D 817 Devlet Yolu Sarımazı-Belen arasının mühendislik jeolojisi

Abstract

ÖZET Bu proje kapsamında, Hatay ili İskenderun ve Belen ilçelerinden geçen D 817 Devlet Yolu' nun 3+400 ile 10+000 kilometreleri arası güzergahın eksen sağı ve solunda yaklaşık 9 km2' lik bir alanı kapsar. Çalışma alanı ve yakın çevresinin genel jeolojisi ve yol güzergahında yer alan zeminlerin mühendislik jeolojisi özellikleri arazi ve laboratuvar deneyleri ile belirlenmiş, güzergahın 7+800 ile 8+100 kilometreleri arasında meydana gelen `Sanmazı Heyelanı` için şev stabilite analizleri yapılmıştır. Bölgenin jeolojik araştırmasında, Amonos dağlarının orta kısımlarında yer alan çalışma alanı ve çevresinde Mesezoyik - Kuvaterner yaş aralığında yöntemsiz olarak on farklı kaya birimi ayırtianmışur. Bölgede gözlenen en yaşlı birim Kretase yaşlı ve sığ denizel karakterli Delibekirli formasyonu ohıp, bu formasyon Üst Kretase döneminde bölgeye allokton olarak yerleşen Koçali karmaşığı tarafından tektonik dokanakla üzerlenmektedir. Bunu izleyen Üst Mestrihtiyen - Palepsen döneminde bölgede gelişen transgresyon süreci içerisinde Terbüzek ve Eşmişek formasyonları, daha derinde ise türbitid fasiyesinde Cona formasyonu çökelmiştir. Bu formasyonlan üzerieyen Paleosen yaşlı Hacıdağ formasyonu üzerine, uyumsuz olarak Alt Miyosen yaşlı Kıçı formasyonu yerleşmiştir. Orta - Üst Miyosen yaşlı Kepez ve Gökdere formasyonları kendi aralarında uyumlu olup, Kuvaterner yaşlı Alüvyon ve yamaç molozları bu birimleri üzerlemiştir. Çalışma alanı ve çevresi, Eosen dönemi sonunda genel olarak Amanoslann yükselmesi ve bunu takiben Miyosende gelişen yeni bir transgresyonun etkisi altında kalarak bölgede sığ ve çalkantılı bir deniz ortamı hüküm sürmüştür. İnceleme alam içerisinde gözlenen allokton kökenli Koçali Karmaşığımn geometrileri ve tektonik IVkarakteri incelendiği zaman yaklaşık kuzeyden güneye doğru bindirmelerin geliştiği sonucuna varılır. Orta - Üst Miyosen yaşlı çökellerin bulunduğu havzanın geometrisine bağlı olarak farklı yönlerde gelişen normal aylanmalar da bölgede etkin rol oynar. Çalışma, önceki araştırmacıların hazırladıkları rapor ve haritaların incelenmesi, yorumlanması ve tetkiki ile başlatılmış, 1/25000 ölçekli jeoloji haritaları kullanılarak çalışma alanı ve çevresinin genel jeolojisi irdelenmiştir. Mühendislik jeolojisi kapsamında arazi sondajları sonuçları ve açılan araştırma forajlanndan alman örnekler üzerinde zeminlerin mühendislik parametreleri belirlenmiştir. D 817 Devlet Yolu' nun 3+400 - 10+000 kilometreleri arasında alüvyon ve yamaç molozlarının yola etkisi araştırılarak 1/5000 ölçekli mühendislik jeolojisi haritasına işlenmiş, mevcut mühendislik yapılarına etki edebilecek riskli alanlar belirlenmiş, güzergahta yer alan yol yarmalan ve heyelanh alanlar şev stabUitesi açısından değerlendirilmiştir. Bu çalışma kapsamında 7+800 ile 8+100 kilometreleri arasında yer alan `Sanmazı Heyelanı` için; `Bishop`, `İsveç Dilim Metodu`, `Hoek ve Bray Abaklan` ve `XSTABL` adlı bilgisayar programı ile şev stabilite analizleri yapılmıştır. Anahtar Sözcükler: İskenderun, Belen, Sanmazı Heyelanı, Amanoslar, Delibekirli formasyonu, Koçali karmaşığı, Terbüzek formasyonu, Eşmişek formasyonu,Cona formasyonu, Haadağ formasyonu, Kıa formasyonu, D 817 Devlet Yolu, şev stabilitesi, 1/5000 ölçekli mühendislik jeolojisi haritası, XSABL.

ABSTRACT This project consist of D 817 Public Motorway, which pass through iskenderun (Hatay) and Belen (Hatay) towns, between 3+400 and 10+000 kilometer axis' right and left sides approximately 9 km2 area. In study area and its surroundings geological investigations are made also on about the road engineering geological parameters are designated. On the landslide area between 7+800 and 8+100 kilometers, called `Sarimazi Landslide`, slope stability analysis are made and reported. According to geological studies, the investigation area covers surround of iskenderun (Hatay) and Belen (Hatay) towns in the middle part of the Amanos Mountains. The study area, which approximately take places at the southwest extension of the east Anatolien fault zone, comprises seven formations ranging from Mesosoic to Quaternary in age. Particularly the evidence of the tertiary techtonics in the area can clearly be noticed. The oldest unit of the mapping area is represented by Delibekirli formation which is Cretaceaus (Albian - Cenomanian) in age an mainly comprises dolomites and dolonritized marl of shallow marine environment. This unit is tectonically overlain by the Kocali ophiolitic complex during the late Cretaceous (Maastrichtian). Because of the followed transgression in the area, afterward the emplacement of ophiolitic complex, the upper Maastrichtian - Paleocene age Esmisek formation in the shelf and shallow part, the Maastrichtian lower Paleocene age Cona formation with the calciturbiditic fades in the deeper part of the basin were formed. The Esmisek formation is represented by reefal carbonates and the Cona formation of mainly marl. Have horizantal and the vertical contact relationship with VI;eachother. The Cona formation with widespread outcrops and a thick comprehensive sequence in the north of the Amanos Mountains is represented by clayey limestone and marl sediments in restricted areas with ribbon shape geometry within the studied area, that originally form the upper part of the entire formation. The Upper Paleocene - Middle Eocene aged Hacidag formation is represented by beige - white and yellowish reef carbonates and it has a vertical contact relation with the Cona formation. At the end of the Eocene time, tectonism cause relative uplifting of the Amanos Mountains and withdraw of the water level even more towards the south. Later, the region was influenced by a new marine transgression during the Miocene, thus shallow and wavy marine conditions were dominated in the investigated area. So, middle Upper Miocene age Gokdere formation mainly compose of sandstones, siltstones, shale, and marl, covered the Hacidag formation with angular unconformity. The youngest deposits of the study area is represented Quaternery alluvium and slope debris covering the oldest units with angular unconformity. The study area which is located mainly on alluvial deposits is limited by faults all around. Geological studies were carried out to determine suitable, provisional and unsuitable areas for settlement kilometer 3+400 and 10+000 in D-817 Public Motorway between iskenderun (Hatay) and Belen (Hatay). For this purpose, 1/5000 scaled engineering geological maps of the study area prepared for 9 km2. In addition, ex-borehole drillings concerned and standart penetration tests used for the slope stability analysis. Also laboratory tests have been done for same purpose and engineering parameters found according to tests. Risky areas for mass movements were determined and showed on 1/5000 scaled engineering geological map. VIIAfter all, this study aimed to solve slope stability problem between kilometer 7+800 and 8+100. The `Bishop`, `Swiss Slice Method`, `Hoek and Bray Circular Failure Charts` and also `XSTABL` computer program are used for the solution of the problem- Keywords: D 817 Public Motorway, İskenderun, Belen, Sarimazi Landslide, Amanos Mountains, DeKbekirli formation, Kocali formation, Terbuzek formation, Esmisek formation, Cona formation, Hacidag formation, Kıçı formation, slope stability,l/5000 scaled engineering geological map, XSTABL. VIII