Atatürk Döneminde Ankara`da günlük yaşam

Abstract

Atatürk'ün Ankara'yı başkent ilan etmesinden hayata gözlerine yummasına kadar geçen 15 yıllık süreçte Ankara günlük yaşam adına pek çok değişiklikler yaşamıştır. Bu değişiklikler arasında sosyo-ekonomi, eğlence hayatı, basın ve mimari en çok dikkat çeken konular olmuştur. Ankara'nın sosyo-ekonomik yapısına bakıldığında; Osmanlı İmparatorluğu döneminde bir kasaba nüfusu kadar nüfusa sahip olan Ankara, savaşlar, salgın hastalıklar gibi birtakım olaylar neticesinde hızlı bir nüfus kaybına uğramıştır. Bu nüfus kaybı Ankara'nın başkent ilan edilmesinden sonra ise bu duruma paralel olarak düzene girmiş ve hızlı bir artış yaşanmaya başlamıştır. Nüfus yapısındaki bu değişim aynı şekilde ekonomide de kendisini göstermiştir. Özellikle Atatürk'ün yapılışını her gün denetlediği Gazi Orman Çiftliği bu artışta ön plana çıkan detay ve artışın asıl nedeni olmuştur.Başkentte eğlence hayatı ise 1920'li yıllarda birkaç otel ve lokantadan ibaret iken, bu yılların ortalarından itibaren çok yönlü bir seyir izlemiştir. 1930'lara gelindiğinde Ankara eğlence hayatı açısından neredeyse İstanbul ile yarışacak seviyeye gelmiştir. Ancak bu seviyeye hiçbir zaman eşitlenememiştir.Ankara'da günlük yaşam adına basın hiçbir zaman İstanbul basını kadar etkili olamazken, Hakimiyet-i Milliye ve Anadolu Ajansı gibi basının iki önemli unsurunun Kurtuluş Savaşı'na ve Türk basınına katkıları elbette göz ardı edilememektedir.Günlük yaşamın ve başkent olma sürecinin en önemli aşamalarından kabul edebileceğimiz mimari de Atatürk'ün üzerinde önemli durduğu konulardan biri olmuştur. Ankara Şehremanetinin kurulmasıyla başlayan bu imar süreci, 1930'larda Ankara halkının ihtiyacını karşılayacak, Ankara'yı Avrupa devletlerinin başkentleriyle yarışacak seviyeye gelinceye kadar devam etmiştir. Genel olarak bu çerçevede ele alınan Ankara günlük yaşamı, içeriğindeki ilginç detaylarla dikkatleri üzerine toplayacak niteliklere sahip olmuştur.

In the 15 years since Atatürk declare Ankara as the new capital city and his death many thing regarding the daily life in Ankara had been changed. Especially the socio-economic, entertainment, press and architectural changes of the city had been the most noticeable ones.Regarding the socio-economic structure Ankara was a small town during the Ottoman Empire and lost half of its habitants due to war and epidemic. After the declaration as capital city this has changed and a fast increase of population had begun. This change in the population also changed the economy of the city. The Gazi Orman Ciftligi, a forest farm, which foundation was monitored daily by Atatürk himself was an important detail and the main driver of this increase.While the entertainment culture in the twenties of the last century consist only of a few hotels and restaurants it changed in many way after the middle of that decade. In the thirties it almost achieved a level to compete with Istanbul but never reached its level. Although Ankara?s press has never been as effective as the Istanbul press, the important contribution of institutions like Hakimiyet-i Milliye and Anadolu Ajansi to the liberation war and the turkish press development cannot be ignored.The architecture which can be regarded as one of the most important processes of the change in the daily life of Ankara was always very important to Atatürk. The reconstruction process which began with the foundation of the Ankara Sehremaneti met the requirements of the population and continued until it came to the level to compete with European capital cities.Look at it in this context, Ankara?s daily life has always drawn attention with its interesting details.