Baharistan`a göre sözdizimi

Abstract

Bu çalışma, Iran edebiyatı tarihinin ünlü simaları arasında yer alan IX. /XV.yüzyıl da yaşamış büyük tasavvuf şairi ve bilgini Mevlânâ Nûreddîn Abdurrahman b. Ahmed 'in nesir ve nazım karışımı olarak oğlu Ziyâeddîn Yusuf için yazdığı. Sultan Hüseyin Baykara'ya ithaf ettiği ve 892/1478 yılında Şeyh Sa'dî'nin Gülistan' ını taklit ederek kaleme aldığı Baharistân adındaki yapıtının sözdizımi açısından incelenmesini konu almaktadır, Bahâristân, Câmî ' nin kaleme aldığı sosyal içerikli, eğitici, öğretici ve her bölüm de ayrı konular işlenmek üzere sekiz bölümden oluşan bir yapıtıdır. işlediği konular arasında Allah dostlarının davranışları ve anıları, bilginlerin hikmetli sözleri, padişahların ve devlet büyüklerinin adaletli davranışları ve ihsan duyguları, cömert insanların yaptıkları yardımlar, âşıkların aşk halleri, şaka ve nükte içerikli sözler, şairlerin halleri ve fabllar gibi çeşitli konular yer almaktadır. Bu çalışma, çal işmarı in hazırlanış şekli, takip edilen yöntemin açıklanması ve Farsça ile ilgili bilgiyi içeren bir giriş ve iki kısımdan oluşmaktadır.XI Birinci kısımda Câmî'nin hayatı, evi i ligi, seyahatleri, ölümü, edebî kişiliği ve eserleri hakkında bibliyografik kısa bilgiler verilmiştir. İkinci kısımda câmî'nin Baharistân adlı eseri sözdizimi açısından incelenmiş, terkip-tamlama türleri ve cümledeki görevleri başlığı adı altında birinci bölüm ve cümle başlığı adı altında da ikinci bölüm oluşturulmuştur. Birinci bölümde Bahâristân, terkip yani tamlama açısından ele alınmış, eserde kullanılan tamlama türleri izafî, mücânip ve karma tamlamalar şeklinde tasnif edilmiş ve bu tamlamaların cümle içinde aldıkları görevler örneklerle belirtilmiştir. İkinci bölümde ise aynı eser, Farsça sözdizimi açısından ele alınmıştır.Cümleler ;cümle türleri,cümle yapıları ve özellikle rabıt harfli bileşik cümleler ayrı başlıklar halinde ve her birine örnek vermek suretiyle ayrıntılı olarak incelenmiştir.

This study is about the syntax of the Persian grammar in the work called ` Bahâristân`, which was written by Mevlânâ Nûreddin Abdurrahman b. Ahmed, one of the greatest sufi poets in the history of Persian literature who lived in the XVth century, as a composition of prose and poetry. He wrote it in 1478 for his son, Ziyâeddin Yusuf and dedicated it to Sultan Hüseyin Bay kara. Gül is t ân by Sheik sa'di was a model for him wh i 1 e he was wr i t i ng Baharı s t ân. Bahân s tân is an educational and didactic work full of social events, and has eight capters each of which deals with a different subject. Bahar is r ân deals with many different subjects including the behaviours and memoirs of saints, aphorisms of savants, fair demeanours of sultans and statesmen, the way generous people help the poor, lovers, and their mental and psycological situations when they are in love, humurous words and fables.Kill This study consists of two parts and the introduction, which gives a brief information about the style and the method of the study and the Persian language. in the first part we- have given a brief information about öâmi's life, his personality as literary man and his works. in the second part Bahâristân is studied in terms of syntax. The second part consists of two chapters. The title of the first chapter is The Kinds of The Genitive case and Their Functions In The Sentence. The title of the second chapter is The Sentence. in the first chapter the kinds of the genitive case in work Bahâristân have been classified, and their functions in the sentences have been shown by giving examples. In the second chapter the work in question is studied in terms of the Persian syntax. Sentences, kinds of sentences, sentence structures and especially kinds of compound and complex sentences have been studied in detail under different titles by giving examples.