Denizli Akşitler Kütüphanesi`nde bulunan bazı yazma eserlerin cilt tezyinatı açısından incelenmesi

Abstract

`Denizli Akşitler Kütüphanesi'nde Bulunan Bazı Yazma Eserlerin Cilt Tezyinatı Açısından İncelenmesi` adlı çalışmamızda, Denizli Akşitler Kütüphanesi'nde bulunan bazı yazma eserlerin cild tezyinatları incelenerek bu eserlerin kataloglanması hedeflenmiştir. Akşitler Kütüphanesi'nin yeni açılması ve söz konusu yazma eserler hakkında daha önce hiçbir çalışma yapılmaması çalışmanın önemini arz etmektedir. Bundan dolayı bu çalışmada, 27 adet cild tezyinatı açısından nitelikli eserler ele alınmıştır.Denizli Akşitler Kütüphanesi'nde toplamda 352 adet yazma eser bulunmaktadır. Yapılan araştırmalarda bu yazma eserler içersinden 27 adedi seçilmiştir. İncelenen yazma eserler 15.yy ile 18.yy tarihleri arasında yer aldığı gibi genellikle dini konulardan oluşmaktadır. Eserlerde çay rengi ve aharlı kâğıtlar kullanılmış, çoğunlukla talik ve nesih hatla yazılmıştır. Eserlerde is mürekkebi ve lâl mürekkebi tercih edilmiştir. Yazma eserler, sayfa tezyinatı açısından çok özellikli değildir. Ancak tez konusu olarak da ele aldığımız yazma eserlerde cilt tezyinatı açısından özellikli yazmalar tespit edilmiştir. Akşitler Kütüphanesi'nde bulunan yazma eserlerin cildleri deri, kumaş ve ebrû kullanılarak hazırlanmıştır. Çoğunlukla eserlerde kahverengi, vişneçürüğü ve siyah renkli deriler kullanılmıştır. Temel olarak soğuk baskı tekniği ile uygulanan cild tezyinatları şemseli ve şemsesiz olmak üzere farklı çeşitleri alttan ayırma, üstten ayırma, çârköşe, mülevven olmak üzere farklı tekniklerle yapılmıştır. Tezde, tespit edilen yazma eserlerin künyeleri, açıklamaları, fotoğrafları ve çizimleri ayrıntılı bir şekilde sunulmaktadır.

In this study named as `Examination of Some Manuscripts in Denizli Akşitler Library in Terms of Their Binding Ornamentations`, it is aimed to categorize scripts in Denizli Akşitler Library by examining their binding ornamentations. This study is crucial, since the library is recently founded and there have not been any other studies about these manuscripts. Thus, in this study 27 qualified scripts are examined in terms of their binding ornamentations.In Denizli Akşitler Library, in total there are 352 manuscripts. In this study 27 of them are chosen. These manuscripts are from 15th to 18th century and generally about religious topics. In these pieces, tea-color and sizing paper are used, and they are mostly written in talik and nesih lines. Black ink and red (lal) ink are preferred in these pieces. Manuscripts do not have different qualifications in terms of paper ornamentations. However, in these manuscripts we chose as the subject of this study, different qualifications in terms of binding ornamentation are identified. The binding of manuscripts in Akşitler Library are made from leather, fabric and marbling. Black, brown and maroon leathers are widely used in these pieces.In thesis, identification tags, descriptions, photographs and drawings of these manuscripts are presented in detail.