Türk basınında Sovyet imgesi, 27 Mayıs 1960-12 Eylül 1980

Abstract

Türk-Sovyet ilişkilerinin iyi komşuluk ve dostluğa dayanan temeli, Atatürk ve Lenin tarafından Milli Mücadele boyunca ve cumhuriyetin ilk yıllarında atılmıştır. Türkiye ve Sovyetler Birliği arasındaki ilişkiler, İkinci Dünya Savaşı ertesinde Stalin-Molotov ikilisinin Türkiye'den Boğazların statüsünde değişiklik ve toprak taleplerinde bulunması üzerine son derece olumsuz etkilenmiştir. Sovyetler Birliği Stalin'in ölümünden sonra Kruşçev döneminde ilişkileri düzeltmek için çaba harcadıysa da, Türkiye uzunca bir dönem bu çabalara kayıtsız kalmıştır.1960-1980 yılları arasında ise Türkiye, uyguladığı çok yönlü dış politika stratejisi bağlamında Sovyetler Birliği ile ilişkilerini geliştirme yönünde adımlar atmıştır. Bu dönemde iki devlet arasında çok sayıda karşılıklı üst düzey ziyaret gerçekleştirilmiştir. İkili ilişkileri şekillendiren bu ziyaretler, basında da atfedilen öneme göre az ya da çok yer bulmuştur. Bu tez çalışmasında söz konusu yirmi yıllık süreçte Türk-Sovyet ilişkilerinin Türk basınında nasıl algılanıp yorumlandığı ortaya koyulmaya çalışılmıştır.

The Turkish-Soviet relationship, which was founded upon neighborly ties, and friendship principles, was first established by Ataturk and Lenin during the years of the Turkish National Struggle and the infancy of Turkish Republic. The first serious tensions in the bilateral relations emerged after the Second World War, when the Stalin-Molotov administration demanded control over the status of the Straits. The relationship faced further strains following Soviet claims of a part of eastern Turkey. After Stalin's death, despite the official displays of friendship towards Turkey by Khrushchev, Turkey remained indifferent for years.From 1960 to 1980, as a result of multi-dimensional foreign policy strategy, Turkey took small steps towards renewing the country's relationship with the Soviet Union, most notably through a series of public meetings. Although these high-level meetings undeniably improved the Turkish-Soviet relations, their occurrences were strongly influenced by the press's attentiveness.This dissertation evaluates the Turkish press's attitude toward the Turkish-Soviet relations over the aforementioned two decades.