Yahyâ-i Şirvânî`nin Farsça eserleri (Beyânu`l-İlm, Kıssa-i Mansûr, Gazeliyyât)

Abstract

Levent Menteşe, Güngör, ` Yahyâ-i Şirvânî Farsça Eserleri (Beyânu'l-ilm, Kıssa-i Mansûr, Ġazeliyyât)`, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale, 2018.Seyyid Yahyâ-i Şirvânî, 1397 yılında Şirvân'da dünyaya gelmiş ve 1466 yılında Bakü'de vefat etmiştir. Tahsilini tamamladıktan sonra tasavvufa yönelmiş güçlü mutasavvıf bir şairdir. Türkçe, Arapça ve Farsça olarak kaleme aldığı nazım ve nesir eserlerinde tasavvufî konuları ayrıntılı olarak ele almıştır.On binlerce müridi olan Seyyid Yahyâ-i Şirvânî, dünyanın birçok yerine halifelerini göndermiş ve bu yerlerde de halifeleri aracılığıyla Halvetiyye tarikatının gelişmesini ve yayılmasını sağlamıştır. Seyyid Yahyâ'nın Halvetiyye tarikatının hem sistemleşmesinde hem de tarikatın birçok bölgeye yayılmasında büyük bir etkisinin olduğu bir gerçektir. Halvetiyye tarikatının en yaygın olduğu topraklar şüphesiz Osmanlı toprakları olmuştur. Halvetîlerin, Osmanlı Padişahları tarafından desteklenmesi ve bu topraklarda da nüfuzlu bir etkiye sahip olmaları bunun en açık delilidir.Bu çalışma; Seyyid Yahyâ-i Şirvânî'nin hayatı, Beyânu'l-ilm, Kıssa-i Mansûr, Ġazeliyyât isimli eserlerinin tenkitli metinleri ve tercümelerinden ibarettir. Osmanlı Devleti için büyük önem arz eden Halvetiyye tarikatının asıl mimarı olan Seyyid Yaóyâ'yı ve eserlerini tanıtmak amacımız olmuştur.Anahtar Kelimeler: Seyyid Yahyâ-i Şirvânî, Halvetîlik, Beyânu'l-ilm, Kıssa-i Mansûr, Ġazeliyyât.

Levent Menteşe, Güngör, `Yahyâ-i Şirvânî's Persian Works (Beyânu'l-ilm, Kıssa-i Mansûr, Ghazeliyyât)`, Master's Thesis, Kırıkkale, 2018.Seyyid Yahyâ-i Şirvânî was born in 1397 and died in Baku in 1466. He was a sufi poet who tended to sophism after completing his education. He discussed sophistic issues in detail in his verse and prose works written in Turkish, Arabic and Persian.Seyyid Yahyâ-i Şirvânî, who had tens of thousands of followers, sent his caliphs into many places in the world and ensured the sect of Khalvetî to improve and spread via these caliphs. It is clear that he had great influence on both systematization of the sect of Khalvetî and its spread into many regions. It is certain that Ottoman Empire is the place where the sect of Khalvetî was widespread. It is clear evidence that Khalvetîs were supported by Ottoman rulers and they had influence on this land. This study is composed of Seyyid Yahyâ-i Şirvânî's life, the descriptions, translations and spelling features of his works called Beyanu'l-ilm, Kıssa-i Mansûr, Ghazeliyyât. Our aim is to introduce Seyyid Yahyâ who is the real founder of the sect of Khalvetî, which has great importance for Ottoman Empire, and his works. Keywords: Seyyid Yahyâ-i Şirvânî, Khalvetî, Beyânu'l-ilm, Qıssa-i Mansûr, Ghazeliyyât.