Uluslararası Ceza Mahkemesinin kuruluşu ve yargılama yetkisi

Abstract

Ad hoc mahkemeler, II. Dünya Savaşı sonrası galip devletlerce kurulan Nürenberg ve Tokyo Uluslararası Askeri Ceza Mahkemeleri ile dünya uluslararası hukuk camiasında önemli bir eksikliğin giderilmesi için büyük katkı sağlamıştır. Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kurulan ve halen faal durumdaki ad hoc mahkemeler olan Yugoslavya ve Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemeleri, daimi bir uluslararası ceza mahkemesi kurulması sürecinin son safhasını oluşturmuşlardır.Uluslararası Ceza Mahkemesini (UCM) kuran Roma Statüsü, bir ay süren müzakereler sonucunda 17 Temmuz 1998 tarihinde, 120 devletin lehte, 7 devletin aleyhte ve 21 devletin çekimser oyu ile Roma Statüsü kabul edilmiş ve 1 Temmuz 2002 yılında yürürlüğe girmiştir. Daha önce kurulan Ad hoc mahkemeler olan Nürenberg ve Tokyo Uluslararası Askeri Ceza Mahkemeleri galip devletlerce, Ruanda ve Eski Yugoslavya İçin Kurulmuş Olan Uluslararası Ceza Mahkemeleri, BM Güvenlik Konseyi'nce, BM Antlaşmasının VII. Bölümüne istinaden alınan karar dahilinde kurulmuştur. Bu açıdan, BM örgütünün bir alt organı konumundadırlar. Uluslararası Ceza Mahkemesi ise uluslararası bir sözleşmeyle kurulmuş bağımsız bir mahkemedir.İnsanlığa karşı suçlar, savaş suçları, soykırım suçu ve saldırı suçu, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin yetki alanına giren suçlardır. Mahkemenin oluşturulmasının arkasındaki temel neden Roma Statüsünün ön sözünde de belirtildiği üzere, insanlığa yönelik bu en ağır suçlar kim tarafından, nerede işlenirse işlensin soruşturulması, cezasız kalmaması; böylece yenilerinin işlenmesinde caydırıcı bir rol oynanmasıdır. Kısaca, Uluslararası Ceza Mahkemesi, uluslararası toplum vicdanı için bir umut olduğu söylenebilir. Bundan sonra önemli olan Mahkemenin aktif ve etkin bir şekilde işletilebilmesidir.ANAHTAR KELİMELER: Ad Hoc Mahkemeler, Roma Statüsü, Uluslararası Ceza Mahkemesi, Yargı Yetkisi, Çekirdek Suçlar.

The ad hoc international criminal courts, established after World War II, Nürenberg and Tokyo International Military Criminal Courts, ensured cosiderable contribution for remove an important defectiveness in International law community. Yugaslavia and Rwanda International Criminal Courts which established by United Nations, stil active, had formed the last phase of period of establishing an parmanent international criminal courts.The Rome Statute which established International Criminal Court has ratified with 120 states in favour, 21 against and 7 absteiner votes, having an month along consultation in 17 July 1998 and came in to force in 1 July 2002. While Nürenberg and Tokyo International Military Criminal Courts established by the victorious states, Rwanda and Past Yugoslavia International Criminal Courts established according to chapter VII of United Nations Chart adopted by United Nations Security Council. This aspect The Courts are subsidary organ depend to United Nations. However International Criminal Court is an independet court established with international convention.Those, Crime against humanity, war crimes, genocide and aggression are crimes in juristiction of International Criminal Court. The main reason behind establishing of the court as announced preamble of the Rome Statute is to ensure prosecute and penalize these the haviest crimes commited by whoever, towards humanity; thereby having been contribution for deterrence. Shortly it is said to be that, International Criminal Court is an hope for conscience of international community. Hereafter the main issue, the Court is to be run actively and effectively.KEY WORDS: Ad Hoc Courts, Rome Statute, International Criminal Court, Jurisdiction, Core Crimes.