İnsan tüketimi için kullanılmayan kimi bakliyat atıklarının in situ yıkılım kinetiklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; bakliyat endüstrisinde atık olarak kullanılan elek altı kuru fasulye (KF), nohut (Nh), kırmızı mercimek (KrM) ve yeşil mercimeğin (YM) besin madde içerikleri, ruminantlarda rumen yıkılım kinetikleri ile protein fraksiyonlarını belirlemektir. Bu amaçla ülkemizin farklı bölgelerinden her baklagil türünden dört farklı örnek olmak üzere, toplamda 16 adet örnek kullanılmıştır. Denemede kullanılan yem maddeleri, rumen kanülü takılmış 3 adet Akkaraman koçta 2'şer tekerrür halinde 0, 2, 4, 8, 12, 24 ve 48 saat süreyle rumende inkube edilmiştir. Bu yemlerin; besin madde içerikleri, ruminantlarda in situ (naylon kese) yöntemle kuru madde (KM), organik madde (OM) ve ham protein (HP)'nin rumen yıkılabilirlikleri ile fraksiyonları ve by-pass protein içerikleri incelendi. Çalışmada en yüksek OM ve HP oranları KrM'te bulunmuştur (P<0.05). Ham yağ (HY) içeriği en yüksek Nh'ta gözlemlenmiş olup, bu değerler KrM, KF, YM ve Nh için sırası ile %3.47, %6.72, %2.26, %8.66 olarak belirlenmiştir (P<0.05). Çalışmada ham selüloz (HS), asit deterjan fiber (ADF) ve nötral deterjan fiber (NDF) değerleri en yüksek KrM'te en düşük Nh'ta tespit edilmiştir. KrM, YM, KF ve Nh için HS oranları sırası ile %24.03, %10.80, %4.09 ve %3.57 şeklindedir (P<0.05). Asit deterjan insoluble nitrojen (ADIN) oranları arasında farklılık bulunmamıştır. Çalışmada by-pass protein oranı, en yüksek KrM'te en düşük KF'de bulunmuştur (P<0.05). 48 saat inkubasyon sonunda, en düşük OM ve HP yıkılım oranı KrM'te, en yüksek OM yıkılım oranı Nh'ta, HP yıkılım oranı ise KF'de bulunmuştur (P<0.05). En düşük suda çözülebilen OM ve HP oranları KrM'te, en yüksek potansiyel yıkımlanabilen OM ve HP oranları ise KF ve Nh'ta tespit edilmiştir (P<0.05). Hem OM hem de HP'nin yıkılım hızlarında (k-1), yem maddeleri arasında fark bulunmamıştır (P>0.05). Sonuç olarak, denemede kullanılan KrM hariç YM, Nh ve KF'nin gerek OM ve gerekse HP içeriklerinin yüksek yıkılım değerlerine sahip olduğu, aynı zamanda KF dışında kalan yemlerin yüksek by-pass protein içerdikleri görülmüştür. Bu yemlerin ruminant beslemede protein kaynağı bazı yemler yerine ikame edilebileceği kanaatini ortaya çıkarmıştır.

The aim of this study is to determine nutrient contents, in situ ruminal degradation kinetics and protein fractions of screenings bean (B), chick pea (ChP), red lentil (RL) and green lentil (GL) that is used as residue in grain legume packing industry. For this purpose, four samples of each legumes species-a total of 16 samples, collected from different parts of our country were utilized. Feedstuffs used in the experiment were incubated for 0, 2 4, 8, 12, 24, and 48 hours in the rumen of 3 ruminally cannulated Akkaraman rams as duplicate. The nutrient contents, in situ ruminal dry matter (DM), organic matter (OM) and crude protein (CP) degradabilities and fractions, and escape protein contents were evaluated. The highest OM and CP contents were observed in RL (P<0.05). Chick pea had the highest ether extract (EE) content and EE values were 3.47, 6.72, 2.26, 8.66 % for RL, B, GL and ChP, respectively (P<0.05). Crude fiber (CF), ADF, and NDF contents were the highest in RL and the lowest in ChP. CF values were 24.03, 10.80, 4.09 and 3.57 % for RL, GL, B and ChP (P<0.05). Acid detergent insoluble nitrogen content of samples did not differ. Escape protein content was the highest in RL and the lowest in B (P<0.05). After 48 h incubation, the lowest OM and CP degradabilities were observed in RL. While the highest OM degradability was seen in ChP the highest CP degradability was observed in B (P<0.05). The lowest water soluble OM and CP contents were observed in RL whereas the highest potentially degradable OM and CP contents were seen in B and ChP (P<0.05). Both rate of OM and CP degradations (k-1) did not differ among samples (P>0.05). In conclusion, it was noted that feedstuffs (GL, ChP and B) used in the experiment except RL had a greater ruminal degradibilities of both OM and CP and moreover, had a higher escape protein contents, except B. It was thought that these feedstuffs can be substituted with some of common protein sources used in animal nutrition.