CEO markası ve finansal performans ilişkisi: BİST`te yer alan şirketler üzerine bir araştırma

Abstract

Yöneticilerin şirket üzerindeki etkilerine daima ilgi duyulmuş ve araştırmacılar tarafından açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. CEO'lar şirkette yönetimin zirvesindeki kişiler olarak şirketin başarısı veya başarısısızlığından sorumlu olup şirketin finansal performansı üzerinde de etkiye sahiplerdir. CEO markası hem CEO'lara hem de şirkete değer katarak CEO'lara ve şirkete rekabet avantajı sağlar. CEO'ların şirketteki stratejik konumu ve şirket üzerindeki etkileri göz önüne alındığında CEO markasının belirlenerek şirketin finansal performansı ile ilişkisinin ortaya konması konunun önemini açığa çıkarmaktadır. Bu tez çalışmasının amacı Türkiye'de CEO marka değerine katkı sağlayan kriterleri belirleyerek CEO markası ile şirketin finansal performansı arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bu kapsamda CEO marka değerine katkı sağlayan kriterleri belirlemek için anket formu oluşturularak 439 kişiden elde edilen yanıtlar uygun istatistik testler kullanılarak analiz edilmiştir. CEO markasını oluşturan kriterlerin önem derecesi çok kriterli karar verme yöntemlerinden Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ile ağırlıklandırılmıştır. AHP anket formundan elde edilen veriler Super Decisions programına girilerek analiz edilmiştir. Sonrasında CEO markasını oluşturan ve araştırmaya dahil edilen kriterlerle ilgili olarak ikincil verilerden CEO'ların bilgileri araştırılmıştır. Bir sonraki aşamada AHP'den elde edilen ağırlıklandırma ile CEO'lara puanlama yapılmıştır. En son aşamada ise şirketlerinin finansal performansı ile CEO marka puanı karşılaştırılmıştır. Şirketlerin finansal performansı ve CEO marka puanı arasındaki ilişkiyi değerlendirebilmek için faktör analizi, kümeleme analizi ve çoklu uyum analizi yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda CEO markası puanı ile şirketlerin özsermaye kârlılığı, aktif kârlılığı, hisse senedi getirisi ve fiyat kazanç oranı arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı tespit edilmiştir.

Effects of managers on the companies have always been regarded as field of importance in scientific studies. CEOs are the professionals who are head of top management of companies. CEOs can furthermore impress the financial performance of the companies with their brand equities. Considering the strategic position of CEOs in the company and their impact on the company, determining the CEO brand and its relationship with the company's financial performance reveals the importance of the issue. The aim of this thesis is to reveal the relationship between CEO and the company's financial performance by determining the criteria that contribute to the brand value of CEO in Turkey. In this context, a questionnaire form was created to determine the criteria which contribute to the brand value of CEO. Answers obtained from 439 people were analyzed by use of appropriate statistical tests. The importance of the criteria that form the CEO brand is weighted with the Analytical Hierarchy Process (AHP), one of the multi-criteria decision making methods. Evaluation of attained data was executed by means of analysing tool of Super Decisions program. Afterwards, the information of CEO's from secondary data was investigated regarding the determined criteria. As next step, scores were given to the CEOs in line with the weight of criteria achieved from AHP. Correlation between financial performance of companies and CEO's brand equity score was investigated at the final stage of the work. Factor analysis, cluster analysis and multiple correspondence analysis were performed in order to evaluate the relationship between financial performance of companies and CEO brand score. As a result of the analysis, it has been determined that there is no significant relationship between the CEO brand score and the companies' return on equity, return on assets, stock return and price earnings ratio.