Avrupa Ekonomik Parasal İşbirliği, Euro`ya geçiş süreci Türkiye-AB ilişkilerinin TL üzerindeki etkisi

Abstract

Türkiye'nin 1959 yılında AET'ye üyelik başvurusu yapmasıyla başlayan AB-Türkiye ilişkileri, Türkiye için 3 Ekim 2005'de tam üyelik için müzakere sürecininbaşlamasıyla yeni bir boyut kazanmıştır.Avrupalı devletlerin birlik olma düşüncesindeki gaye, ilk zamanlar, sadeceekonomik birlik sayesinde dünya ekonomisinde Avrupalı ülkelerin ekonomik gücününarttırılmasıydı. Biraraya gelen Avrupa ülkeleri, ticareti liberalleştirerek bu amacaulaşmayı düşünmüşlerdir. II. Dünya Savaşı sonrasında somut adımları atılanekonomik parasal birlik projesi 6 üye ülkeyle hayata geçirilmiş, günümüze kadarbaşarıyla taşınmış ve bugün Avrupa Birliği 25 üye ülkeye ulaşmıştır.Avrupa Birliği bügünkü durumuna çeşitli aşamalardan geçerek ulaşmıştır. OrtakPazar'dan Tek Pazar'a, Tek Pazar'dan Tek Para'ya geçilmiş, ekonomik bütünleşme herdefasında daha ileri düzeye taşınmıştır. lk başlarda sadece dünya ekonomisindegüçlü bir yere sahip olmak için birleşme hareketine girişilmiş ve Avrupa EkonomikTopluluğu oluşturulmuştur. Bugün ise sadece ekonomik değil her alanda birlikteliğiiçeren Avrupa Birliği oluşmuştur. Bu aşamaların gerçekleştirilmesi KurucuAntlaşmalar'da öngörülen ortak politikaların uygulanmasıyla mümkün olmuştur. RomaAntlaşması ile temelleri atılan ekonomik birleşmenin, Maastricht Antlaşması ileAvrupa'da birleşmeyi sağlayacak önemli adımlar atılmış, AB ülkelerinin ortak parasıolan Euro'ya geçiş aşamaları ve kriterleri belirlenmiştir. Yapısal değişiklik çalışmalarıAmsterdam ve Nice Zirveleri'nde de devam etmiştir. 2004 yılında AB Anayasataslağının kabul edilmesiyle her anlamda birlik olma yolunda önemli bir adım dahaatmışlardır.

Turkey and European Union relations, which started in 1959 with theapplication of Turkey to the European Economic Union, gained a new dimension withthe start of the full membership negotiation process on 3 October 2005.The aim of the Europen states in the Union, initially, was to increase theeconomic power of the European States in the world economy by unification.European countries decided to reach this aim by liberalizing the economy. Economicintegration project, concrete steps of which was taken after the Second World War,was realised by six member countries. It has been put forward with a great successand European Union, today, has reached to 25 members.European Union has reached to her current situation by passing throughvarious stages. It has passed from Common Market to Single Market and from SingleMarket to Single Currency. Economic unification has been put forward in every stage.Initially it was only aimed to acquire a strong position in the world economy byunification, and Eoropean Economic Community was established. Today, a EuropeanUnion has been established which aims unification not only in economic but in allaspects. Initialising all of these stages has been possible by putting all commonpolicies suggested by Founding Treaties into practice. Treaty of Rome (1957)embodies the foundations of economic unification. Important steps to unite Europehas been taken by Maastrict Treaty and the criteria and processes towards Euro, thecommon currency of European states, has been determined. The studies overstructural change has continued in Amsterdam (1997) and Nice Summits (2001), too.Another important step on unification in every aspects has been taken with theacceptance of EU draft Constitution in 2004.