Bilgi teknolojilerinin Türk bankacılık sektörüne etkileri

Abstract

Finansal sistem; geli mi bir ekonomide belirli kurumların ve pazarların, temelbazı i levlerini gerçekle tirmek üzere bir araya gelmeleriyle olu an bir sistem olup enönemli fonksiyonu borç alma ve borç verme i lemlerini kolayla tırmak ve düzenlii leyi ini sa lamaktır. Finansal sistemin en önemli kurumları bankalardır. Bankalar1980 sonrası liberalle me e ilimleriyle nitel bir dönü üme u ramı tır. Bankacılıksektörü 1980 sonrası ileti im ve bili im teknolojilerindeki geli meler sayesindeelektronik bankacılı ın do masına tanıklık etmi tir. Klasik bankacılık olarakadlandırılan kredi-mevduat sarmalı yerini bilgi teknolojilerine dayalı bankacılı a yerinibırakmı tır.Günümüzde bankalar kısa ve uzun vadeli fonları toplayarak ekonomiye aktaranfinansal kurumlar oldukları için üç ana fonksiyona sahip oldukları söylenebilir. Bunlarmevduat toplama, kredi verme ve bankacılık hizmetleridir. Bilgi teknolojileriylebankacılı ın bu ana üç fonksiyonu kendi içlerinde alternatiflerini yaratmı tır.Klasik bankacılıkta sadece nakit ödemeli kredi türü varken günümüzde krediyibireysel krediler ve ticari krediler olarak ikiye ayırıp; bireysel kredileri, nakit kredi,kredili mevduat ve kredi kartı; ticari kredileri ise nakit kredi, ticari kredili mevduat,borçlu cari hesap, teminat mektubu, leasing, factoring, forfaiting ve döviz kredileriolarak çe itlendirebiliriz. Kısaca herkes ihtiyacına göre bankalardan kredi kullanabilirduruma gelmi tir. Kısa vadeli kredi ihtiyacını kredili mevduat kullanarak çözebilece igibi yatırım malı alacak olan ticari mü terilerde leasing yoluyla finansman ihtiyacınıgiderebilmektedir.Bilgi teknolojilerinin mevduat üzerindeki etkilerine de baktı ımızda 1980öncesi kullanılan vadeli ve vadesiz mevduatın yerini günümüzde birçok yatırımalternatifinin aldı ını görebiliriz. Bunlar, tahvil ve hazine bonosu, repo ve ters repo,hisse senedi, yatırım fonları ve eurobonddur. Görüldü ü gibi banka mü terileriparalarını tercihlerine göre birçok yatırım aracına yatırabilirler, uluslararası piyasalardaneurobond alıp, istedikleri irketin hisse senetleri elektronik bankacılık ürünleriyleevlerinden internet bankacılı ını kullanarak satın alabilirler ve devlet iç borçlanmaaraçlarına paralarını yatırabilirler.Bilgi teknolojilerinin Türk bankacılık saktörüne kazandırdı ı ürünler sayesindebanka mü terileri telefon ve internet bankacılı ını kullanarak ev ve ofislerinden tümbankacılık i lemlerini gerçekle tirebilirler. Ulusal ve uluslararsı bankalar arasında EFTve SWIFT aracılı ıyla para transferi gerçekle tirebilirler. Cep telefonlarından WAP veGPRS aracılı ıyla bankacılık i lemleri yapabilirler. Ayrıca otomatik ödeme talimatıvererek tüm faturalarının ödenmesini sa layabilirler. Kredi kartı kullanarak alı veriyapabilirler ve ödemelerini çek kullanarak ödeyebilirler.Çalı manın sonunda ülkemizde 1980 sonrası Türk bankacılık sektörünün bilgiteknolojilerinin etkisiyle büyük bir de i im ya adı ı bankaların mü terilerine dahakaliteli hizmet sundukları ve klasik bankacılı ın yerini bilgi teknolojilerine dayalı kredi,mevduat ve ürün ve hizmetlere bıraktı ı kanaatine varılmı tır.

The most important task of the financial system is to facilitate the process ofborrowing and lending money, hence helping the system to operate properly. It consistsof certain institutions and markets to realize some of the fundemental functions of adeveloped economy. This study shows that Turkish banking sector has undergone a bigtechnological transformation with the influence of informaton technology (IT).Supported by IT, the banks have began to increase the quality of their services in thelast two decades. In addition to traditional banking services-credit and deposit- theystarted to offer many different products to satisfy financial needs of the customers.The most important institutions of the financial system are the banks.Accelerated by the liberalization movements of the 1980s, the banking system hasundergone a qualitative transformation and witnessed the birth of the electronic bankingwith the assistance of the developments in the communication and informationtechnologies. Supported by the Information Technology (IT), the banking system hastransformed the credit-deposit spiral, which is called the traditional banking activities.Today, banks perform the function of intermediation of the short-term andlong-term funds and have three main activities: borrow money from the public,distribute it as credit to borrowers and provide various banking services. With the helpof the information technology, new alternatives as banking service tools have beencreated within these three main activities.Nowadays, credit can be divided into two groups; retail and commercial, ascompared to the cash payment credit in the ordinary banking system. Some types ofretail credits include Cash Payment Credit, Credit Deposit, Credit Cards. Some types ofcommercial credits are; Cash Payment Credit, Commercial Credit Deposit, CommercialLoan Deposit, Letters of Guarantee, leasing, factoring, fortfaiting and foreign exchangecredits. In short, everyone can get a bank loan depending on their needs. Short-termcredit needs can be satisfied using credit deposit and commercial consumers can useleasing to finance their investments.When we looked at the effects of IT on deposit accounts, we can observe thevariety of invesment alternativies such as Government bonds and treasury bills,repurchase/reverse repurchase agreements, equity shares and Eurobonds, whichreplaced the time and demand deposit accounts of 1980s. As it can be seen, consumershave many investment choices according to their preference: buying Eurobond frominternational markets, equity shares or Goverment papers through the internet banking.Consumers can realize all their banking operations by using telephone andinternet banking from their home and office with the help of services provided by theTurkish banks thanks to the ınformation technologies. They can transfer money betweennational and international banks using Turkish Interbank Clearing System (TICS) andThe Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication (SWIFT). They caneven use WAP and GPRS features of mobile phones for their operations. AutomaticBill Payment is the convenient way for them to have their payments automaticallywithdrawn from their account. They can pay shopping expenses with credit cards orbank checks.