Norm dışılığın şizoid yüzü ve Türk roman kahramanlarındaki görünümleri

Abstract

Edebiyat ve psikoloji, birbirleriyle etkileşim halinde olan iki alandır. İnsanı anlama ve anlamlandırma düşüncesiyle yola çıkan bu iki alan, norm dışı bireyleri de konu edinmişlerdir. Bilhassa içsel çatışmalardan beslenen roman, bu bireylerin konu edinilmesi için oldukça elverişli bir türdür. Norm dışılık tanımlamalarından biri olan şizoid kişilik bozukluğu, psikolojik temelli yaşanılan birtakım sorunlar neticesinde toplumdan izole bir yaşam sürerek kendi içine yönelmenin yanında kendini gerçekleştirme noktasında yetersiz olma durumudur. Özellikle modern romanlarda, bu tanımlamalara uyan kahramanlar sıkça karşımıza çıkar. Bu kahramanlardaki sözü edilen durum, genel itibariyle `yabancılaşma` temi ekseninde vücut bulur ve yabancılaşma kavramı ekseriyetle varoluşsal temellere indirgenir. Aslında roman kahramanlarının yabancılaşmalarının altındaki bireysel temellere indiğimizde, norm dışılık kategorilerinden biri olan şizoid kişilik bozukluğunun görünümleri ile karşı karşıya kalmaktayız. Modern dönemdeki bazı roman kahramanlarının davranışlarındaki görünümler, şizoid kişilik bozukluğu ile temellendirilebilir. Bu tanımlamalara uyabilecek Zebercet, Uzun İhsan Efendi, Kambur ve Şizoid Re-Re isimli kahramanlardaki norm dışılıklar; şizoid kişilik bozukluğu/ edebiyattaki şizoid görünümler bağlamında çalışmada incelenecektir.

Literature and Psychology, which are among the most important disciplines influencing people, have been in interaction with each other for generations. These two disciplines which emerged out of the quest to understand and interpret the human, have also tackled the subject of atypical individuals. The novel, which especially feeds on chaos and conflicts, is quite a convenient genre for accommodating the subject of atypical individuals. Schizoid Personality Disorder, which is classified as atypical, is the characterized by isolating oneself from society and introverting due to certain issues experienced individually and not fully reaching one's maximum potential in terms of self-actualization. We frequently come across individuals that fit this description especially in the protagonists of modern novels. The said circumstance in these individuals usually takes form along the axis of the theme of `alienation` and the concept of alienation is predominantly reduced to existentialist foundations. Actually when we focus on the individual foundations under the alienation of protagonists in novels, we come face to face with the appearances of Schizoid Personality Disorder, which is classified as atypical. The atypical nature of some protagonists in modern novels can be associated with Schizoid Personality Disorder due to the appearances they display. The atypical sides in the characters named Zebercet, Uzun Ihsan Efendi, Kambur and Şizoid Re-Rewhich can fit these descriptions, will be analyzed in this study in the context of schizoid appearances.