İdeoloji, medya ve popüler müzik: Bir hegemonya alanı olarak Türkiye`nin Eurovision süreci

Abstract

İdeoloji, sadece rekabet eden anlamlar sistemi arasındaki çatışma değil, kendi temsillerini gerçeğin doğrudan yansıması olarak gösterme, kendi anlamlarını deneyim olarak üretme gücüdür. Başka bir deyişle ideoloji bir temsil sistemidir. Temsil (representation), aktif bir seçme, sunma, yapılandırma ve biçimlendirmeye göndermede bulunur. Yalnızca var olan anlamı aktarma değil, ama daha aktif şeylere anlam verme işini ima eder. Söz konusu olan bir anlam pratiğidir, anlam üretimidir. Medya burada anlamlandırma failidir. Hall'un değerlendirmesinde medya; diğer anlamlandırıcı kurumlar ile birlikte, artık yalnızca uylaşımı (consensus) yansıtan ve destekleyen kurumlar olarak değil, uylaşımın üretilmesine yardım eden ve rızayı (consent) üreten kurumlar olarak ele alınır. Burada anahtar kavram `hegemonya`dır (Ergun, 2015: 1448-1449). Hegemonya; anlamlandırma sürecine müdahil olan kurumsal ya da bireysel faillerin, rıza ve mukavemet arasında yürüttükleri mücadele sürecinin hem zemini hem sonucudur. Sürekli değişir, yani hegemonya `hareket halinde eşdenge`dir. Bu çerçevede, Türkiye'de Eurovision Şarkı Yarışması'yla ilgili süreçlerin (katılım, eleme, temsil vb), anlaşılmasında, hegemonyanın önemli bir analitik mercek olduğu düşünülmektedir. Eurovision Şarkı Yarışması (ESC), Avrupa'nın, hatta dünyanın en önemli müzik organizasyonlarından biridir. Avrupa Yayın Birliği (EBU) tarafından 1956 yılından itibaren düzenlenmeye başlanan Eurovision Şarkı Yarışması, Türkiye açısından sosyal, kültürel, politik ve müziksel öneme sahiptir. Aslında yarışma yalnızca Türkiye için değil aynı zamanda EBU'ya üye olan tüm ülkeler açısından önem taşımaktadır. Çünkü birliğin amacı, üyeleri arasında program alışverişi yapmak ve savaş sonrası Avrupa kıtası yayıncılığında birleştirici etki yaratmaktır. Türkiye'nin 1975 yılından itibaren yarışmaya katılmasıyla birlikte, başta devlet denetimli kitle medyası TRT olmak üzere, yarışmayı çerçeveleyen pek çok aktör akademik ya da akademik olmayan perspektiflerden tartışılmıştır. Bu çalışma, daha önce yapılan değerlendirmelerin eleştirisini yapma çabası değildir. Buradaki araştırma, Eurovision Şarkı Yarışması'nı gerek genel olarak uluslararası organizasyon bütünlüğü çerçevesinde gerekse Türkiye örneğinde ele alırken, bu sürecin oluşturucu bileşenlerini; ideoloji, medya ve hegemonya ekseninde kavramaya ve analiz etmeye çalışan bir girişimi temsil etmektedir.

Ideology is not only a conflict between competing systems of meanings, but also the ability to express their own representations as direct reflections of reality and to produce their own meanings as experience. In other words, ideology is a system of representation. The representation refers to an active selection, presentation, structuring and formation. It implies not only the transfer of meaning but the work of giving meaning to more active things. It is a practice and a production of meaning. The media here is the interpreter of the meaning. According to Haul, the media, together with other interpreter institutions, are no longer treated as institutions that reflect and support only consensus, but as institutions that help produce consensus and to produce consent. The key term here is `hegemony` (Ergun, 2015: 1448-1449). Hegemony, is both the basis and the result of the process of struggle between consent and resistance carried out by the institutional or individual interpreters involved in the process of interpretation. It constantly changes, so, hegemony is a `isostaticity under motion`. In this context, it is considered to be an important analytical lens in understanding the processes (participation, elimination, representation, etc.) of the Eurovision Song Contest in Turkey.Eurovision Song Contest (ESC) is one of the most important music organizations in Europe and even in the world. For Turkey, the Eurovision Song Contest, which has begun to be organized by the European Broadcasting Union (EBU) since 1956, has a social, cultural, political and musical significance. In fact, this competition is not only for Turkey, but also is important in terms of all the countries which are members of the EBU. The aim of the Union is to exchange programs among its members and to have a unifying effect on post-war European continent broadcasting. With Turkey's participation in the competition since 1975, this contest has been discussed from the perspective of academic or non-academic by many actors framing it, including TRT, mainly state-controlled mass media. In fact, this study does not attempt to make a critique of previous evaluations. The research here, by taking both overall Eurovision Song Contest in the framework of international organizations integrity and the example of Turkey, represents an attempt trying to understand and analyze the constituent components of this process within the axis of ideology, the media and the hegemony.