Bir fütürist simge olarak otomobil, reklamcılık ve propaganda ilişkisinin incelenmesi

Abstract

`Bir Fütürist Simge Olarak Otomobil, Reklamcılık ve Propaganda İlişkisinin İncelenmesi` başlıklı tez çalışmasında, 1890'lardan 1960 sonlarına kadar geçen süre içerisinde otomobil reklamlarının, reklam endüstrisi içerisinde ve propaganda amacı ile nasıl resmedilip kullanıldığı, grafik tasarım ve illüstrasyon bağlamında ele alınıp araştırılmıştır. Dönemlerinin önde gelen illüstratörleri, sanatçıları ve otomobil markalarının hikayelerine de değinilerek, ortaya konmuş afiş ve basılı çalışmalar incelenmiştir. Araştırmada, 1880-1969 tarihleri arasındaki otomobil reklam illüstrasyonu medyumu üzerindeki otomobil tahayyülünün değişimi gözler önüne serilmeye çalışılmıştır. Kronolojik sıra ile Avrupa ve ABD tarihindeki siyasi ve ekonomik izdüşümlerin nasıl olduğu, binek otomobilin simge olarak kullanan politik ve sanat figürlerinin otomobili ele alış biçimlerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Aynı zamanda modern tüketim nesnesi olan otomobillerin tasarım yönü, kültürel ve estetik unsurlarının medeniyet ve insan psikolojisi üzerindeki etkisi üzerinde durulmuştur. Araştırma, birincil ve ikincil kaynaklardan literatür taraması modelinde yapılandırılmıştır. Araştırma verilerinin bir kısmı, nitel araştırma yöntemlerinden mülakat kayıtları ve doküman analizi ile toplanmıştır. Araştırmanın ilk bölümünde otomobil ve kültür tarihindeki yerine değinilmiştir. Sanatsal ve felsefi açıdan otomobilin nerede durduğu irdelenmiştir. Ek olarak, otomobilin insan ile etkileşiminin ve öncü uluslar ölçeğindeki deneyimlere değinilmiştir. İkinci bölümde ise, kısaca imgenin tanımı yapılıp, otomobil imgesinin reklam illüstrasyonlarındaki biçimsel ve üslupsal değişimi onar yıllık periyotlara bölünerek ele alınmıştır. Son olarak üçüncü bölümde İtalyan Fütüristleri ile Faşistlerinin ve Alman Nasyonel Sosyalistlerinin otomobilin tasarımını ve imgesini propaganda unsuru olarak nasıl kullandıklarına değinilmiştir. II. Dünya Savaşı süreci ve sonrasındaki Amerikan propagandasında, otomotiv sektörünün rolü unutulmamıştır.

This thesis titled, `Investigation of Advertising and Propaganda Links of Car, As a Futurist Icon`, is a research on automobile ads, how it is pictured as a propaganda tool in automobile industry in graphic design and illustration context. The focus is on the posters and printed ephemera with their illustrators, artists as well as the stories of the automobiles themselves. It is tried to reveal the change of visual presentation of automobiles between 1880-1969 in advertising llüstration. In order to investigate this change, the political and economic figures, which uses the automobile as a symbol, in Europe and USA are tracked. The cultural and aesthetic effect of design of automobile as a modern consuptin object on civilization and human psychology is pointed out. The research is constructed on the primary and secondary literature browsing method. Partial data of the research is from the qualitative methods such as interviews and document analysis. In the first chapter of the research, otomobile and its presence in cultural history is refered. The position of automobile is examined both artistically and philsophically. In addition, the interaction of human and automobile and the experiences in the scale of poineer nations are reffered. In the second chapter, after defining advertising and image, the evoluation of the visual presentation of automobile in advertising illustration is investigated with in decades. In the last and the third chapter how Italian Futurists and Facists later German National Socialists, used the image and design of automobiles as a propaganda tool is investigated. The role of the American automotive industry in the US propaganda during and after the World War II is not forgotten to mention.