiyetine ilişkin müziksel davranış farklılıklarının anlaşılması için, her iki cinsiyet üyeleri tarafından oynanan zeybek oyunlarından `Harmandalı Zeybeği' incelenir.

ABSTRACTIn this study, the nupital rites of the sedentary Yoruks of Bergama Kozak plateau and `Dumbekcilik? ?the model of musicianship and performance carried out by professional Rom women singers hired for the musical stages of these rituals- are examined. The services of these singers limited to the stages of the ritual are examined within the context of gender and the mentioned stages intended exclusively for the female guests are detailed. The headlines of the first three section in this four-part study are respectively: `Gender and Music?, `Dumbekcilik as a Gender-Based Model of Professional Musicianship? and `The Cultural Roles of Dümbekcies within the Nupital Rites: A Case Study on the Kozak Region Weddings?. The forth and last section called `Style and Repertoire in Dumbekcilik: Exampler of Harmandali Zeybek? aims to determine the stylistic attributes related to the performance of the Dümbekcies together with the differences emerged between the male and female gender roles according to the musical behavior. To achieve this `Harmandali Zeybek? -one of the zeybek dances which members of both sexes can participate- is examined.