Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türk hukukunda adil yargılanma hakkı

Abstract

Tezin konusunu, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi' nin 6. maddesinde yerinibulan adil yargılanma hakkı, adil yargılanma hakkını düzenleyen tarihi belgeler ve bu hakkınunsurları oluşturmaktadır.Tezimizin amacı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi' nin 6. maddesinde ifadeedilen adil yargılanma hakkının kapsamının ne olduğunun, bu hakkın unsurlarının nelerdenibaret olduğunun ve adil yargılanma hakkının Türk hukukunda nasıl korunduğunun ortayakonulmasıdır.Bilindiği üzere adil yargılanma hakkı en temel insan haklarından birisidir. Buhak, adil yargılanma hakkı, Magna Carta' dan başlayarak bugüne kadar sürekli gelişmiş vegerçek anlamda AİHS' de yerini bulmuştur. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi' nin 6. maddesitamamıyla adil yargılanma hakkına ve bu hakkın unsurlarına ayrılmıştır. Söz konusu maddedeadil yargılanma hakkının kapsamına nelerin dâhil olduğu teker teker sayılarak hepsi korumaaltına alınmıştır. Yalnızca da bununla kalınmamış, Sözleşme'ye ek protokollerle de bukoruma geliştirilmiştir.Doktrinde adil yargılanma hakkını düzenleyen Sözleşme' nin 6. maddesininAİHS' nin temel maddesi olduğunu kabul eden görüşler mevcuttur. Zira Sözleşme' nin bumaddesinde genel yargılama ilkesinin yanısıra ceza yargılamasına ilişkin de ayrıntılı kurallarbulunmaktadır.Adil yargılanma hakkı, sadece medeni hak ve yükümlülüklerle ilgiliuyuşmazlıklarda değil, cezai uyuşmazlıklarda da uygulanabilen bir haktır. Bu nedenle de hemhukuk davalarında hem de ceza davalarında uygulaması bulunmaktadır.Tezimizde ilk önce adil yargılanma hakkını kavramsal açıdan inceledik,doktrindeki görüşlere yer verdik. Daha sonra günümüze ışık tutması açısından adil yargılanmahakkının hem Türk hukukundaki hem de batıdaki tarihsel gelişimini ortaya koymaya çalıştık.Tezin ikinci bölümünde ise Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Mahkemesi bağlamında adilyargılanma hakkını irdeledik. Burada adil yargılanma hakkının unsurlarını teker tekermahkeme kararlarından da örnekler vererek açıkladık. Tezin üçüncü bölümünde de Avrupaİnsan Hakları Sözleşmesi ve mahkeme kararları ışığında Türk hukukunda adil yargılanmahakkının uygulanışını aktarmaya çalıştık.Biz bu çalışmamızda sadece adli yargılanma hakkının teorideki durumunuortaya koymadık, aynı zamanda iç hukukumuzdaki aksaklıklara ışık tutabilmek için AİHMkararları ışığında bu hakkı irdeledik.

The subject of work is constitued right to fair trial cited in article 6 ofeuropean convantion on humen rights, historcal paper about right to fair trial andelement of this rightsThe Aim of work is shows that, what extent of right to fair trial citedin article 6 of european convantion on humen rights, what elements of this rightsand how protect this right in Turkish legal sistemGenerally knows that the right to fair trial is one of the most essential humenrights.This rights, right to fair trial, getting develop from manga carta to present andget located in ECHR. The article 6 of european convantion on humen rights iscompletly allocated for right to fair trial and elements of this rights . in this article,counting one by onewhat extent of this right and all of them is protected. This protection is gettingaproved with supplement protocolsThere are some opinions about article of 6 of convention ise a basisarticle of european convantion on humen rights in doctrine. There are rules aboutgeneral trial principle also penal trial principle in article of 6 of the conventionThe right to fair trial ise aplicable kind of right in civil conflict and penal conflict. Inthis reason this right can apply in lawsuit and criminal actionIn work, firstly we examine right to fair trial conceptual viev of point .we analayses opinions in doctrine . we try to show that historical prosess of right tofair trial in West legal sistem and Turkish legal sistem, In second part of the work,we examine right to fair trial context of European Convention on Human Rights andEuropean Court of Human Rights In thirt part of the work, we try to look enforcmentof right to fair trial in Turkish legal sistem under European Convention on HumanRights and case-law of European Court of Human Rights.We expain not only condition of this right in theory but also investigate under lightof case-law of ECHR