İzmir`de dünya ekonomik bunalımı sırasında tüketim kültüründe değişmeler ve bunalımın fiyatlar üzerinde etkileri

Abstract

ÖZET1929 yılında New York Borsası'nda yaşanan düşüş, Dünya Ekonomik Bunalımı'nın ortaya çıkmasına sebep olmuştu. New York Borsası'ndaki hisse senetlerinin değerinde başlayan düşme diğer borsaları kısa sürede etkileyerek uluslar arası borsa sistemlerinin çökmesine yol açtı.Dünya Bunalımı, piyasaya özellikle tarımsal ürünlerin fiyatlarındaki düşüşle yansımış, daha sonra bankacılık ve sanayi sektörlerini de etkilemişti. Ekonomik alanda yaşanan bu kriz, adı geçen sektörlerde ciddi oranda işsizliğin ortaya çıkmasına neden olmuştu. Uluslar arası ticaret hacmi de daralmıştı.Liberal ekonomi politikasıyla Dünya Ekonomisine bağlı ülkelerle birlikte Türkiye de Dünya Ekonomik Bunalımı'ndan etkilenmişti. Bunalım karşısında bütün ülkelerin ilk savunma tepkileri kendi içine çekilmek ve kendi kendine yetme çabası içine girmek olmuştu.Dünya Bunalımı'nın etkisiyle tarım ürünlerinin fiyatlarında yaşanan hızlı düşüş ihraç ürünlerinin büyük kısmını tarımsal ürünlerin oluşturduğu Türkiye'nin de ekonomisini derinden sarsmıştı. İhraç ürünlerinin fiyatlarının düşmesi ihraç gelirlerinin azalmasına neden olmuştu. Bu durum ihraç ve ithal değerlerinin dengelenip, dış açığın olmaması için ithal maddelerine sınırlamalar getirilmesine sebep oldu. Bu şekilde dışa kapanarak bunalımın ülke içindeki etkilerinin en aza indirilmesine çalışıldı. Bu koşullarda, tüketim ve gelir seviyesinin düşmesi, tüketim kültürünün değişmesine neden oldu. Gelir düzeyinin düşmesi çarşı pazardaki ürün çeşitliliğine de yansıdı.Ülkenin tarım toplumu olması ve ağırlıklı olarak tarım ürünü ihraç etmesi, bunalımdan daha fazla etkilenmesine neden oldu. Bunalım döneminde tarım ürünlerindeki düşüş İzmir kentinin ve özellikle Ege Bölgesi'nin tarım ürünlerinden elde ettiği gelirin önemli oranda düşmesine yol açtı.Ağırlıklı olarak tarım ürünü ihraç eden Türkiye'de, bunalım nedeniyle tarımsal ürünlerin fiyatlarının düşmesi, köylünün yaşam koşullarında ciddi düşüşlerin yaşanmasına neden oldu. Tarım ürünlerinin fiyatlarının düşmesine rağmen çiftçilerin temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişiminin aynı oranda olmaması çiftçinin de alım gücünün düşmesine yol açtı.Bunalım, halkın kullandığı temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarında da değişimlere neden oldu. Tahıl ürünlerinin fiyatlarındaki hızlı düşüş diğer tüketim maddelerinin fiyatlarına aynı oranda yansımamıştı. Ayrıca kışın sert geçmesi ve hayvan hastalıklarının yaygın olması nedeniyle hayvan telefleri çok olmuş, bu da et fiyatlarının piyasada hızla yükselmesine yol açmıştı. Temel ihtiyaç maddelerinde yaşanan bu fiyat dengesizliği, kent ve kırsal yaşamda genel tüketim eğilimlerinin de değişmesine neden olmuştu.

ABSTRACTThe decrease that was seen in New York Stock Exchange caused the World Economical Crises. The descent in values of stocks of New York Stock Exchange caused the downfall of systems of National Stock Exchange by affecting all Stock Exchanges.The world crises reflected to the markets with the descent of agricultural goods, and after affected the banking and industrial sectors. These crises that were seen in the economical area caused a significant vacancy in the areas that were discussed before. National trade capacity was also became narrowed.Together with the countries that are connected to world economy with liberal economy politics, Turkey was also affected from the World Economical Crises. First reactions of all countries to this crises were to withdraw and to self-help.Descents that were seen in agricultural goods with the effects of World Crises affected Turkey?s economy deeply which?s export goods are mostly consist of agricultural goods. Descents in prices of export goods caused the reduction of export incomes. In this situation, some limits worked up for export goods to balance the export and import values, and to have not deficient amounts. Thus, it was attempted to decrease the affects of crises in the country with a closure to outside. The decrease of consumption and income level also caused some alterations in consumption culture. The decrease of income level reflected also to the varieties in markets and bazaar.To be an agriculture country and to export mostly agricultural goods caused to be affected deeply from the crises. During the crises, descents in agricultural goods caused the decrease of incomes that were obtained from agricultural goods in İzmir city, especially in Aegean Reign.Because of the crises, with the decrease in agricultural goods, there has been a significant decrease in living conditions of the villagers in Turkey which was generally exports agricultural goods. Although there was a decrease in the prices of agricultural goods, there was not a same decrease in basic needs of farmers and thus, this was caused a decrease in the purchasing power of farmers.Crises also caused alterations in the prices of basic needs of public which they used. The decrease in cereals did not reflect in the same percent to the others. Besides, because of the hard winter and animal diseases, there have been many animal sacrifices, and this was caused an increase in the prices of meat in market. Instability that was seen in basic needs prices caused the change of general consumption trends.