İlköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin öğretmenlerin lisansüstü öğrenimi konusundaki tutumları (Kırıkkale il örneği)

Abstract

ÖZET İlköğretim Okulları Yönetici ve Öğretmenlerinin Öğretmenlerin Lisansüstü Öğretimi İle İlgili Tutumları (Kırıkkale İli Örneği) Feride DOĞUSAN Yüksek Lisans Tez Danışmanı: Yard. Doç. Dr. Mesiha Tosunoğlu Kasım 2003 Bu araştırmada amaç, ilköğretim okullarında görev yapan yönetici, sınıf öğretmeni ile genel bilgi ve meslek dersi öğretmenlerinin, öğretmenlerin lisansüstü eğitimi ile ilgili tutumlarım belirlemek ve bu tutumların ışığında üniversitelerimizde verilmekte olan lisansüstü öğretimin nicelik ve nitelik olarak gelişmesine katkı sağlamaktır. Araştırma, tarama modelinde betimsel bir araştırma olup veriler `Öğretmenlerin Lisansüstü öğretimi Konusundaki İfadeler` den oluşan bir tutum ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmanın çalışma evreni, Kırıkkale'de bulunan 41 merkez ilköğretim okulunda çalışan yönetici ve öğretmenlerdir. Çalışmaya Kırıkkale ili ilköğretim okullarında görev yapan 63 yönetici, 102 sınıf öğretmeni ve 134 genel bilgi ve meslek dersi öğretmem olmak üzere toplam 299 öğretmen katılmıştır. Anket yoluyla toplanan veriler SPSS programında çözümlenmiştir. İlköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin tutumları; frekans (f), yüzde (%), aritmetik ortalama (x) ve standart sapma (ss) ile belirlenmiştir. mCinsiyet, görev, mezun olduğu eğitim kurumu ve kıdem değişkenleri açısından tutumlar arasında farklılık olup olmadığının belirlenmesinde aritmetik ortalama (x), standart sapma (ss), t testi ve scheffe testi ve varyans analizi uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular şöyledir: İlköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin, öğretmenlerin lisansüstü öğrenimine yönelik genel tutumları olumsuzdur, ilköğretim okulu yönetici ve öğretmenleri, lisansüstü öğrenimin önemi konusunda kararsız tutum sergilemekte, giriş koşullan, süreç ve lisansüstü öğrenim sonrası konularında olumsuz tutum sergilemektedirler. Yönetici ve öğretmenlerin, % 76,3 'ü Bakanlıkça lisansüstü öğretime gereken önemin verilmediğine, % 60,2'si öğretmenlerin lisansüstü öğretimin önemini anlamadığına inanmaktadırlar. Ancak grubun % 57,5'i lisansüstü öğretimin, öğretmenlerin meslekî formasyonlarına katkı sağladığına inanmaktadır. Grubun % 59,9'u yöneticilerce lisansüstü öğretime devam eden öğretmenlere gerekli kolaylıkların sağlanmadığına inanmaktadır. Yine büyük çoğunluk lisansüstü öğretim için kontenjanları yeterli bulmadıkları gibi lisansüstü eğitim programları ve sınav tarihleri konusunda da bilgi sahibi olamadıklarını belirtmişlerdir. Ayrıca grubun % 81 'i lisansüstü öğrenim sonunda öğretmenlere sağlanan kademe ve ek ders ücreti gibi özendiricileri yeterli bulmamaktadırlar. Cinsiyet değişkenine göre ilköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin, öğretmenlerin lisansüstü öğrenimin önemi, lisansüstü öğrenime giriş koşulları, lisansüstü öğrenim süreci ve lisansüstü öğrenim sonrası konusundaki tutumları olumsuzdur ve tutumları arasında fark yoktur. Lisansüstü öğrenimin önemine ilişkin olarak bayanlar, erkeklere oranla Bakanlığın lisansüstü öğrenime daha az önem verdiğine kanmaktadır (t = 2.02). Görev değişkenine göre ilköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin, öğretmenlerin lisansüstü öğrenimin önemi, lisansüstü öğrenime giriş koşullan, lisansüstü öğrenim süreci ve lisansüstü öğrenim sonrası konusundaki tutumları olumsuzdur ve tutumları arasında fark yoktur. Ancak sınıf öğretmenleri, diğerlerine oranla Bakanlığın lisansüstü öğrenime verdiği önem konusunda daha olumlu tutuma sahiptirler. rvMezun oldukları okul değişkenine göre ilköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin, öğretmenlerin lisansüstü öğrenimin önemi, lisansüstü öğrenime giriş koşullan, lisansüstü öğrenim süreci ve lisansüstü öğrenim sonrası konusundaki tutumları olumsuzdur ve tutumları arasında fark yoktur. Kıdem değişkenine göre ilköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin, öğretmenlerin lisansüstü öğrenimin önemi, lisansüstü öğrenime giriş koşullan, lisansüstü öğrenim süreci ve lisansüstü öğrenim sonrası konusundaki tutumları olumsuzdur ve tutumları arasında fark yoktur. Lisansüstü öğrenim sürecine ilişkin olarak 16-20 yıllık deneyime sahip olan yönetici ve öğretmenler kararsız tutum gösterirken, 6-10 yıl ve 11-15 yıl deneyime sahip yönetici ve öğretmenler lisansüstü öğrenime devam eden öğretmenlere gerekli kolaylıkların sağlandığı konusunda olumsuz tutuma sahiptirler. Özetle ilköğretim okulu yönetici ve öğretmenleri, lisansüstü öğretime olumsuz bakmaktadırlar. Bu durum ilgililerce değerlendirilmeli ve lisansüstü öğretimle ilgili gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. V

ABSTRACT The attitudes of the Teachers and Administrators of the Elementary Schools Regarding the graduate studies of the teachers (Kırıkkale Case Study) by Feride DO?USAN Advisor: Yard. Doç. Dr. Mesiha TOSUNO?LU November 2003 The purpose of this study is to determine the attitudes of the teachers from all branches and the administrators in the elementary scholls regarding the graduate studies of the teachers. The research is a descriptive. The datas are collected according to the `Explanations of the Teachers on the graduate study`. The universe of the research is 41 elementary schools in the centrum of Kırıkkale, 63 administarator, 102 class teachers and 134 branch teachers and a total of 299 teachers were involved in the research. The datas collected through survey were analysed with SPSS programme. The attitudes of the samples are defined as: Frequency (f), percentage (%), average (x) and standart deviation (SS). To determine the differences of attitudes according to the gender, position, school graduated and the experience, average (x) standart deviation (SS), t test and scheffe test and variance analyses was applied. The general datas are: The samples generally have negative attitude towards the graduate study of the teachers. The teachers from all branches and the administrators in the elementary scholls have undecided attitude towards the importance of the graduate study and have negative attitude towards the entrance conditions, the process and the afterwards of the graduate study. «ssssr-s»76,3 % of the samples believe that the ministry underestimate the importance of the graduate study, while 60,2 % declared that they do not understand the importance of graduate study. 57,5 % of the samples believe that the graduate study contribute the professional development of the teachers. 59,9 % of the samples have the opinion that the administirators do not facilitate the graduate study of the teachers. 81 % of the samples do not find the promotions to the teachers who completed their graduate studies adequate. According to the gender the attitudes of the samples of the graduate study, the process of graduate study and afterwards are negative. The females, as compared to the males more believe that the ministry underestimate the importance of graduate study (t = 2,02). The primary school teachers on the other hand believe that the ministry emphasize the importance of graduate study. According to the variables of the schools graduated, the attitudes of the samples are negative and there is no difference between their attitudes. According to the variable of the experience, the attitude of the samples are negative and there is no difference between their attitudes. Regarding the process of graduate study, the samples who have an experience of 16-20 years are relatively positive than the samples who have 6-10 and 11-15 years of experience on the facilities provided to the teachers making graduate study. In conclusion, the teachers and the administrators of the elementary schools have negative attitudes for the graduate study. This situation should be evaluated by the authorities and relevant regulations should be made for graduate study. VII