Türk kamu mali yönetiminde iç denetim

Abstract

20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren her alanda görülen çok hızlı değişim ve dönüşüm süreçleri kamu yönetim anlayışlarında da kendini göstermiştir. Klasik devlet anlayışından sosyal devlet anlayışına geçişle birlikte kamu harcamalarında hissedilir artışlar meydana gelmiştir. Daha karmaşık ve çeşitli görevler üstlenen devlet yönetiminde şeffaflığın sağlanması ve vatandaşları karşısında hesap verebilir bir yönetim anlayışının hakim kılınmasında denetim fonksiyonunun önemli bir yeri bulunmaktadır.5018 sayılı kanunla birlikte iç denetim sistemine kavuşan kamu mali yönetimimizde sürekli ve planlı bir denetim anlayışı benimsenmektedir. Sürekli ve planlı olmayan teftiş endeksli denetim sistemimize göre, henüz yeni ve teorik olarak da oldukça iyi tasarlanmış olan iç denetim sisteminin, uygulamada karşı karşıya bulunduğu ciddi engeller bulunmakla birlikte, kamu mali yönetimimizde ilk defa genel kabul görmüş uluslararası denetim standartlarında hem objektif güvence sağlama hem de danışmanlık hizmeti vereceği öngörülmektedir.Bu çalışma ile tarihsel süreç içerisinde ve günümüz itibariyle ülkemizdeki mevcut durum hakkında bilgi verilmesi ve ülkemiz için oldukça yeni olan iç denetim sisteminin kamu mali yönetimimizde sağlıklı bir şekilde işlerlik kazanmasına yönelik olarak nelerin yapılabileceği konusunda bazı önerilerde bulunulması amaçlanmıştır. Ayrıca teftiş endeksli denetim sistemimizde bir yol ayrımına geldiğimiz şu günlerde, kamu mali yönetiminde şeffaf ve hesap verebilir bir yönetim anlayışının sağlanmasında önemli bir adım olarak düşündüğümüz iç denetim sisteminin, özellikle kamudaki üst yöneticilerce ve iç denetçilik görevini yerine getirecek denetim elemanlarınca daha anlaşılır bir duruma getirilmesi de amaçlarımızdandır. Bu kapsamda tezin hazırlanmasında bir üniversitede fiili uygulama yapılmıştır. Uygulama kapsamı üniversiteye destek hizmeti veren birimde bir mal alımına ilişkin olarak yapılan ihale sürecinin mali yönden uygunluk denetimini içermektedir.

Expeditious change and transformation processes that have seen at every fields throughout second half of the 20. century have also occurred at public management understandings. By the transition from classical state concept to the social state concept, government expenditures considerably increased. Audit function has an important place at ensuring transparency and establishing a responsible government understanding to the public.At our public finance administration, with law number 5018, a continuous and planned audit understanding has been adopted by forming an internal audit system. When it is compared to our investigation indexed discontinious and unplanned audit system, there are relatively serious difficulties in practice at our new and theoretically well designed internal audit system. However, at our public finance administration for the first time both to provide objective security and to give consulting service appropriate to the generally-accepted auditing standards is foreseen.With this study it is aimed to give information about our current situation within the historical process and to make some suggestions what should be done to relatively new internal audit system to operate healthfully within our public finance administration. As being at the parting of the ways for our investigation indexed audit system, to make internal audit system understandable especially for top executives and internal auditors which considered as an important step for establishing a transparent and accountable finance administration understanding, is one of our main aims. As preparing this thesis, a practice executed at a university. Extent of practice includes financial audit of a purchase bid process at support service unit of a university.